ก.แรงงาน แจงปม ประกันสังคม เยียวยาช้า - ตอบข่าวหลัง โควิด 19 จ่อตกงาน 10 ล้านคน ?

          ที่ปรึกษา รมว.แรงงาน ตอบปม ประกันสังคม เยียวยาช้าจริงหรือไม่ ยันมีงบจ่ายแสนล้าน จ่ายคนตกงาน 1.1 ล้านคน รับอุปกรณ์ที่มี เก่าทั้งคอมพิวเตอร์-ซอฟต์แวร์



          วันที่ 13 พฤษภาคม 2563 รายการโหนกระแส สัมภาษณ์ รศ. ดร.จักษ์ พันธ์ชูเพชร ที่ปรึกษารัฐมนตรีว่าการกระทรวงแรงงาน เรื่องเงินประกันสังคม ที่บอกจะจ่าย 62 เปอร์เซ็นต์ แต่ล่าสุดหลายคนยังไม่ได้เงิน และมีความล่าช้าเหลือเกิน ถึงขนาดมีข่าวว่า หลังจบ โควิด 19 คนไทยจะตกงานนับ 10 ล้านคน
 
คลังจ่ายไปแล้วหลายล้านคน แต่ประกันสังคม ณ วันนี้ เหมือนยังเชื่องช้า ไม่มีอะไรคืบหน้า ตอนนี้จ่ายไปแล้วกี่คน ?

             "ตอนนี้คนยื่นเข้ามาอยู่ที่ 1,070,000 คน ณ ข้อมูลวันที่ 11 พฤษภาคม เราได้วินิจฉัยสั่งการจ่ายไปแล้ว 706,000 คน ประมาณ 67 เปอร์เซ็นต์ เป็นวงเงิน 4 พันล้าน แต่อีก 360,000 คน ประมาณ 33 เปอร์เซ็นต์ อยู่ในช่วงกำลังดำเนินการอยู่ ทีนี้เราแบ่งนะ 360,000 คน ประมาณ 255,000 คน เจ้าหน้าที่กำลังวินิจฉัย นั่นคือเดี๋ยวก็เรียบร้อยแล้ว มีข้อมูลทั้งนายจ้าง ลูกจ้างเรียบร้อย อีกประมาณ 108,000 คน อันนี้นายจ้างยังไม่ได้มีการรับรอง มองลึกไปอีกว่า 108,000 คน ที่นายจ้างไม่รับรอง เกิดจากอะไร ประมาณ 23,000 คน คิดเป็น 21 เปอร์เซ็นต์ มีการยื่นเข้ามา แต่นายจ้างไม่ได้ปิดกิจการ ก็อาจเป็นความเข้าใจผิดของลูกจ้างอะไรก็ตาม ทำให้นายจ้างไม่สามารถรับรองได้"


กรณีเป็นแรงงานในระบบมี ประกันสังคม มีนายจ้าง เวลาเราเป็นลูกจ้างต้องจ่ายค่าประกันสังคม ส่วนหนึ่งนายจ้างจ่าย รวมกันแล้วนายจ้างรับผิดชอบดำเนินการให้ ถ้ามีปัญหาอะไรเกิดขึ้น กิจการชะงัก นายจ้างต้องแจ้งไปที่ประกันสังคม ?

             "กรณีเหตุสุดวิสัยกรณีนี้ ต้องแจ้งทั้ง 2 ฝ่าย ลูกจ้างก็ต้องแจ้งว่าตัวเองได้รับผลกระทบ เขาไม่ได้จ้าง หรือหยุดงานชั่วคราว วันนี้ถึงวันนี้ นายจ้างก็ต้องแจ้ง"


แต่ข้อมูลที่ออกมาทีแรกออกจากกระทรวงแรงงาน ว่านายจ้างต้องไปแจ้งให้ ลูกจ้างเลยไปบอกแค่นายจ้าง แล้วรอให้นายจ้างติดต่อประกันสังคมเอง ?

