สงครามในประเทศซีเรียดำเนินมานานกว่า 4 ปีแล้ว คร่าชีวิตประชาชนผู้บริสุทธิ์ไปมากกว่า 250,000 ชีวิต และที่รอดชีวิตอีกกว่า 12 ล้านคนก็กลายเป็นคนไร้บ้านต้องอพยพลี้ภัย กลายเป็นปัญหาลูกโซ่ที่ดูจะยังไม่จบคลี่คลายลงง่าย ๆ และแม้ชนวนปัญหาถูกจุดเกิดขึ้นจากสงครามในประเทศ แต่ตอนนี้กลับบานปลาย คล้ายเป็นสงครามตัวแทนที่มีนานาประเทศเข้ามาเกี่ยวข้อง คอยสนับสนุนแต่ละกลุ่มแต่ละฝ่ายกันไป แต่กระนั้นในกลุ่มประเทศผู้สนับสนุนฝ่ายเดียวกันเอง ก็ยังมีความไม่ลงรอยว่าแท้จริงแล้วต่างฝ่ายนั้นสนับสนุนเพื่ออะไรและกำลังต่อสู้กับใครกันแน่ เพื่อทำความเข้าใจว่าอะไรคือสิ่งที่ผลักดันให้ซีเรียมายืนอยู่กลางสมรภูมิเลือดเช่นนี้ ลองมาดูคลิปที่เว็บไซต์ Vox ทำขึ้นมาอธิบายที่มาที่ไปของสงครามซีเรียให้เราเข้าใจได้ง่ายและกระชับกัน
ชนวนแรกสุดของความขัดแย้งเริ่มต้นในเดือนมีนาคม 2011 เมื่อประธานาธิบดีบาชาร์ อัล อัสซาด มีคำสั่งปราบม็อบอาหรับสปริงในซีเรีย ซึ่งออกมาชุมนุมกันอย่างสงบเรียกร้องให้ประธานาธิบดีลงจากตำแหน่ง เมื่อถูกปราบปรามอย่างหนัก ที่สุดแล้วกลุ่มผู้ชุมนุมก็เริ่มจับอาวุธตอบโต้กลับ กองทัพซีเรียบางส่วนแปรพักตร์เข้าร่วมกับกลุ่มผู้ชุมนุม และเรียกตัวเองว่า "กองทัพปลดปล่อยซีเรีย" (Free Syrian Army) จากชนวนนี้ก็เกิดเป็นสงครามในประเทศ กลุ่มหัวรุนแรงจากโดยรอบซีเรียเข้ามาสมทบกลุ่มกบฏ ประธานาธิบดีอัสซาดให้การสนับสนุนนักโทษจิฮัดมาต่อกร ยิ่งทำให้สถานการณ์สู้รบรุนแรงขึ้น
มกราคม 2012 กลุ่มอัลกออิดะห์ในซีเรียตั้งตนเป็นกลุ่มจาบัต-อัล-นุสรา อันเป็นกองทัพมุสลิมสุหนี่ต่อสู้กับฝ่ายรัฐบาลซีเรีย ศัตรูเดียวกับกลุ่มกองทัพปลดปล่อยซีเรีย และในช่วงเวลาใกล้เคียงกัน กลุ่มชาวเคิร์ดในซีเรียที่ต้องการมีอำนาจปกครองตนเอง ก็ตั้งกองกำลังขึ้นเพื่อชิงอำนาจจากอัสซาดในพื้นที่ตอนเหนือของประเทศ และจุดนี้เองที่สงครามในประเทศเริ่มแปรสภาพเป็นสงครามตัวแทน ที่มีต่างชาติเข้ามาให้การหนุนหลังฝ่ายต่าง ๆ
เมื่ออิหร่านเห็นท่าทีของชาติเศรษฐีอาหรับ ก็ปฏิกิริยาตอบโต้ ซึ่งมาในรูปแบบของกลุ่มฮิซบอลเลาะห์ อันเป็นกลุ่มมุสลิมชีอะห์ในเลบานอนที่ได้รับการหนุนหลังจากอิหร่าน ประกาศตัวเข้าช่วยนายอัสซาดต่อสู้กับกบฏในช่วงกลางปี 2012 ด้านชาติอาหรับนำโดยซาอุดีอาระเบียก็โต้ตอบกลับ ด้วยการยิ่งส่งเงินและอาวุธเข้าไปสนับสนุนกลุ่มกบฏ โดยครั้งนี้ส่งไปผ่านทางประเทศจอร์แดน ซึ่งเป็นปฏิปักษ์กับซีเรีย
และแล้วในปี 2013 ประเทศตะวันออกกลางก็แตกออกเป็น 2 ฝ่าย คือฝ่ายมุสลิมสุหนี่ ที่ให้การสนับสนุนกลุ่มกบฏหรือกองกำลังปลดปล่อยซีเรีย และกลุ่มมุสลิมชีอะห์ที่ให้การสนับสนุนซีเรีย ภายใต้การนำของประธานาธิบดีบาร์ชา อัล อัสซาด
