หลังจากกรมประชาสัมพันธ์หักดิบตัดสัญญาณยุติการแพร่ภาพออกอากาศสถานีโทรทัศน์ทีไอทีวี เมื่อคืนวันที่ 14 ม.ค. เนื่องจาก พ.ร.บ.องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย มีผลบังคับใช้ ตั้งแต่วันที่ 15 ม.ค.51 ทำให้พนักงานทีไอทีวีต้องพ้นสภาพจากการเป็นพนักงานไปโดยปริยายนั้น
ที่ทำเนียบรัฐบาลเมื่อเวลา 09.00 น. วันที่ 15 ม.ค. กลุ่มพนักงานทีไอทีวี นำโดย น.ส.ตวงพร อัศววิไล อดีตบรรณาธิการข่าวประจำวันสถานีโทรทัศน์ทีไอทีวี เข้ายื่นหนังสือถึง พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ นายกรัฐมนตรี ในฐานะผู้รักษาการตาม พ.ร.บ.องค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย ขอความเป็นธรรมกรณีคำสั่งกรมประชาสัมพันธ์ให้ยุติการออกอากาศ โดยระบุว่าคำสั่งของกรมประชาสัมพันธ์น่าจะขัดกับคำสั่งของศาลปกครองกลาง ขัดต่อรัฐธรรมนูญและขัดต่อหลักธรรมาภิบาล ที่ไม่คำนึงถึงผลกระทบที่จะตามมาต่อประชาชน ผู้ผลิตรายการ พนักงานทีไอทีวี
พล.อ.สุรยุทธ์กล่าวว่า จะนำเรื่องนี้เข้าหารือในที่ประชุม ครม.วันเดียวกันนี้ แต่การเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้ดำเนินการตามกฎหมายทีวีสาธารณะทุกประการ และพร้อมให้ความเป็นธรรมกับการเปลี่ยนผ่านครั้งนี้ ตนจะใช้กฎหมายทีวีสาธารณะเป็นหลักในการเปลี่ยนแปลง ส่วนกรณีที่พนักงานทีไอทีวีกังวลเรื่องรายได้ทีไอทีวี 1,700 ล้านบาท จะถูกนำไปแบ่งเค้กนั้น จะดูแลในส่วนนี้ให้ดี ให้เป็นไปด้วยความเรียบร้อย การเปลี่ยนผ่านทีไอทีวี จะเป็นไปตามเจตนารมณ์ของทีวีสาธารณะทุกประการ จากนั้นพนักงานทีไอทีวีคนหนึ่งพูดขึ้นว่า นายกฯ พวกผมตกงานแล้ว พล.อ.สุรยุทธ์พูดตอบว่า ไม่นานหรอก เดี๋ยวมาสมัครใหม่ได้
น.ส.ตวงพรกล่าวว่า เป็นห่วงว่าการตั้งคณะกรรมการนโยบายชั่วคราว จะเป็นเพียงตรายางที่มีผลประโยชน์ แอบแฝงในผังรายการ ส่อเจตนาไม่บริสุทธิ์ รวมไปถึงการใช้งบประมาณกว่า 1,700 ล้านบาท จะเป็นเพียงการแบ่งผลประโยชน์ ทำให้การบริหารงานอ่อนแอ แต่ยืนยันไม่คัดค้านทีวีสาธารณะ โดยขอทำให้ทุกอย่างโปร่งใสและพร้อมให้ตรวจสอบกรณีสภานิติบัญญัติแห่งชาติ (สนช.) สายสื่อ กล่าวหาว่าทีไอทีวีรับใช้กลุ่มอำนาจเก่าและต่อท่อน้ำเลี้ยง แต่ สนช.สายสื่อต้องอธิบายเหตุผลว่า มีผลประโยชน์ในการบริหารงานหรือไม่ด้วย