             "ที่ผ่านมาที่ทราบ ปัญหาไม่ได้เกิดจากตรงนี้นะครับ ปัญหาเกิดจากลูกค้าไปแจ้ง แต่นายจ้างไม่ได้รับรอง เราจะจ่ายตรงนี้ได้ก็ต่อเมื่อลูกจ้างแจ้งและได้รับการรับรองจากนายจ้าง แต่ประเด็นที่เราเจอปัญหาหลายขั้นตอนคือ คนอีกประมาณ 20,000 กว่าคน ในยอด 108,000 คน ที่นายจ้างไม่รับรอง เราถามไปที่นายจ้าง เขาบอกจะรับรองยังไง เพราะเขาเปิดงานปกติ ไม่ได้หยุดงาน มีประมาณ 3,000 กว่าแห่ง เขาก็จ่ายเงินเดือนก็ไม่เข้า ประเด็นที่สอง อีกพันกว่าแห่งเขาบอกเขาหยุดจริง หยุดชั่วคราว แต่เขาได้จ่ายเงิน 75 เปอร์เซ็นต์ ให้ลูกจ้างตามกฎหมาย กรณีนี้จะมาเข้า 62 เปอร์เซ็นต์ตรงนี้ไม่ได้ เพราะท่านได้รับจากนายจ้าง มันเลยเหลือตัวกลม ๆ อยู่ที่ 43,000 แห่ง หรือคนประมาณ 62,000 คน ที่นายจ้างไม่รับรอง แล้วก็มีที่นายจ้างไม่รู้จริง ๆ ว่าตัวเองต้องเป็นคนรับรอง"

ฐานคนที่ต้องเยียวยา มีแค่ล้านกว่าคนเองเหรอ ?

             "เรามีคนมาตรา 33 ประมาณ 11.6 ล้านคน แต่เราจะดูแลเขาต่อเมื่อเขาได้รับผลกระทบ Covid 19 ต้องหยุดงานชั่วคราว เขาก็มาแจ้งอยู่ที่ประมาณ 10 เปอร์เซ็นต์ 1 ล้านกว่าคน ซึ่งยังไม่สิ้นสุดแค่นี้ ทุกวันนี้ก็ยังแจ้งเข้ามาอยู่ อย่างวันที่ 11 มีแจ้งเข้ามา 38,000 คน มีเข้ามาเรื่อย ๆ เพราะเราให้การเยียวยามาตั้งแต่วันที่ 1 มีนาคม - 31 สิงหาคม แต่การยื่นของนายจ้างและลูกจ้าง มีสิทธิ์ยื่นใน 2 ปี ตัวเลขที่บอกว่า 1,070,000 คน ไม่ใช่ตัวเลขที่จะหยุดนิ่งอยู่เท่านี้"


ตอนนี้จำนวน 1.1 ล้านคน คือคนที่แจ้งเข้ามาแล้ว ฐานเลยมีเท่านี้ ?

          "ถูกต้องครับ"

เป็นไปได้ไหม จำนวนที่เหลืออาจติดขัด เพราะเข้าใจผิดสับสน ?

          "ผมคิดว่าน่าจะมีไม่มากนัก เพราะคนที่แจ้งมาก่อนคือกลุ่มลูกจ้าง คือแรงงานที่เขาเดือดร้อนจริง ๆ เขาต้องเป็นผู้แจ้งเข้ามา กรณีลูกจ้างได้รับผลกระทบแล้วไม่แจ้ง เป็นไปได้ยาก"


เห็นว่าตอนนี้สำนักงานประกันสังคม คนแน่นมาก ?

          "เยอะพอสมควร ยิ่งตอนนี้มีการเดินทางมาได้มากขึ้นก็ยิ่งมีคนมามากขึ้น ตอนนี้ประกันสังคมออกมาทำด้านนอก อยู่นอกอาคาร จัดช่วงห่างอยู่ มาติดต่อ มีแอลกอฮอล์ มีเจลล้างมือให้ ที่มาเยอะเขาไม่ได้แค่เรื่องนี้เรื่องเดียว เขาอาจมาเรื่องสิทธิรักษาพยาบาล เรื่องเสียชีวิต เรื่องมาสมัครเป็นมาตรา 40 หลากหลายเรื่องราวมาก เพียงแต่ว่าที่ผ่านมาอาจมาไม่ได้"

เงินได้รับยังไง ?

