คลังประวัติศาสตร์ไทย เผยความรู้เรื่องการสถาปนาพระราชอิสริยยศใหม่ โดยที่สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ จะออกพระนามโดยย่อว่า พระพันปีหลวง, สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งมีพระราชอิสริยยศสูงสุด จะไม่มีการลดพระราชอิสริยยศ
เมื่อวันที่ 2 ธันวาคม 2559 เฟซบุ๊ก คลังประวัติศาสตร์ไทย ได้เผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับการสถาปนาพระราชอิสริยยศใหม่ของพระบรมวงศานุวงศ์ ภายหลังจากที่มีการผลัดเปลี่ยนเข้าสู่รัชกาลที่ 10 อันสืบเนื่องมาจากการประกาศเฉลิมพระปรมาภิไธย สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร
ทั้งนี้ ภายหลังจากการผลัดเปลี่ยนรัชกาลแล้ว จะมีการสถาปนาพระราชอิสริยยศใหม่ภายในพระราชวงศ์ ดังนี้
- พระราชบุพการีในพระเจ้าอยู่หัวพระองค์ใหม่ จะได้รับการถวาย พระราชอิสริยยศขึ้นเป็น สมเด็จพระศรี (รอชื่ออย่างเป็นทางการ) บรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง หรือถวายนามโดยย่อว่า สมเด็จพระพันปี
- พระราชโอรส พระราชธิดา ที่มียศเป็นพระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้า... จะได้รับการสถาปนาพระราชอิสริยยศใหม่ เป็น พระเจ้าลูกเธอ
- พระเชษฐภคินี และพระขนิษฐา จะได้รับการสถาปนาพระราชอิสริยยศใหม่เป็น สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้าหญิงอุบลรัตนราชกัญญาฯ (หากมีการพระราชทานคืนฐานันดรศักดิ์) และสมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ เจ้าฟ้าหญิงจุฬาภรณวลัยลักษณ์ฯ
- หลานเธอที่มิใช่สายตรง ได้แก่ พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์ และพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณ จะได้รับการสถาปนาพระราชอิสริยยศใหม่ เป็นพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสิริภาจุฑาภรณ์ และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอทิตยาทรกิติคุณ
- สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ซึ่งมีพระราชอิสริยยศสูงสุด คือ ได้รับสัปตปฎลเศวตฉัตร หรือฉัตร 7 ชั้น เสมอเท่าสมเด็จพระบรมราชชนนี และสมเด็จพระบรมราชินี จะไม่มีการลดพระราชอิสริยยศแต่อย่างใด
- พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ ซึ่งเคยเป็นพระวรชายามาก่อนนั้น แล้วถึงเป็นพระวรราชาทินัดดามาตุ อันหมายถึงแม่ของหลานกษัตริย์ผู้ประเสริฐ เมื่อมีการผลัดเปลี่ยน สมัยพระเจ้าอยู่หัวพระองค์ใหม่ ทำให้พระองค์ย่อมไม่ได้อยู่ในฐานะแม่ของหลานกษัตริย์พระองค์เก่า ซึ่งต้องรอการประกาศต่อไป
อย่างไรก็ตาม จะต้องมีการรอประกาศการสถาปนาพระราชอิสริยยศใหม่อย่างเป็นทางการ ซึ่งผู้ที่จัดทำบทความนี้มุ่งเน้นที่จะให้ความรู้ โดยอ้างอิงจากการสถาปนาพระราชอิสริยยศในอดีต มิได้มีเจตนาอื่นใดทั้งสิ้น