ขณะที่คุณหญิงทิพาวดี เมฆสวรรค์ รมต.ประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ให้สัมภาษณ์เรื่องนี้ว่า เรื่องนี้ได้มีการแจ้งให้พนักงานทีไอทีวี 800 กว่าคน ทราบล่วงหน้าตลอด 7 เดือนที่ผ่านมา ในสัญญาว่าจ้างระบุชัดว่า สัญญาว่าจ้างจะครบเวลา เมื่อสถานีถูกยกเลิกหรือเปลี่ยนแปลงเป็นรูปแบบอื่น ส่วนเรื่องการลดพนักงานเหลือ 400 คน เป็นข้อมูลคลาดเคลื่อน ตนไม่เคยพูด เจตนารมณ์ของทีวีสาธารณะ คือเป็นสื่อสาธารณะเพื่อส่งเสริมสังคมให้มีคุณภาพ คุณธรรม จึงอยากให้สังคมให้โอกาสทีวีสาธารณะ เพราะเป็นครั้งแรกที่องค์กรนี้เป็นของประชาชนอย่างแท้จริง ผู้สื่อข่าวถามว่า การปิดสถานีทีไอทีวีเมื่อคืนวันที่ 14 ม.ค. เป็นการหักดิบเกินไปหรือไม่ คุณหญิงทิพาวดีตอบว่า ไม่ใช่ แต่จำเป็นต้องทำตามขั้นตอนกฎหมาย เห็นใจอธิบดีกรมประชาสัมพันธ์ เพราะหากไม่ดำเนินการตามกฎหมายก็มีความผิด แต่หากดำเนินการไปก็อาจเกิดความไม่เข้าใจและที่ดำเนินการไปก็ไม่ได้ทำให้เกิดความลำบากอะไร
ผู้สื่อข่าวถามว่า มีกระแสข่าวว่า นายสุทธิชัย หยุ่น จะมาเป็นผู้บริหารสถานีทีวีสาธารณะ คุณหญิงทิพาวดีตอบว่า ไม่มี เป็นข่าวลือ ไม่ใช่คุณสุทธิชัยแน่นอน เมื่อถามว่าพนักงานทีไอทีวีจะดำเนินการขอความเป็นธรรม จากคณะกรรมการนโยบายชั่วคราวได้อย่างไรบ้าง คุณหญิงทิพาวดีตอบว่า ไม่ต้องขอความเป็นธรรม เพราะคณะกรรมการฯ ต้องพิจารณาให้ความเป็นธรรมอยู่แล้ว คณะกรรมการฯชุดนี้จะเปิดกว้างให้ทุกคนที่ประสงค์จะทำงานกับองค์กรนี้มีโอกาสสมัครเพื่อทำการคัดเลือก พนักงานที่ทำงานอยู่แล้วก็มีโอกาส แต่จำเป็นต้องเริ่มต้นใหม่ทุกคน ผู้สื่อข่าวถามว่า ยืนยันได้หรือไม่ว่าไม่มีการเตรียมการ ให้รายการแก่ผู้ผลิตรายการใหม่ไว้เรียบร้อยแล้ว คุณหญิง ทิพาวดีตอบว่า ไม่มีแน่นอน ทุกคนต้องเริ่มต้นใหม่หมด ส่วนเรื่องผังรายการใหม่นั้น ขึ้นอยู่กับคณะกรรมการนโยบายชั่วคราวจะพิจารณา
ต่อมาคุณหญิงทิพาวดีให้สัมภาษณ์อีกครั้งว่า ภายหลังจากที่ประชุม ครม.ได้แต่งตั้งคณะกรรมการนโยบายชั่วคราว 5 คน เพื่อดำเนินการจัดตั้งสถานีโทรทัศน์สาธารณะ ประกอบด้วย นายเทพชัย หย่อง นายขวัญสรวง อติโพธิ นายณรงค์ ใจหาญ นายอภิชาติ ทองอยู่ และนางนวลน้อย ตรีรัตน์ และมีการประชุมกันในทันทีที่กรมประชาสัมพันธ์ ช่วงบ่ายวันที่ 15 ม.ค. ซึ่งก่อนหน้านี้คณะกรรมการเตรียมการ ที่ดำเนินการโดยสำนักนายกรัฐมนตรีได้จัดเตรียมระเบียบบุคลากร การจัดซื้อจัดจ้าง ระเบียบพัสดุ ที่เป็นข้อปฏิบัติพื้นฐานทั่วไปไว้ให้แล้ว คณะกรรมการฯสามารถนำไปพิจารณาแก้ไขปรับปรุงได้ก่อนเห็นชอบ จากนั้นคณะกรรมการชุดนี้จะแต่งตั้งผู้ทำหน้าที่ผู้อำนวยการ และสำนักปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี จะต้องเร่งดำเนินการให้มีคณะกรรมการถาวรต่อไป นอกจากนี้จะต้องกำหนดแนวทางการทำงานของสถานี ว่าจะดำเนินการอย่างไร เช่นการจัดทำ โลโก้สถานีใหม่ คณะกรรมการฯชุดนี้ต้องทำงานหนักมาก เพื่อเร่งรัดให้องค์กรเดินหน้าต่อไปได้ภายใน 1 สัปดาห์