          "เงินถ้าได้รับอนุมัติจะโอนเข้าบัญชีแรงงานเลย ไม่ผ่านนายจ้าง ตรงนี้ขออธิบายว่าทำไมแรงงานอิสระได้แล้ว แต่ประกันสังคมไม่ได้อีก ขออธิบายว่าการยื่นของแรงงานอิสระ เมื่อเขายื่นแล้ว คุณสมบัติครบ ก็จ่าย 5,000 บาท 3 เดือน แต่ของเราเป็นเคสบายเคส ยื่นมา 62 เปอร์เซ็นต์ ซึ่งรายได้แต่ละคนไม่เท่ากัน บางคน 15,000 บางคน 12,000 แรงงานแต่ละคนก็หยุดไม่ตรงกัน แม้อยู่บริษัทเดียวกัน ประเด็นต่อมาที่น่าสนใจคือ เป็นความละเอียดอ่อนที่ประกันสังคมต้องดูแลแรงงาน เราดูแลว่าจะให้ 62 เปอร์เซ็นต์ของเงินของเขานี่ให้เท่าไหร่ ไม่ได้ให้เดือนสุดท้ายนะครับ เจ้าหน้าที่ย้อนไป 15 เดือนที่ผ่านมาของแรงงาน ว่าเดือนไหนได้สูงที่สุด เอา 3 เดือนที่สูงที่สุดมาเฉลี่ย ต้องดูบายเคส"


มันถึงได้ช้าเหรอ ?

          "ถูกต้องครับ นี่เป็นประเด็นหนึ่ง อย่างเช่น บริษัทแรกให้เงินเดือน 15,000 ลาออกมาอยู่บริษัทที่สอง ได้ 10,000 เราก็ให้ที่ 15,000 ประเมินให้สูงที่สุด นี่คือสิ่งที่ประกันสังคมต้องมาย้อนดู 15 เดือนย้อนหลังของทุกคน แล้วกรอกข้อมูลไปให้เขาใหม่ ถามว่าเจ้าหน้าที่ทำแบบนี้ทุกคนไหม ทุกคน เพราะเราไม่ต้องการให้เขาเสียสิทธิ์ เราทำแบบนี้เต็มที่"

เป็นข้อกำหนด ?

          "เป็นกฎหมายเลยครับ"


เอาเดือนสูงสุดมาประเมิน 3 เดือนติด ?

          "ใช่ครับ ประเด็นต่อมา บริษัทเอ มีสาขาอยู่เชียงใหม่ ภูเก็ต อุดรธานี ลูกจ้างแต่ละที่ก็ลงทะเบียนประกันสังคม ผ่าน e-form ต่างคนต่างลง แต่บริษัทอยู่กรุงเทพฯ นายจ้างก็เป็นคนรับรอง การได้ของแต่ละพื้นที่บางทีอาจไม่พร้อมกัน เพราะอยู่คนละพื้นที่ มีการสั่งหยุดต่างกัน มันต้องเจาะไปแต่ละรายจริง ๆ"

ทำให้การจ่ายเงินประกันสังคมช้ากว่าคลัง เพราะต้องมีการคำนวณตัวเลขว่าคนนี้ได้เท่าไหร่อะไรยังไง ช้าแต่ชัวร์ ?

           "ชัวร์ครับ"

แล้วตัวเงินล่ะ สายป่านมีถึงขนาดไหน ?

          "ณ วันนี้ยอดอยู่ที่ 1.1 ล้านคน ถ้าเราให้เต็มสตรีม ตีทุกคนที่ 15,000 ได้ 9,300 บาท ถ้า 3 เดือนก็ 3 หมื่นล้านบาท เรามีเงินในตะกร้านี้ 1.6 แสนล้านบาท ไม่มีปัญหา เป็นเงินจากกองทุนประกันสังคม แต่สำหรับการว่างงาน ก้อนตรงนี้มีมากเกินพอ อยากให้พี่น้องแรงงานทุกคนมั่นใจว่าไม่มีปัญหา ที่มีข่าวว่าช้าเพราะถังแตก เงินไม่พอใช่ไหม ไม่ใช่ ที่เราช้าเพราะตัวเงื่อนไขตัวบทกฎหมาย และทำทุกวิถีทางให้ประโยชน์สูงสุด"


แสนกว่าล้านที่เอามาเยียวยา มันไปเกี่ยวกับเงินค่ารักษาด้วยไหม ?

