ขอขอบคุณภาพประกอบจาก วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร
คณะกรรมการมรดกโลก มีมติรับรองพระบรมธาตุฯ จ.นครศรีธรรมราช ขึ้นบัญชีเบื้องต้นที่จะเข้าสู่การพิจารณาเป็นมรดกโลกแล้ว ด้านกรมศิลป์ฯ เร่งทำเอกสารให้ทันเสนอขึ้นเป็นมรดกโลก ปี 2558
เมื่อวันที่ 21 มิถุนายน 2556 นายสหวัฒน์ แน่นหนา อธิบดีกรมศิลปากร กล่าวว่า ในการประชุมคณะกรรมการมรดกโลกสมัยที่ 37 ที่ปีนี้จัดขึ้นที่กรุงพนมเปญ ประเทศกัมพูชา ปรากฏว่า คณะกรรมการได้มีมติเอกฉันท์ 21 เสียง พิจารณารับรองเสนอชื่อวัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จ.นครศรีธรรมราช เข้าสู่บัญชีเบื้องต้นตามที่ประเทศไทยเสนอแล้ว
โดย อธิบดีกรมศิลปากร ระบุว่า เมื่อขึ้นทะเบียนเบื้องต้นแล้ว ภายใน 3 ปีจากนี้ เรื่องดังกล่าวจะถูกนำเข้าสู่กระบวนการพิจารณาตรวจสอบ พิจารณาคุณสมบัติ และประกาศขึ้นทะเบียนมรดกโลกในขั้นต่อไป ซึ่งหากผ่านการพิจารณา วัดพระมหาธาตุวรมหาวิหาร จ.นครศรีธรรมราช ก็จะเป็นมรดกโลกแห่งที่ 6 ของประเทศไทย
ทั้งนี้ สำหรับหลักเกณฑ์ที่องค์การศึกษาวิทยาศาสตร์และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ (ยูเนสโก) ได้กำหนดคุณสมบัติเพื่อพิจารณาขึ้นทะเบียนมรดกโลกนั้น มีทั้งหมด 3 ข้อ คือ
ข้อ 1. เป็นตัวแทนผลงานที่เป็นเลิศของการสร้างจากอัจฉริยะของมนุษย์ ซึ่งวัดพระมหาธาตุฯ นี้ ถือเป็นตัวแทนความเชื่อทางพระพุทธศาสนา มีการออกแบบสถาปัตยกรรม และการประดับอาคารที่อุดมไปด้วยการสื่อความหมายปรัชญาทางพระพุทธศาสนาและพุทธประวัติ ซึ่งแสดงถึงแนวคิดของการออกแบบจากอัจฉริยภาพของมนุษย์
ข้อ 2. เป็นการแสดงถึงความสำคัญของการเปลี่ยนแปลงคุณค่าของมนุษย์ตามกาลเวลา หรือในวัฒนธรรมด้านใดด้านหนึ่งของโลกในการพัฒนาด้านสถาปัตยกรรมหรือทางเทคโนโลยี ศิลปะสถาปัตยกรรมโบราณ การออกแบบผังเมืองหรือการออกแบบภูมิทัศน์ ซึ่งตรงกับพระบรมธาตุเจดีย์ที่เจดีย์ทรงระฆังเป็นผลงานที่เป็นเลิศในทางพระพุทธศาสนา และยังเป็นสัญลักษณ์ของพระพุทธศาสนาฝ่ายเถรวาทที่ได้นำรูปแบบเจดีย์ทรงระฆังไปสร้างยังดินแดนที่ไกลออกไป
นอกจากนี้ พระบรมธาตุเจดีย์ยังคงรักษาความครบถ้วนสมบูรณ์ของโครงสร้างทางสถาปัตยกรรมในสมัยแรกสร้าง เมื่อราวปลายพุทธศตวรรษที่ 18 รูปแบบทางสถาปัตยกรรมได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะลังกา ตามแบบอย่างคติของพุทธศิลป์ในสมัยพระเจ้าอโศกมหาราช
และข้อ 3 มีความสัมพันธ์โดยตรงหรือเห็นได้ชัดเจนกับเหตุการณ์หรือประเพณีที่ยังคงอยู่ หรือความคิด หรือความเชื่อ งานศิลปกรรม และวรรณกรรม ที่มีความโดดเด่นเป็นสากล ซึ่งเห็นได้ชัดว่าพุทธศาสนิกชนมีความเชื่อในความศักดิ์สิทธิ์ของพระบรมสารีริกธาตุ สิ่งเหล่านี้นำไปสู่การดำรงอยู่อย่างเหนียวแน่นของการประกอบพิธีกรรมที่หลากหลาย ทั้งด้านวรรณกรรม คีตกรรม และนาฏกรรม ซึ่งสัมพันธ์กับประเพณีทางพระพุทธศาสนา เช่น ประเพณีแห่ผ้าขึ้นธาตุ หรือประเพณีอื่น ๆ ที่จะมีพุทธศาสนิกชนจำนวนมากเดินทางมาสักการะและเข้าร่วมงานทุกปี แสดงให้เห็นถึงความศรัทธาที่มีต่อสมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า และพระธรรมคำสั่งสอนของพระองค์ที่สืบทอดผ่านกาล เวลาอันยาวนานมาจนถึงปัจจุบัน
ขณะที่ นายธราพงศ์ ศรีสุชาติ ผู้อำนวยการสำนักโบราณคดี กล่าวว่า หลังจากนี้ กรมศิลปากรและจังหวัดนครศรีธรรมราช ต้องเร่งจัดทำเอกสารเพื่อขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลก หรือ Nomination dossier เพื่อให้ทันเสนอขึ้นทะเบียนในปี 2558 ซึ่งข้อมูลนี้จะต้องครบถ้วนสมบูรณ์ที่สุด และยอมรับว่าเป็นงานหนัก
อ่านรายละเอียดเพิ่มเติมจาก
