ภาพวาด ดา วินชี 1.48 หมื่นล้าน หายปริศนา-ไม่โผล่หอศิลป์ หลังเจ้าชายซาอุฯ ควักเงินซื้อ

           ภาพวาด ซัลวาตอร์ มุนดี ผลงานชิ้นเอกของ เลโอนาร์โด ดา วินชี  ถูกมกุฎราชกุมารแห่งซาอุดีอาระเบีย ประมูลไปในราคา 1.48 หมื่นล้าน สร้างสถิติภาพวาดแพงที่สุดในโลก แต่สุดท้ายภาพหายเงียบ ไม่ส่งมาจัดแสดงตามกำหนด

           แต่อย่างไรก็ตาม บริเวณจัดแสดงภาพวาดยังคงเป็นพื้นที่โล่งว่างเปล่า ผลงานชื่อดังของ ดา วินชี ที่ตกลงไว้ว่าจะมาจัดแสดง ก็ยังคงมาไม่ถึง ไม่มีใครรู้ว่ามันหายไปไหน และวงการศิลปะก็ได้ตั้งคำถามไปยังทางการซาอุฯ ว่าเกิดอะไรขึ้นกับภาพวาดชิ้นสำคัญนี้

           จากการรายงานของเว็บไซต์เดลี่เมล เมื่อวันที่ 23 พฤศจิกายน 2561 ระบุว่า ซัลวาตอร์ มุนดี เป็นภาษาละติน มีความหมายว่า พระผู้ช่วยให้รอดของโลก (Savior of the World) ภาพวาดนี้เป็นภาพสีน้ำมัน เผยให้เห็นพระเยซูฉลองพระองค์สีน้ำเงิน พระหัตถ์ขวาชู 2 นิ้ว และพระหัตถ์ซ้ายถือลูกแก้วกลมใส ดา วินชี ได้สะบัดแปรงสร้างสรรค์ผลงานนี้ขึ้นในช่วงปี 2043

           ประวัติของภาพดูเงียบเชียบเมื่อเทียบกับผลงานชื่อดังชิ้นอื่น และไม่เป็นที่พูดถึง แต่แล้วในปี 2501 ภาพนี้ก็ถูกนำออกมาขาย ด้วยความที่มันถูกระบายสีทับไปหลายครั้ง สภาพจึงออกมาแย่ และดูเหมือนของปลอมลอกเลียนแบบ มันจึงไม่เป็นที่สนใจเท่าไหร่นัก และมีคนซื้อไปในราคาแค่ 45 ปอนด์ หลังจากนั้น มันก็ไม่ได้ถูกนำออกขายอีกเลย

           จนกระทั่งปี 2548 ภาพนี้ได้นำออกประมูล ภายในงานแลกเปลี่ยนซื้อ-ขาย ของกลุ่มผู้ค้าศิลปะ ในเมืองนิวออร์ลีนส์ รัฐมิสซิสซิปปี สหรัฐอเมริกา ในตอนนั้น โรเบิร์ต ไซมอน ผู้เชี่ยวชาญด้านศิลปะยุโรป โดยเฉพาะในยุคเรเนซองส์-บารอค ตั้งแต่คริสต์ศตวรรษที่ 13-18 ได้เข้าร่วมการประมูลด้วย และเขาได้ภาพนี้มาในราคา 10,000 ดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 330,000 บาท แม้ว่าสภาพจะเละเทะ แต่ผู้เชี่ยวชาญด้านผลงานศิลปะก็มองออกว่ามันน่าจะเป็นผลงานมาสเตอร์พีซแท้ ๆ 
           มาร์ติน แคมป์ ศาสตราจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ มหาวิทยาลัยออกซฟอร์ด ผู้เชี่ยวชาญด้านผลงานของ ดา วินชี ได้ตรวจสอบภาพนี้อย่างละเอียดและยืนยันว่าเป็นภาพจริง นอกจากนี้แล้ว ไดแอนน์ ดไวเยอร์ โมเดสตินี ผู้เชี่ยวชาญด้านการอนุรักษ์ฟื้นฟูผลงานภาพเขียนยุคเก่าและสมัยศตวรรษที่ 19 ก็ได้ยืนยันอีกเสียงว่ามันคือของแท้

           ไดแอนน์และสามีได้ทุ่มเททั้งกายและใจในการซ่อมแซมและบูรณะภาพวาด อายุ 518 ปี ชิ้นนี้ เพื่อคืนคุณค่าที่แท้จริงของมัน ซึ่งกว่าที่ฝีมือที่แท้จริงของ ดา วินชี จะถูกเปิดเผย ก็ใช้เวลาฟื้นฟูอยู่นานหลายร้อยชั่วโมง และแล้วในปี 2554 ภาพ ซัลวาตอร์ มุนดี ที่ถูกบูรณะซ่อมแซมเสร็จเรียบร้อยแล้ว ก็ถูกนำไปจัดแสดงที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ ในกรุงลอนดอน ประเทศอังกฤษ ต่อมาในปี 2556 ทาง โรเบิร์ต ไซมอน ได้นำภาพ ซัลวาตอร์ มุนดี ออกขายผ่านทาง ซัทเทบีส์ (Sotheby's) บริษัทจัดการประมูลผลงานศิลปะสัญชาติอังกฤษ
           ซัทเทบีส์ได้ขายภาพต่อให้กับ อีฟส์ โบวิเยร์ นายหน้าค้าผลงานศิลปะชาวสวิส ผู้เป็นตัวแทนของ ดมิทรี รายโบลอฟเลฟ มหาเศรษฐีชาวรัสเซีย เจ้าของสโมสรฟุตบอลอาแอส โมนาโก ของลีกเอิง ฝรั่งเศส โดยดมิทรีควักกระเป๋าจ่ายค่าภาพวาดนี้ไป 127.5 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือกว่า 4.21 พันล้านบาท แต่อย่างไรก็ตาม ดมิทรีได้ออกมากล่าวหาอีฟส์ว่าตั้งราคาภาพวาดสูงเกินจริงไปมาก เพื่อกินเงินค่าส่วนต่างตรงนี้ และเขายังได้กล่าวหาซัทเทบีส์ว่าได้ร่วมมือกับอีฟส์เพื่อโกงเขา พร้อมฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายเป็นเงิน 380 ล้านดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 1.25 หมื่นล้านบาท