          "คนละก้อน ไม่เกี่ยวกัน เงินทั้งหมดของประกันสังคม 2.2 ล้านล้าน แบ่งออกเป็น 3 ตะกร้าใหญ่ ตะกร้าหนึ่งเป็นเรื่องการเสียชีวิต ทุพพลภาพก้อนหนึ่ง อีกก้อนก้อนใหญ่สุด เป็นเบี้ยคนชรา บำเหน็จ ก้อนที่สาม ก็เรื่องการว่างงาน เงินที่ส่งไป 5 เปอร์เซ็นต์จะถูกแบ่งย่อยอย่างนี้ 3 เปอร์เซ็นต์ ไปอยู่ในเบี้ยคนชรา บำเหน็จบำนาญ 1.5 เปอร์เซ็นต์ อยู่กับเรื่องการรักษาพยาบาล เสียชีวิต ทุพพลภาพ อีก 0.5 เปอร์เซ็นต์ อยู่ที่เรื่องการว่างงาน นี่คือ 0.5 เปอร์เซ็นต์ เรามีแสนกว่าล้าน ฉะนั้นไม่ต้องกังวล"

ความยุ่งยาก ในการที่ตัวนายจ้าง ลูกจ้างจะติดต่อเข้ามา สมมติลูกจ้างติดต่อมาแล้ว นายจ้างไม่ติดต่อเข้ามา เราไม่สามารถทำอะไรได้เลยเหรอ ?

          "ตอนนี้โทร. ตามเองเลยครับ เราถึงรู้ว่าทำไมเขาถึงจ้างงานปกติ ทำไมยังจ่ายเงิน 75 เปอร์เซ็นต์ การรับรองเป็นหน้าที่นายจ้างที่ต้องทำ ถ้าไม่ทำจะเป็นผลเสียกับนายจ้างมากกว่า"


รมว.แรงงาน บอกช้า เพราะคอมพิวเตอร์มันเก่า ?

          "เรื่องคอมพิวเตอร์มันเป็นข้อเท็จจริงที่เราหยิบมาพูด ไม่ใช่มันจะโบ้ย ผมตกใจมากเลยนะ เวลามีการนำเสนอว่าหม่อมเต่าโบ้ยอย่างนั้นอย่างนี้ เราเอาข้อเท็จจริงมาคุยกันว่า ณ วันนี้ ประเด็นหลักไม่ใช่เรื่องคอมพิวเตอร์เก่า แต่ประเด็นหลักเป็นเรื่องซอฟต์แวร์ มันเก่า ซึ่งแน่นอนกระบวนการนี้เราไม่ได้เอามาเป็นข้ออ้างว่าทำให้กระบวนการมันล่าช้า แต่มันเป็นข้อเท็จจริงเพื่อให้รับทราบร่วมกัน คนที่อยู่ในประกันสังคม รับรู้ความเดือดร้อนของพี่น้องแรงงาน เรารับรู้ เราทำงานทั้งเสาร์-อาทิตย์ กลางวันไม่มีพักเที่ยง เราเห็นใจ ขณะเดียวกันก็อยากบอกความจริงให้พี่น้องได้รับรู้เหมือนกันว่าเรากำลังทำอะไรอยู่ ถ้าทุกอย่างเรากำลังทำร่วมกันอยู่ในครอบครัวเดียวกัน เปิดเผยบอกกันมันจะเป็นสิ่งที่ดี จริง ๆ ผมมองว่าในข้อจำกัดที่มีอยู่ เราจะทำอย่างเต็มที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด"
 
ปรับปรุงยังไง มีเงินนับแสนล้าน แค่ซอฟต์แวร์เอง ?

