นายพงศ์เทพ เทพกาญจนา
พงศ์เทพ จวก องค์กรอิสระ เป็นนิยายฮีโร่ (ไทยโพสต์)
พงศ์เทพ จวกแหลกองค์กรอิสระ ใช้อำนาจฉ้อฉลเบ็ดเสร็จ ไม่มีองค์กรใดสามารถตรวจสอบได้ ครวญคิดผิดที่ร่วมสร้างซูเปอร์ฮีโร่ขึ้นมา ทั้งที่ความเป็นจริงมีแต่ในนิยาย ด้าน เมธี อดีต ป.ป.ช.โต้ หันดูตัวเองมั่ง ส.ส.ถูกการเมืองครอบงำ รัฐบาลทำตามอำเภอใจ ไม่เข้าสภาก็ได้
ที่โรงแรมพลาซ่า แอทธินี กรุงเทพฯ เมื่อวันที่ 1 มีนาคม องค์กรเพื่อการพัฒนาระหว่างประเทศสหรัฐอเมริกา (USAID) ร่วมกับเว็บไซต์ประชาไท จัดสัมมนา "15 ปี องค์กรอิสระ สำรวจธรรมาภิบาลไทย สำรวจประชาธิปไตย" โดย นายพงศ์เทพ เทพกาญจนา รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ อดีตสมาชิกสภาร่างรัฐธรรมนูญ 2540 บรรยายในหัวข้อ "พัฒนาการองค์กรอิสระกับประชาธิปไตยไทย" ว่า องค์กรอิสระกับธรรมาภิบาลถือเป็นหัวใจสำคัญที่ประเทศไทยต้องระดมความคิด เพื่อให้เกิดกลไกการใช้อำนาจอย่างโปร่งใส ตนได้มีโอกาสอยู่ในกลไกการใช้อำนาจในระบอบประชาธิปไตย ทั้ง 3 อำนาจ คือ ฝ่ายตุลาการ ฝ่ายนิติบัญญัติ และฝ่ายบริหาร ซึ่งในประเทศไทยองค์กรที่คนส่วนใหญ่มักคิดเสมอว่าเป็นองค์ที่น่าเชื่อถือที่สุดคือ องค์กรตุลาการ แต่ที่ผ่านมาเราจะเห็นตัวอย่างต่าง ๆ มากมาย ที่ทำให้มั่นใจว่ามันไม่เป็นเช่นนั้นเสมอไป
ทั้งนี้ นายพงศ์เทพ ระบุว่า ตนถือเป็นหนึ่งในผู้ที่ทำให้องค์กรอิสระเกิดขึ้นมา เนื่องจากเป็นหนึ่งในการร่างรัฐธรรมนูญ ปี 2540 ในขณะนั้น ส.ส.ร. 40 คิดกันว่าจะทำอย่างไรที่ทำให้เกิดองค์กรในการตรวจสอบการใช้อำนาจรัฐอย่างโปร่งใส โดยมีผู้ที่มีความรู้ความสามารถ หรือเรียกง่าย ๆ ว่าซูเปอร์ฮีโร่ เข้ามาทำงานในองค์กรอิสระ แต่ตอนนี้ตนเชื่อว่า ส.ส.ร. 40 คงคิดว่าการร่างรัฐธรรมนูญให้มีองค์กรอิสระเกิดขึ้นมานั้น เป็นความคิดที่ผิดมาก เนื่องจากคนที่เป็นซูเปอร์ฮีโร่มันมีแต่ในนิยาย
"เราจะเห็นได้ว่าเมื่อคนเหล่านี้มีอำนาจอย่างล้นมือ ก็จะใช้อำนาจฉ้อฉลแบบเบ็ดเสร็จ จนทำให้ไม่สามารถมีองค์กรใดเข้ามาตรวจสอบได้ เพราะรัฐธรรมนูญปี 2550 ได้สร้างกลไกอย่างประหลาดขึ้นมา โดยการที่รัฐสภาไม่สามารถเรียกฝ่ายตุลาการเข้ามาสอบถามการใช้อำนาจได้เลย ดังนั้นเราต้องมาระดมความคิดกันว่า จะทำอย่างไรให้องค์กรอิสระเหล่านี้ ยึดโยงกับประชาชน และสามารถตรวจสอบได้มากที่สุด" นายพงศ์เทพ กล่าว
