เปิดหลักฐาน ใครกันคือแบบปั้นหน้าย่าโม สัญลักษณ์แห่งเมืองโคราช พร้อมเปิดเผยค่าจ้าง 3 บาท คิดเป็นเงินเท่าไรในปัจจุบัน คนชม นางเชื่อมสวยจริง ๆ
หนึ่งในสถานที่สำคัญที่เป็นสัญลักษณ์ของ จ.นครราชสีมา หนึ่งในนั้น คือ อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี หรืออนุสาวรีย์ย่าโม วีรสตรีที่ช่วยปกป้องเมืองโคราชในยุครัชกาลที่ 3
วันที่ 10 มีนาคม 2566 เฟซบุ๊ก Tanin Soontranon ของ ธานินทร์ สุนทรานนท์ มีการเปิดเผยเอกสารสำคัญชิ้นหนึ่ง ที่เกี่ยวกับการปั้นอนุสาวรีย์ย่าโม โดยในเอกสารระบุว่า เมื่อวันที่ 14 ธันวาคม 2477 ข้าพเจ้าผู้มีนามข้างท้ายนี้ ได้รับเงินค่าจ้างนั่งเป็นแบบสำหรับการปั้นรูปในการทำอนุสาวรีย์ท้าวสุรนารี ของกองประณีตศิลปกรรม รวม 1 วัน เป็นเงิน 1 บาท ได้รับเงินจำนวนนี้ไปเสร็จแล้ว พร้อมกับมีการลงชื่อ นางเชื่อม เป็นผู้รับเงินเอาไว้
หลังจากมีการเปิดเผยเอกสาร ทำให้ทุกคนทราบว่า นางเชื่อม คือต้นแบบใบหน้าของอนุสาวรีย์ย่าโม และนางเชื่อม นั่งเป็นแบบอยู่ 3 วัน จึงได้เงินค่าจ้างไป 3 บาท ตกวันละบาท ส่วนในเอกสารเป็นการรับเงินแบบวันต่อวัน
ทั้งนี้ หลายคนสงสัยว่า เงิน 3 บาทที่นางเชื่อมได้รับนั้น ถ้าเทียบอัตราเงินเฟ้อในปัจจุบัน นางเชื่อมจะได้รับค่าจ้างเท่าไรกันแน่ มีคนคาดการณ์ว่า ยุคนั้น เงิน 3 บาท อาจจะอยู่ที่ประมาณ 4,000 บาทในยุคนี้ แต่ก็มีอีกคนคิดแบบคร่าว ๆ น่าจะราว ๆ 2,000 บาท หรืออาจจะเท่ากับทองคำประมาณครึ่งสลึง
เว็บไซต์ สำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา เปิดเผยถึงประวัติอนุสาวรีย์ย่าโมว่า อนุสาวรีย์ย่าโมสร้างขึ้นในปี 2476 โดยครูงานศิลป์ชื่อดังอย่าง อาจารย์ ศิลป์ พีระศรี ผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยศิลปากร นักจิตรกรรมชื่อดังที่มีผลงานรูปปั้นทั่วไทย เเละพระเทวาภินิมมิต ซึ่งพื้นเพเป็นชาวนครราชสีมา ร่วมกันออกแบบ หล่อด้วยทองแดงรมดำสูง 185 เซนติเมตร หนัก 325 กิโลกรัม ประดิษฐานอยู่บนไพทีสี่เหลี่ยมย่อมุมไม้สิบสองสูง 250 เซนติเมตร หน้าประตูชุมพล (ประตูเมืองนครราชสีมาด้านทิศตะวันตก) ทำพิธีเปิดในปี พ.ศ. 2477 และซ่อมแซมส่วนฐานอนุสาวรีย์เพื่อบรรจุอัฐิย่าโม ปี 2510 ตามที่เห็นปัจจุบัน
ทั้งนี้ กรมศิลปากร กำหนดให้อนุสาวรีย์ท้าวสุรนารีและประตูชุมพล พร้อมด้วยแนวกำแพงเมืองนครราชสีมาใบเสมาข้างละ 10 ใบ ที่ยืดออกจากประตูชุมพล เป็นโบราณสถานสำหรับชาติ ในปี พ.ศ. 2480
ขอบคุณข้อมูลจาก เว็บไซต์ สำนักศิลปากรที่ 10 นครราชสีมา