          "ประเด็นคือตอนที่เราเข้ามา ทางฝ่ายบริหาร การเมืองเข้ามา เราดำเนินการตรงนี้อยู่แล้ว เพียงแต่ว่า โควิด-19 มาเร็ว ทุกอย่างยังไม่ทันขับเคลื่อนเลย ก็เกิดตรงนี้ขึ้นมา ก็จำเป็นต้องขับเคลื่อนไป"

มีกระแสที่มักจะพูดกัน ว่าประกันสังคมเวลาเรียกรับเงินจากทางเรา ต้องยื่นตรงเวลา แต่เวลาต้องช่วยเหลือเยียวยาเราบ้าง มันช้าเหลือเกิน ทำยังไง เขารู้สึกไม่ค่อยแฟร์เท่าไหร่ ?

          "อย่างที่ได้เรียนไว้ เราต้องสร้างความเข้าใจกันแล้ว เราได้ทุ่มเททุกอย่างให้ แต่เสียงสะท้อนว่าเราทำช้า เราไม่ได้ปฏิเสธนะครับ แต่อย่าลืมว่าเรามีราชกิจจานุเบกษาประกาศออกมาให้มีผลบังคับใช้โดยกฎกระทรวงที่เราแก้ไขเป็น 62 เปอร์เซ็นต์ เย็นวันที่ 17 เมษายน ซึ่งแน่นอนการโอนเงินครั้งแรก 20 เมษายน ที่ผ่านมา จนถึงวันนี้ 3 สัปดาห์ กับ 3 วัน ถ้านับวันทำการจริง ๆ เรามีเวลาทำการแค่ 13 วันหรือเปล่า ซึ่งถ้าจากวันนี้ไป ทุกอย่างจะเร่งให้มากขึ้น ท่านรัฐมนตรีก็กำหนดมาแล้วว่าในจำนวน 2.5 แสนคนที่อยู่ในระหว่างวินิจฉัย ต้องทำให้เสร็จสิ้นภายในวันที่ 15 นี้ แล้ววันที่ 18 เป็นต้นไป สำหรับผู้ที่เป็นแรงงาน แล้วถูกปฏิเสธไม่ได้รับ อุทธรณ์ได้ครับ แต่อุทธรณ์ของเราช่วยรอหนังสือจากกระทรวงแรงงานด้วย เดี๋ยวจะมีหนังสือแจ้งถึงตัวเลย ว่าท่านไม่ได้การเยียวยาตรงนี้เพราะอะไร เพราะอะไร อุทธรณ์มาได้ ให้อุทธรณ์ภายใน 30 วัน นับแต่วันได้รับหนังสือจากกระทรวงแรงงาน"

มีชาวบ้านถามทางรายการว่าเบิกเงินเกษียณมาใช้ก่อนได้ไหม ?

           "อันนี้เป็นคำถามที่หลายคนตั้งข้อสังเกต แต่ต้องบอกว่าเงินเกษียณเอามาเบิกใช้ก่อนไม่ได้"

แต่เขาไม่ไหวแล้วนะ เงินไม่มี ?

          "เนื่องจากเงินพอถูกแบ่งเป็นกอง แต่ละกองเป็นเงินที่นำไปใช้ในการลงทุนเพื่อประโยชน์สูงสุดกับแรงงานของเรา กองชราภาพเรามองภาพก่อนว่าเป็นเงินระยะยาว ก็น่าจะไปลงทุนที่ได้ผลตอบแทนที่ดี ฉะนั้นสภาพคล่องของกองทุนเป็นเรื่องสำคัญมาก ถ้าเราไปดึงเอาตรงโน้นออกมา มันก็ต้องไปแก้กฎหมายเยอะแยะ แต่ทั้งหมดเพื่อพี่น้องประชาชน บางคนบอกว่าถ้ารอเกษียณ พอดีตายก็ไม่ได้ใช้น่ะสิ แต่ตายแล้วตกที่ทายาทนะครับ ก็ไม่อยากให้เป็นอย่างนั้น แต่หลายคนชอบคิดว่าตายแล้วตกเป็นของกองทุนไปเลย ทายาทได้นะครับ อันนี้ยืนยัน"


ตอนนี้เขาลือว่าหลัง Covid-19 ผ่านไป คนไทยตกงานเป็น 10 ล้านคน ?