ผู้สื่อข่าวถามว่า กรณีพนักงานทีไอทีวีจะดำเนินการอย่างไรต่อไป คุณหญิงทิพาวดีกล่าวว่า เป็นเรื่องที่คณะกรรมการฯต้องรีบตัดสินใจเกี่ยวกับเรื่องพนักงาน และต้องรีบทำข้อกำหนดเรื่องจรรยาบรรณ เช่นเดียวกับบีบีซี หรือเอ็นเอชเค ที่ใช้มาตรฐานจรรยาบรรณเป็นเครื่องมือตรวจสอบพฤติกรรมการทำงาน ในการนำเสนอชื่อคณะกรรมการทั้ง 5 คน ครม.มีประเด็นที่เป็นห่วงอยากให้โอกาสทั้ง 5 คนได้ทำงาน ตนได้ชี้แจงประสบการณ์ ผลงาน เหตุผลในการเสนอชื่อแต่ละคน โดยเฉพาะนายเทพชัย หย่อง ที่หลายคนเป็นห่วง ขอยืนยันว่าไม่มีผลประโยชน์ทับซ้อน เพราะได้ลาออกจากทุกตำแหน่งในบริษัทเดิมแล้ว โดยการเออร์ลี่รีไทร์ เห็นว่าในคณะกรรมการชุดนี้ต้องมีคนทำงานด้านสื่อสารมวลชนอยู่ด้วย นายเทพชัย หย่อง มีผลงานโดดเด่นระดับสากล น่าจะเหมาะสม ขณะที่นายอภิชาติ ลาออกจากปาร์ตี้ลิสต์ พรรคถิ่นไทยและไม่ยุ่งเกี่ยวกับการเมืองมาตั้งแต่ปี 2548 แล้ว มีประสบการณ์เกี่ยวกับชุมชนและสิ่งแวดล้อม ทำงานพัฒนาชุมชนรากหญ้า น่าจะช่วยให้ทีวีสาธารณะมองรอบด้าน แตกต่างจากทีวีปกติ
ผู้สื่อข่าวถามว่า นายเทพชัย หย่อง เคยมีปัญหากับไอทีวีมาก่อน คุณหญิงทิพาวดีตอบว่า เวลาผ่านไป คนเราก็มีวุฒิภาวะเป็นผู้ใหญ่มากขึ้น ได้ย้ำกับนายเทพชัยว่า ต้องมีความเป็นกลาง มีเหตุผลและไม่เกี่ยวข้องกับทางเนชั่น ขอให้สังคมให้โอกาสให้คณะกรรมการชุดนี้ทำงานต่อไปได้ สามารถเฝ้าดูและตรวจสอบ อย่าเพิ่งติ เรือทั้งโกลน ส่วนเรื่องงบประมาณสำหรับนำมาใช้บริหารนั้น กรมประชาสัมพันธ์จะตัดโอนมาให้เป็นทุนประเดิมตามกรอบของรายได้ ที่กระทรวงการคลังจะมอบให้ ซึ่งในรายละเอียดจะนำเสนอ ครม.สัปดาห์หน้า ขอยืนยันว่าสถานีโทรทัศน์สาธารณะแห่งนี้จะไม่มีโฆษณา แต่บุคคลทั่วไปหรือองค์กร สามารถบริจาคเงินสนับสนุนได้ นอกจากงบประมาณของรัฐบาลที่จะจัดสรรให้
สำหรับสถานีโทรทัศน์ไอทีวี เกิดขึ้นและก่อตั้งสมัยรัฐบาลนายอานันท์ ปันยารชุน เป็นนายกรัฐมนตรี ที่นำคลื่นความถี่โทรทัศน์ระบบยูเอชเอฟมาให้เอกชนลงทุน ในการประมูลครั้งนั้นกลุ่มธนาคารไทยพาณิชย์และเครือเนชั่นชนะการประมูล ตามข้อเสนอที่จะจ่ายสัมปทานให้รัฐ 25,200 ล้านบาท อายุสัญญา 30 ปี เริ่มออกอากาศเมื่อวันที่ 1 ก.ค. 2539 แต่หลังจากเปิดดำเนินการ ไอทีวีขาดทุนอย่างต่อเนื่อง และแม้นำเข้าจดทะเบียนเป็นบริษัทมหาชนในปี 2541 ก็ยังขาดทุนอยู่ จนปี 2543 ได้ขาดสภาพคล่องทางการเงินอย่างรุนแรงมีหนี้สิน 4,900 ล้านบาท จนทางเนชั่นต้องถอนตัวไปในที่สุด