ขณะที่ นายวิษณุ วรัญญู ตุลาการหัวหน้าคณะศาลปกครองสูงสุด กล่าวปาฐกถาในหัวข้อ "รัฐธรรมนูญกับการสร้างธรรมาภิบาลและประชาธิปไตย" ตอนหนึ่งกล่าวว่า ที่ผ่านมารัฐธรรมนูญประเทศไทยถูกแช่แข็งตั้งแต่ปี พ.ศ.2490 จนกระทั่ง พ.ศ.2540 ประเทศไทยมีการฉีกรัฐธรรมนูญมาโดยตลอด ถือเป็นวงจรอุบาทว์อย่างมาก แต่เมื่อเรามีรัฐธรรมนูญ ปี 2540 ประเทศเราหลุดจากวงจรเดิม ๆ เพราะรัฐธรรมนูญฉบับนี้ เป็นรัฐธรรมนูญฉบับแรกที่พยายามจะแบ่งกรอบการร่างรัฐธรรมนูญให้แตกต่างไปจากเดิม คือการจัดตั้งองค์กรอิสระ เพื่อตรวจสอบการทำงานของภาครัฐอย่างโปร่งใส นี่จึงเป็นที่มาขององค์กรอิสระในทุกวันนี้
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่น่าเสียดายคือ รัฐธรรมนูญปี 2540 กลับลืมพูดถึงองค์กรอิสระว่ามีขึ้นมาเพื่ออะไร และมีขอบเขตอำนาจมากน้อยแค่ไหน ดังนั้นจึงทำให้องค์กรอิสระเหล่านี้เข้าใจว่าเป็นองค์กรตามรัฐธรรมนูญ เทียบเท่ากับรัฐสภา รัฐบาล หรือแม้กระทั่งศาล จนทำให้องค์กรอิสระเหล่านี้มักเข้าใจว่าใครก็ไม่สามารถตรวจสอบได้ เรื่องนี้เป็นความคิดที่ผิด เพราะองค์กรทุกองค์กรต้องมีกลไกการตรวจสอบได้ แม้กระทั่งศาล เราก็สามารถตรวจสอบได้จากคำวินิจฉัยของศาลว่าผิดหรือถูก
จากนั้นเป็นการสัมมนาในหัวข้อ "บทบาทคู่ขนานของการเสริมสร้างธรรมาภิบาลและประชาธิปไตย" โดย นายเมธี ครองแก้ว อดีตกรรมการป้องกันและปราบปรามการทุจริตแห่งชาติ (ป.ป.ช.) กล่าวว่า ปัจจุบันนี้บทบาทหน้าที่ ส.ส. ทำได้แค่ออกกฎหมายเท่านั้น ไม่ได้ทำหน้าที่เป็นตัวแทนประชาชนในท้องถิ่น เพราะมีระบบการเมืองเข้ามาครอบครอง การออกความเห็นต้องผ่านมติของคณะทำงานของแต่ละฝ่าย และยังมีปัญหาการประชุมสภาผู้แทนไม่ครบองค์ประชุม เป็นเรื่องที่สังคมรับไม่ได้อย่างยิ่งที่ ส.ส. ขาดประชุมทั้งที่ไม่มีเรื่องสำคัญต้องขาด จนขณะนี้กลายเป็นความเคยชิน ด้านรัฐบาลทำหน้าที่บริหาร ยิ่งไปกันใหญ่ พอแถลงนโยบายในสภาแล้วจะทำอะไรก็ได้ ไม่เข้าสภาก็ได้
"การที่รัฐบาลเอาเงินไปซื้อข้าวจำนวนมหาศาล เราไม่เห็นด้วย เราเสนอแนะอย่าทำ แต่รัฐบาลยังทำ เราก็ต้องฟ้องหน่วยงานเกี่ยวข้องต่อไป องค์กรอิสระจึงเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่ง เพื่อตรวจสอบเฉพาะด้าน เพราะปัญหาอำนาจตุลาการ นิติบัญญัติ บริหาร เสียสมดุล ทำงานได้ไม่สมบูรณ์แบบ จึงต้องมีองค์กรอิสระขึ้นมาเป็นองค์กรที่ 4 เพื่อถ่วงดุล" นายเมธีกล่าว และว่าขณะที่ตนอยู่ใน ป.ป.ช.ไม่เคยวางอำนาจบาตรใหญ่ ขณะที่คนภายนอกมองว่า ป.ป.ช. พยายามใส่ร้ายคนอื่น หารู้ว่าการทำหน้าที่ของ ป.ป.ช. ชี้มูลข้าราชการ นักการเมือง มีอยู่ไม่น้อยที่ถูกฟ้องกลับทุกครั้ง จนขณะนี้ตนยังต้องไปขึ้นศาลอยู่ตลอดเวลา
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
