x close

มองต่างมุม... คดี สุภาพ เกิดแสง ถูกฟ้อง เหตุขายตำราเรียนผ่านอีเบย์

ดร.สุภาพ เกิดแสง

ดร.สุภาพ เกิดแสง


เรียบเรียงข้อมูลโดยกระปุกดอทคอม
ขอขอบคุณภาพประกอบจาก math.sc.su.ac.th

        เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา หลายคนคงจะได้ยินข่าวว่า ศาลสูงสหรัฐอเมริการับพิจารณาคดีที่สำนักพิมพ์ จอห์น ไวลีย์ แอนด์ ซัน ยื่นฟ้อง ดร.สุภาพ เกิดแสง อดีตนักศึกษาไทยในสหรัฐอเมริกา ที่เคยประกาศขายตำราเรียนที่ซื้อมาจากต่างประเทศผ่านเว็บไซต์อีเบย์ โทษฐานละเมิดลิขสิทธิ์ ซึ่งก็ทำให้หลายคนสนใจอยากทราบว่า คดีนี้มีที่มาที่ไปเป็นอย่างไร

        สำหรับคดีดังกล่าว ต้องย้อนไปตั้งแต่ปี พ.ศ.2553 โดยขณะนั้น นายสุภาพ เกิดแสง ซึ่งยังเป็นนักศึกษาปริญญาโท ทางด้านศึกษาคณิตศาสตร์ มหาวิทยาลัยเซาธ์เทิร์น แคลิฟอร์เนีย (ยูเอสซี) ได้ลงประกาศขายตำราเรียนที่เป็นฉบับตีพิมพ์เพื่อจำหน่ายในเอเชียเท่านั้น จำนวน 8 ชิ้นงาน ให้กับนักศึกษาในสหรัฐอเมริกา ผ่านเว็บไซต์ประมูลออนไลน์อีเบย์ ซึ่งถือเป็นการละเมิดลิขสิทธิ์ของสำนักพิมพ์ จอห์น ไวลีย์ แอนด์ ซัน ผู้ผลิตตำราดังกล่าว ทำให้เจ้าของลิขสิทธิ์ฟ้องร้องนายสุภาพ ที่ทำให้สำนักพิมพ์ได้รับความเสียหาย

        เมื่อคดีดังกล่าวขึ้นสู่ศาลชั้นต้นในสหรัฐอเมริกา ศาลก็มีคำสั่งให้ นายสุภาพ ชดใช้ค่าเสียหายให้แก่สำนักพิมพ์ จำนวน 600,000 เหรียญสหรัฐ หรือราว 18 ล้านบาท ให้แก่สำนักพิมพ์ นายสุภาพ จึงได้ยื่นเรื่องต่อศาลอุทธรณ์ ซึ่งคำตัดสินของศาลอุทธรณ์ก็ไม่ต่างกับศาลชั้นต้น คดีดังกล่าวจึงถูกส่งต่อมายังศาลสูงสุด เพื่อขอคำตัดสินชี้ขาด และในที่สุด เมื่อวันที่ 16 เมษายนที่ผ่าน ศาลสูงสุดของสหรัฐอเมริกาก็ได้มีคำสั่งรับพิจารณาคดีนี้ ซึ่งจะเริ่มไต่สวนในช่วงปลายปีนี้

        ทั้งนี้ ในคำพิพากษาของศาลสหรัฐอเมริกา ระบุไว้ว่า กฎหมายลิขสิทธิ์ของสหรัฐอเมริกา จะไม่ครอบคลุมในกรณีที่สินค้าดังกล่าวผลิตในสหรัฐอเมริกาถูกส่งออกไปขายในต่างประเทศแล้วถูกรีอิมพอร์ต หรือนำเข้ากลับมาขายอีกครั้ง แต่ในกรณีของนายสุภาพ ถือว่าเข้าข่ายละเมิดตามกฎหมายดังกล่าว เพราะเป็นสินค้าที่ผลิตในต่างประเทศเพื่อจำหน่ายในตลาดต่างประเทศโดยเฉพาะ

        อย่างไรก็ตาม ตลอดเวลา 2 ปีที่่ผ่านมา ดร.สุภาพ ซึ่งปัจจุบันศึกษาจบชั้นปริญญาเอก และทำงานเป็นอาจารย์สอนอยู่ในมหาวิทยาลัยของรัฐแห่งหนึ่ง ได้พยายามต่อสู้คดีนี้มาตลอด และเมื่อวันที่ 18 เมษายนที่ผ่านมา ดร.สุภาพ ได้ให้สัมภาษณ์กับเว็บไซต์มติชนออนไลน์เกี่ยวกับคดีดังกล่าว โดยระบุว่า หนังสือที่ตนเองประกาศขายในเว็บไซต์อีเบย์นั้น เป็นหนังสือที่จัดพิมพ์โดยบริษัทลูกของสำนักพิมพ์จอห์น ไวลีย์ แอนด์ ซัน ที่ตั้งอยู่ในประเทศสิงคโปร์ ซึ่งตนรับหนังสือต่อมาจากผู้จัดจำหน่ายของสำนักพิมพ์อีกทอด และนำมาประกาศขาย โดยตั้งราคาถูกกว่าหนังสือที่พิมพ์ใหม่ในสหรัฐอเมริกา ประมาณ 50%