           ไม่ทราบแน่ชัดว่าปัญหาขัดแย้งระหว่าง ดมิทรี กับ อีฟส์ และซัทเทบีส์ จบลงอย่างไร แต่ภาพวาด ซัลวาตอร์ มุนดี ก็อยู่รอดปลอดภัยดี และดูเหมือนว่าดมิทรีจะมีความสุขกับมัน ทุกอย่างดูเป็นไปด้วยดี และภาพก็มีกำหนดนำไปจัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ลูฟวร์ อาบูดาบี ในเดือนกันยายน 2561 โดยหอศิลป์หรูหราแห่งนี้เป็นพิพิธภัณฑ์ใหม่ที่เพิ่งสร้าง ภายใต้ความร่วมมือระหว่างกรุงอาบูดาบี สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ กับรัฐบาลฝรั่งเศส ทางพิพิธภัณฑ์เฝ้ารอวันที่จะได้จัดแสดงภาพวาดล้ำค่านี้

           แต่มันก็เกิดปัญหาวุ่นวายขึ้น และกลายเป็นเรื่องใหญ่ที่ถูกวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักไปทั่ววงการศิลปะ เพราะอยู่ดี ๆ ดมิทรีก็ตัดสินใจนำ ซัลวาตอร์ มุนดี ออกขาย ก่อนหน้ากำหนดจัดแสดงที่พิพิธภัณฑ์ลูฟวร์ อาบูดาบี แค่ไม่กี่วัน คราวนี้ดมิทรีไม่เชื่อมั่นในซัทเทบีส์แล้ว และเขาได้ให้มันไปอยู่ในการจัดการของ คริสตีส์ (Christie's) บริษัทจัดการประมูลผลงานศิลปะอีกแห่งของอังกฤษ

           คริสตีส์ได้นำผลงานชิ้นเอกของ ดา วินชี ชิ้นนี้ ออกประมูลที่มหานครนิวยอร์ก ในปี 2560 และมันได้สร้างประวัติศาสตร์หน้าใหม่ ทำลายสถิติเป็นภาพวาดที่มีราคาแพงที่สุดในโลก โดยข้อมูลบนเว็บไซต์คริสตีส์ ระบุว่า มันถูกประมูลไปด้วยราคา 450,312,500 ดอลลาร์สหรัฐ หรือประมาณ 1.48 หมื่นล้านบาท (ราว 14,881,927,500 บาท)

           ผู้ที่ซื้อภาพนี้ไปก็คือ มกุฎราชกุมารโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน แห่งซาอุดีอาระเบีย ทางพิพิธภัณฑ์ก็ได้ติดต่อไปยังพระองค์เพื่อขอนำภาพมาจัดแสดงแล้ว และก็ได้รับอนุญาต แต่เมื่อถึงกำหนดจัดแสดงจริง ๆ ทางตัวแทนของมกุฎราชกุมารโมฮัมเหม็ด บิน ซัลมาน ก็ได้บ่ายเบี่ยง เลื่อนวันส่งมอบภาพไปเรื่อย ๆ จนภาพไม่ได้นำออกแสดง และพวกเขาก็ไม่ได้ให้ความเห็นใด ๆ ไม่มีใครรู้ว่ามันอยู่ที่ไหน เพราะตั้งแต่ที่มันตกไปอยู่ในความครอบครองของเจ้าชายซาอุฯ มันก็ไม่เคยปรากฏออกสู่สายตาสาธารณชนอีกเลย
           ศาสตราจารย์มาร์ติน แคมป์ ผู้มีส่วนสำคัญในการตรวจสอบภาพนี้ ได้ออกมาแสดงความกังวลเกี่ยวกับเรื่องนี้ เพราะทุกอย่างเต็มไปด้วยปริศนา เขาไม่รู้เลยว่าภาพหายไปไหน นอกเหนือจากสมาชิกราชวงศ์ซาอุฯ แล้ว ก็ไม่มีใครรู้ความเป็นไปของภาพอีก

           ทางด้าน โรเบิร์ต ไซมอน อดีตเจ้าของภาพ ซัลวาตอร์ มุนดี ให้ความเห็นว่า ตัวเขาเองก็รู้สึกไม่สบายใจอย่างมากที่ภาพหายเงียบไปแบบนี้ เพราะภาพนั้นเป็นภาพเก่าแก่อายุกว่า 500 ปี สภาพของมันเปราะบาง และสมควรได้รับการดูแลรักษาอย่างดีที่สุด ซึ่งที่ที่เหมาะสมที่สุดในการเก็บรักษามันก็คือพิพิธภัณฑ์ ภายใต้การดูแลของทีมเจ้าหน้าที่ผู้เชี่ยวชาญ เขาเองก็หวังว่าเจ้าของใหม่น่าจะตระหนักถึงเรื่องนี้ด้วย

           ทั้งนี้ยังไม่สามารถระบุได้ว่าขณะนี้ภาพวาด ซัลวาตอร์ มุนดี ของ เลโอนาร์โด ดา วินชี อยู่ที่ไหน เกิดอะไรขึ้นกับมัน และมันก็เป็นปริศนาที่ยังคงหาคำตอบไม่ได้