ขณะเดียวกันผู้สื่อข่าวรายงานจากทำเนียบรัฐบาลว่า ก่อนเข้าสู่การประชุม ครม. ในเวลา 09.30 น. คุณหญิงทิพาวดี เมฆสวรรค์ รมต.ประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ได้หอบแฟ้มเอกสารการแต่งตั้งคณะกรรมการนโยบายองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะ จำนวน 5 คน เข้าปรึกษากับ พล.อ.สุรยุทธ์ จุลานนท์ นายกรัฐมนตรี เพื่อให้เห็นชอบก่อนเสนอในที่ประชุม ขณะที่เมื่อการประชุม ครม. เริ่มไปได้ประมาณ 1 ชั่วโมง คุณหญิงทิพาวดีได้ขอเลื่อนการพิจารณาวาระดังกล่าวขึ้นมาก่อน โดยได้อธิบายถึงคุณสมบัติและความเหมาะสมของผู้ที่จะได้รับแต่งตั้งในแต่ละคน
อย่างไรก็ตาม นายฉลองภพ สุสังกร์กาญจน์ รมว.คลัง ได้สอบถามว่า บุคคลทั้ง 5 คนมีคุณสมบัติและเข้ามาโดยถูกต้องชอบธรรมหรือไม่ ขณะที่รัฐมนตรีคนอื่นๆแสดงความเห็นสอดคล้องกันว่า การแต่งตั้งนายเทพชัย หย่อง จะเป็นสายล่อฟ้าที่ถูกนำไปขยายเป็นประเด็นการเมืองได้ แต่คุณหญิงทิพาวดีได้ให้การรับรองว่า นายเทพชัยได้ลาออกจากเครือเนชั่นและขายหุ้นไปทั้งหมดแล้ว จึงไม่ต้องห่วงว่าจะมีการทับซ้อนผลประโยชน์ อีกทั้งเป็นคนที่มีความเชี่ยวชาญในวงการสื่อสารมวลชน น่าจะเข้าใจประเด็นในการทำงานด้านต่างๆได้อย่างดี
ด้านนายปราโมช รัฐวินิจ อธิบดีกรมประชาสัมพันธ์ กล่าวว่า หลัง ครม.แต่งตั้งคณะกรรมการนโยบายทั้ง 5 คน ตนก็หมดหน้าที่ แต่จะมอบข้อมูลสำคัญให้แก่คณะกรรมการ อาทิ ข้อมูลผังรายการ ฐานเงินเดือนพนักงาน โครงสร้างองค์กร ส่วนที่ตั้งสถานีคาดว่าน่าจะใช้ที่ถนนเพชรบุรี ที่เคยเป็นที่ตั้งของสถานีโทรทัศน์ช่อง 11 เดิม สำหรับเงินทุนเบื้องต้นจะใช้เงินงบประมาณราชการจำนวน 1,800 ล้านบาท แบ่งเป็นเงินหมุนเวียนประมาณ 150 ล้านบาทต่อเดือน ส่วนปัญหาเรื่องการฟ้องร้องนั้น ไม่รู้สึกกังวล เพราะได้ทำตามกฎหมายทุกประการ
ทุกเรื่องมีระบุอยู่ในสัญญา มั่นใจว่าไม่สามารถเอาผิดตนได้ ที่หลายฝ่ายตั้งข้อสังเกตว่า กรมประชาสัมพันธ์เร่งรัดดำเนินการในเรื่องนี้ผิดปกตินั้น เรื่องนี้ได้แจ้งให้ทางสถานีทราบเป็นระยะ และเมื่อเรื่องโปรดเกล้าฯลงมาและประกาศใช้ในราชกิจจานุเบกษา เมื่อ 14 ม.ค. และมีผลบังคับใช้ในวันที่ 15 ม.ค.เป็นต้นไป ทุกอย่างจึงต้องเป็นไปตามนั้น ส่วนเรื่องบุคคลที่จะมาเป็นผู้อำนวยการสถานีคนใหม่นั้น ขณะนี้ตนต้องทำหน้าที่เป็นรักษาการแทน ผอ.ไปก่อน จนกว่าคณะกรรมการทั้ง 5 คนจะทำการสรรหามาใหม่