        ดร.สุภาพ กล่าวว่า การขายหนังสือในอีเบย์เป็นธุรกิจที่มีคนทำกันอยู่แล้ว หากสิ่งที่ตนทำผิดกฎหมาย ก็แสดงว่าสินค้าตัวอื่นที่ประกาศก็ต้องโดนไปด้วย ดังนั้น ของมือสองทั้งหมดจะขายในเว็บไซต์ไม่ได้ ตนจึงต้องต่อสู้คดี พร้อมกับหยิบยกข้อกฎหมายมา 2 ข้อ เพื่อสู้คดี คือ

        ข้อ 1. เจ้าของลิขสิทธิ์มีสิทธิ์ขาดในการจัดจำหน่ายแจกจ่ายไม่ว่าจะรูปแบบใดก็ตาม อาจจะเป็นเช่าหรือขายหรืออะไรก็ตาม หมายความว่า ถ้าเจ้าของลิขสิทธิ์ขายของชิ้นนั้นไปแล้ว คนที่ซื้อมาจะไปขายต่ออย่างไรก็ได้ อย่างไรก็ตาม ทางศาลชั้นต้น ไม่อนุญาตให้ใช้ข้อกฎหมายนี้

        ข้อ 2. กฎหมาย First sale doctrine คือ กฎของการขายครั้งแรก หมายความว่า ถ้าเจ้าของลิขสิทธิ์ได้ขายของชิ้นนั้นไปแล้ว และได้รับเงินจากตรงนั้นแล้ว คนที่ซื้อไปจะนำไปขายต่ออย่างไรก็ได้ จะมาเอาสิทธิ์จากการขายครั้งที่สอง ครั้งที่สามไม่ได้ และส่วนที่เป็นปัญหาคือคำว่า "สิ่งที่ผลิตถูกต้องตามกฎหมายลิขสิทธิ์สหรัฐอเมริกา" ซึ่งศาลตีความว่าหมายถึง "สิ่งที่ผลิตภายในประเทศอเมริกา" ซึ่งตนมองว่า จริง ๆ ไม่ใช่แค่สิ่งที่ผลิตภายในประเทศอเมริกา แต่หากเจ้าของลิขสิทธิ์เป็นสหรัฐอเมริกาแล้วมีประเทศอื่นซื้อต่อไป ไม่ว่าจะผลิตที่ประเทศไหนก็ตาม ก็ต้องถือเป็นสิ่งที่ผลิตถูกต้องตามกฎหมายลิขสิทธิ์สหรัฐอเมริกา

        อย่างไรก็ตาม ทางศาลก็ห้ามใช้ข้อกฎหมายนี้เช่นกัน เพราะกำลังมีคดีที่เกี่ยวข้องกับข้อกฎหมายนี้อุทธรณ์กันอยู่ ทางคณะลูกขุน ซึ่งเป็นชาวบ้านทั่ว ๆ ไป จึงได้ตัดสินให้ตนผิด และเรียกค่าเสียหายชิ้นงานละ 75,000 เหรียญสหรัฐ ทั้งหมด 8 ชิ้นงาน คิดเป็น 600,000 เหรียญสหรัฐ

        ดร.สุภาพ กล่าวต่อว่า เมื่อถึงศาลอุทธรณ์ ผู้พิจารณาคดีไม่ใช่คณะลูกขุนแล้ว แต่เป็นผู้พิพากษา 3 คน ซึ่งมีผู้พิพากษา 2 คน ตัดสินให้สำนักพิมพ์ชนะ ส่วนอีก 1 คน ตัดสินให้ตนชนะ โดยผู้พิพากษาคนที่ตัดสินให้ตนชนะนั้นตีความคำว่า "สิ่งที่ผลิตถูกต้องตามกฎหมายลิขสิทธิ์สหรัฐอเมริกา" คล้ายกับตน แสดงว่า การผลิตที่ประเทศสิงคโปร์ซึ่งซื้อลิขสิทธิ์มาจากบริษัทในสหรัฐอเมริกา สิ่งนั้นก็ต้องถูกต้องตามลิขสิทธิ์อเมริกาด้วย นอกจากนั้น หากตัดสินให้ตนแพ้ จะเท่ากับว่า การขายของมือสองจะทำไม่ได้เลย เช่น บริษัทแอปเปิ้ลของสหรัฐอเมริกาผลิตไอแพดในประเทศจีน แล้วส่งกลับมาขายในสหรัฐอเมริกา หากตีความคำว่า "สิ่งที่ผลิตถูกต้องตามกฎหมายลิขสิทธิ์สหรัฐอเมริกา" หมายถึงต้องผลิตในอเมริกา ก็แสดงว่า จะขายไอแพดมือสองอีกไม่ได้ เพราะถือว่าไอแพดชิ้นนั้นผลิตนอกประเทศสหรัฐอเมริกาใช่หรือไม่