เดือนเมษายน 2013 สหรัฐอเมริกาภายใต้การนำของประธานาธิบดีบารัค โอบามา ก็เข้ามามีส่วนเอี่ยว มีการเซ็นคำสั่งให้ซีไอเอทำการฝึกซ้อมรบรับมือกลุ่มกบฏซีเรีย แต่โครงการดังกล่าวก็หยุดชะงักไป สหรัฐฯ หันไปเจรจออย่างลับ ๆ กับชาติอาหรับ ขอให้หยุดการสนับสนุนพวกหัวรุนแรง แต่ก็ถูกเพิกเฉยต่อคำขอ
เดือนสิงหาคม 2013 รัฐบาลนายอัสซาดใช้อาวุธเคมีโจมตีกลุ่มกบฏในเมืองกัวตาร์ เขตชุมชนชานกรุงดามัสกัส มีผู้ล้มตายนับพัน รวมทั้งประชาชนผู้บริสุทธิ์ด้วย ผลที่ตามมาคือ โอบามาออกมาประณามการใช้อาวุธเคมีของรัฐบาลนายอัสซาด พร้อมลั่นจะโต้ตอบด้วยการโจมตีซีเรีย รัสเซียที่ให้การหนุนหลังซีเรีย ออกแถลงกลับ ระบุว่าซีเรียยอมจำนนแล้ว เพื่อเลี่ยงการถูกโจมตี
แม้สหรัฐฯ จะมีท่าทีผ่อนปรนลง แต่ความขัดแย้งนี้ก็กลายเป็นประกาศความขัดแย้งระหว่างสหรัฐฯ กับนายอัล อัสซาด ซึ่งมีรัสเซียคอยหนุนหลังอยู่ และเพียงอีกสัปดาห์ต่อมา สหรัฐฯ ก็ส่งกองกำลังชุดแรกตามโครงการฝึกฝนของซีไอเอเข้าไปในซีเรีย
เดือนกันยายน 2014 หนึ่งปีหลังจากที่สหรัฐฯ เคยขู่จะโจมตีซีเรีย โอบามาก็ออกแถลงใหม่ ประกาศทำสงครามกับกลุ่ม ISIS หลังจากที่กลุ่มรัฐอิสลามรุกรานกองกำลังชาวเคิร์ดและแพร่คลิปสังหาร 2 นักข่าวชาวอเมริกัน กระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ ตั้งโปรแกรมฝึกฝนกลุ่มกบฏ ซึ่งโครงการแตกต่างจากของซีไอเอที่หมายต่อสู้กับนายอัสซาด โครงการใหม่นี้ถูกตั้งขึ้นเพื่อต่อกรกับ ISIS โดยเฉพาะ
สิงหาคม 2014 ตุรกี ซึ่งก็เป็นพันธมิตรกับสหรัฐฯ เริ่มโจมตีทิ้งระเบิดทำลายกลุ่มกองกำลังชาวเคิร์ดในประเทศตนเองและในอิรัก ซึ่งขณะนั้นกองกำลังฝ่ายเคิร์ดในซีเรียกำลังต่อสู้กับกลุ่ม ISIS ตุรกีก็ไม่ได้ระเบิดทำลายกลุ่ม ISIS ไปด้วยแต่อย่างใด ทั้งที่สหรัฐฯ เพิ่งประกาศสงครามกับกลุ่มรัฐอิสลามไป จึงยิ่งกลายเป็นการเน้นย้ำความคับข้องใจที่เกิดขึ้นกับสหรัฐฯ ว่าใครคือศัตรูที่จะต่อกรด้วยกันแน่ ระหว่างกลุ่ม ISIS หรือประธานาธิดีอัล อัสซาด และยังสร้างความสับสนให้กลุ่มชาวเคิร์ดว่าแท้จริงสหรัฐฯ ยืนอยู่ข้างฝ่ายใด
ในตอนนี้ความขัดแย้งในซีเรีย จึงไม่ได้จำกัดวงแค่การสู้รบภายในประเทศเท่านั้น แต่เป็นความขัดแย้งที่มีกลุ่มต่าง ๆ และนานาประเทศเข้ามาเกี่ยวข้อง แม้แต่ชาติที่เป็นพันธมิตรกันเอง ก็เกิดความขัดแย้งไม่ลงรอยว่าในประเด็นต่อสู้กับอะไร ทำเพื่อใคร และด้วยวิธีการไหน ความขัดแย้งที่ยุ่งเหยิงนี้เองจึงเป็นเหตุผลว่า ทำไมสงครามในซีเรียจึงไม่สงบลงเสียที