เรื่องเล่าคำสอนของ สมเด็จย่า ในหนังสือ เจ้านายเล็กๆ-ยุวกษัตริย์ นำลูกไปในทางที่ถูกที่ดี เพื่อประโยชน์แก่บ้านเมือง..ไม่ชมว่าฉลาดหรืองาม แต่ชมเมื่อลูกประพฤติตนดี
สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ได้เล่าเรื่องราวคำสอนของแม่ สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ในพระนิพนธ์หนังสือ "เจ้านายเล็กๆ-ยุวกษัตริย์" เป็นเรื่องเล่าที่ สมเด็จย่า สอนลูก ๆ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์, พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอานันทมหิดล พระอัฐมรามาธิบดินทร (รัชกาลที่ 8), พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช (รัชกาลที่ 9)
โดยมีใจความหนึ่งระบุว่า "แม่ไม่เคยชมเราว่าฉลาดหรืองาม จะชมก็เมื่อประพฤติตนดี ทำอะไรที่น่าสรรเสริญ เราจึงไม่เหลิง...ด้วยการพูดกันให้เข้าใจนี้ ทำให้เราเป็นผู้ที่นับถือความจริง มีสัจจะ ไม่หลอกใครและไม่หลอกตัวเอง"
นอกจากนี้ยังมีจดหมายที่ สมเด็จย่า ทรงทูลเกล้าฯ ถวายสมเด็จพระพันวัสสามาตุจฉาเจ้า เนื้อความว่า "ลูกของหม่อมฉัน หม่อมฉันรักอย่างดวงใจ และหม่อมฉันมีความตั้งใจอยู่เสมอที่จะนำให้ลูกไปในทางที่ถูกที่ดี สำหรับจะได้เป็นประโยชน์แก่ตัวเอง ญาติ และบ้านเมือง ตัวของหม่อมฉันเองทำประโยชน์อะไรให้บ้านเมืองไม่ได้มาก แต่ถ้าได้ช่วยลูก ๆ ให้ได้รับความอบรมและเล่าเรียนในสิ่งที่เป็นประโยชน์แก่บ้านเมืองได้แล้ว หม่อมฉันก็จะรู้สึกอิ่มใจเหมือนกัน"
ภาพและข้อมูลจาก เฟซบุ๊ก สมเด็จย่า,หนังสือ เจ้านายเล็กๆ-ยุวกษัตริย์, Thailand image