        ส่วนในชั้นศาลสูงนั้น ดร.สุภาพ ระบุว่า คดีดังกล่าวจะเริ่มพิจารณาในเทอมหน้า ซึ่งจะเริ่มเปิดตั้งแต่เดือนตุลาคม-กุมภาพันธ์ และเมื่อพิจารณาคดีในเทอมใดแล้วก็ทราบผลภายในเทอมนั้นเลย ซึ่งก็คงจะทราบผลในต้นปี พ.ศ.2556 นี้ โดยตนอยากจะสู้คดีนี้อย่างเต็มที่ เพราะคดีนี้มีผลอย่างมากกับธุรกิจมือสอง และน่าจะเป็นบรรทัดฐานของการขายของลิขสิทธิ์ เนื่องจากหากศาลสูงตัดสินให้ตนผิด ต่อไปการขายของลักษณะนี้ก็คงผิดทั้งหมด

        ขณะเดียวกันสำนักข่าวต่างประเทศ ก็ได้ให้ความสนใจรายงานข่าวนี้เช่นกัน และให้ข้อมูลเพิ่มเติมด้วยว่า ทางบริษัทสำนักพิมพ์จอห์น ไวลีย์ แอนด์ ซัน ได้ยื่นฟ้อง ดร.สุภาพ ที่ขายหนังสือละเมิดลิขสิทธิ์ไปเป็นเงินกว่า 1.2 ล้านเหรียญสหรัฐ แต่ทาง ดร.สุภาพ ได้แย้งว่า หนังสือที่ขายไปนั้นคิดเป็นจำนวนเงิน 900,000 เหรียญสหรัฐ ไม่ถึง 1.2 ล้านเหรียญสหรัฐดังที่สำนักพิมพ์อ้าง นอกจากนั้น จากการตรวจสอบข้อมูลยังพบอีกว่า หนังสือที่ส่งขายนั้นมีเป็นจำนวนมาก ไม่ใช่แค่ 8 เล่ม ที่หลายคนเข้าใจในตอนแรก โดยหนังสือบางล็อตที่ส่งมามีน้ำหนักถึง 5 ตันเลยทีเดียว

        ทั้งนี้ จากข้อมูลข้างต้นตามที่สื่อต่างประเทศระบุนั้น ก็ทำให้คนไทยหลายคนที่สนใจติดตามคดีนี้แสดงความคิดเห็นในทางตรงกันข้ามกับ ดร.สุภาพ

        โดยในเว็บบอร์ดแห่งหนึ่งได้มีผู้ที่มีความรู้ตั้งข้อสงสัย ว่า จริง ๆ แล้ว การขายหนังสือบนเว็บไซต์อีเบย์ที่ถูกฟ้องในครั้งนี้ทำเป็นธุรกิจใหญ่โตมากน้อยแค่ไหน เพราะดูจากจำนวนเงินที่ได้รับ และจำนวนหนังสือที่ส่งขายก็ถือว่าไม่ใช่จำนวนเล็กน้อยเลย อีกทั้งยังมีการตั้งข้อสังเกตด้วยว่า หนังสือที่ขายเป็นหนังสือมือสองจริงหรือไม่ เพราะมีข้อมูลที่ระบุว่า หนังสือเป็นของใหม่ที่ส่งไปจากเมืองไทย ไม่ใช่หนังสือที่ใช้เรียนแล้วส่งไปขายต่อที่สหรัฐอเมริกา

        อย่างไรก็ตาม ข้อเท็จจริงของคดีดังกล่าวจะเป็นเช่นไร ก็คงต้องติดตามกันต่อไป



อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมจาก



เรื่องที่คุณอาจสนใจ
มองต่างมุม... คดี สุภาพ เกิดแสง ถูกฟ้อง เหตุขายตำราเรียนผ่านอีเบย์ โพสต์เมื่อ 19 เมษายน 2555 เวลา 14:58:49 6,460 อ่าน
TOP