          "ต้องมาถามว่าตกงานเป็นความหมายดั้งเดิมหรือ New normal ต้องดูว่าคนจะออกไปประกอบกิจการส่วนตัวมากขึ้น รูปแบบการทำงานอาจเปลี่ยนไป จากทำงานทุกวัน อาจทำงานลักษณะรายชิ้น รายโปรเจกต์ รูปแบบจะเปลี่ยนแปลงไป ตอนนี้กระทรวงแรงงานได้ทำงานเชิงรุก หลังเกิดเหตุการณ์โควิด หลายที่ปิดการประกอบการ แรงงานกลับบ้าน หลายคนจะไม่กลับมาทำงานในลักษณะเดิมอีกแล้ว อาจไปทำงานในเชิงออนไลน์ ฟาร์มเมอร์ แรงงานจะเข้าไปดูแล ให้ความรู้ หาแหล่งทุนมาให้"

 9 ล้านคนจะไปช่วยเขาได้หมดเหรอ ?

          "อันนี้คือการประเมิน แต่ก็มีหลายอย่างที่ประเมินว่าจะมีการตกงานเยอะแยะ ประเมินว่าสถานการณ์โควิดจะมีผลต่อการเลิกจ้างเยอะแยะ แต่ ณ วันนี้แนวโน้มคลี่คลายไปในทางที่ดี แต่ถึงอย่างไรก็ตาม กระทรวงแรงงานไม่ได้ปฏิเสธที่จะรองรับเรื่องแบบนี้ว่าจะทำอย่างไร"

ประกันสังคมสามารถเยียวยาคนที่ไม่มีการยื่นเรื่องได้ไหม เขาทำงานแต่สภาพคล่องมันหายไป คนเหล่านี้มาช่วยได้ไหม ?

          "ต้องเป็นกรณีพวกทำงานอิสระของตัวเอง เป็นกลุ่มรับงานไปทำที่บ้าน ก็มีเงินอีกก้อน เป็นคนละเรื่องกับประกันสังคม แต่เป็นเรื่องกรมการจัดหางาน กรมพัฒนาฝีมือแรงงาน เข้ามาช่วยกัน"

จะจ่ายเฉพาะคนมีปัญหาเรื่อง โควิด 19 จริง ๆ ?

          "ถูกต้องครับ"
 

ทนายรณณรงค์ ขึ้นเอาไว้ เขาบอกว่ามีการประชุมขอเก็บเงินประกันสังคมเพิ่มเป็น 28.5 เปอร์เซ็นต์ จากที่เคยจ่าย 750 บาท อาจเขยิบไป 2,000 บาท มีไหม ?

          "ผมอยู่กระทรวงแรงงานมาไม่เคยได้ยินประเด็นนี้ และจากการประชุมของบอร์ดก็ไม่มีพูดถึงประเด็นนี้ แต่แน่นอนถ้ามีการถกแถลง ทิศทางแนวโน้มกองทุนประกันสังคม อาจมีการแสดงความคิดเห็นที่หลากหลายกันไป เพราะตั้งแต่ปี 2533 เราเก็บเงินเข้ากองทุนประกันสังคมอยู่ในอัตรานี้ตั้งแต่ปี 2533 แนวโน้มข้างหน้า อาจมีผู้สูงอายุมากขึ้น เงินบำนาญใช้มากขึ้น เงินสายป่านใช้มากขึ้น ก็ต้องวางแผนต่อไป แต่คงไม่ใช่เร็ว ๆ นี้"
 
ยืนยันว่าประกันสังคมจ่ายแน่นอน เงินกว่าแสนล้านที่มีอยู่คือเงินที่เราจ่าย ?

          "ใช่ครับ คือเงินเราจ่าย และนายจ้างจ่าย"

ทางแรงงานเก็บไว้ไม่ได้กู้ ?

          "ไม่ได้กู้ครับ กองทุนระดับนี้ไม่กู้ครับ"

          สำหรับ รายการโหนกระแส ดำเนินรายการโดย หนุ่ม กรรชัย กำเนิดพลอย ออกอากาศทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 12.20 น. ทางช่อง 3 กดเลข 33