ในเวลา 16.00 น. คณะกรรมการองค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทยทั้ง 5 คน ได้ร่วมแถลงข่าว หลังใช้เวลาประชุม 2 ชั่วโมง และมีมติแต่งตั้งนายขวัญสรวง อติโพธิ เป็นประธาน นายอภิชาติ ทองอยู่ เป็นโฆษก ส่วนนายเทพชัย หย่อง เป็นรักษาการผู้อำนวยการสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส โดยนายขวัญสรวงกล่าวว่า ในวันที่ 16-19 ม.ค.นี้ จะเปิดรับพนักงานใหม่ โดยจะเปิดกว้างสำหรับบุคคลที่มีความสามารถและมีประสบการณ์ เพื่อให้สามารถดำเนินรายการได้ตามปกติตั้งแต่วันที่ 1 ก.พ. 2551 เป็นต้นไป ทั้งรายการข่าวและสารคดี หลังจากนั้นในเดือน มี.ค. จะมีความชัดเจนเกี่ยวกับผังรายการว่า จะเป็นรายการประเภทใดบ้าง โดยจะเปิดให้ทุกฝ่ายเข้ามามีส่วนร่วม ระหว่างนี้ผู้ผลิตรายการที่ต้องการเสนอรายการที่สอดคล้องกับนโยบายทีวีสาธารณะ สามารถเข้ามาเสนอรายการได้ ซึ่งจะมีการพิจารณาไปพร้อมกัน ระหว่างรายการข่าวและสารคดี
นับตั้งแต่นี้ไปถือเป็นการเกิดภพใหม่ชาติใหม่ของไทยพีบีเอส ทุกคนมาเริ่มงานใหม่ ขอให้ละทิ้งของเก่า โดยปัญหาที่คาราคาซังกันมา ระหว่างสถานีโทรทัศน์ทีไอทีวี กับกรมประชาสัมพันธ์ และสำนักงานปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี (สปน.) ต้องไปเคลียร์กันเอาเอง รวมถึงภาระหนี้สินหรือเงินชดเชย เพราะที่นี่เป็นที่ใหม่ ยังไม่มีอะไรเกิดขึ้น กรรมการจะร่วมกันวางกลไกในการสร้างความโปร่งใส ป้องกันผลประโยชน์ทับซ้อน โดยเฉพาะการผลิตรายการจากภายนอก สำหรับนายเทพชัย หย่อง ที่ถูกสังคมจับจ้อง ก็ต้องสร้างความโปร่งใสให้ตัวเอง นายขวัญสรวงกล่าว
ขณะที่นายเทพชัย หย่อง รักษาการผู้อำนวยการสถานีโทรทัศน์ไทยพีบีเอส กล่าวว่า ตนถูกจับจ้องเรื่องความโปร่งใส เพราะอยู่เนชั่นมาก่อน แต่เมื่อวันที่ 15 ม.ค. ได้ยื่นใบลาออกจากตำแหน่งบรรณาธิการเครือเนชั่น และขายหุ้นเนชั่น 100,000 หุ้นเรียบร้อยแล้ว เพื่อเตรียมความพร้อมมารับตำแหน่งนี้ และไม่ต้องการให้เกิดผลประโยชน์ทับซ้อน
ผมมาทำหน้าที่ตรงนี้ ต้องสร้างความโปร่งใส ทิ้งความเชื่อมโยงต่างๆ ถ้าผมเอาคนของผมมาไม่ว่าจากเนชั่นหรือที่ไหน ก็คงถูกประณามและคงทำงานไม่ได้ ขอให้เวลาเป็นเครื่องพิสูจน์ว่าผมจะไม่มีผลประโยชน์ทับซ้อนอย่างแน่นอน
