อ.เจษฎา ตอบคำถาม ติดดมยาดม เป็นอันตรายต่อสุขภาพไหม เตือนหากดมบ่อยไปต้องระวังผลข้างเคียง โดยเฉพาะระบบทางเดินหายใจ
![ติดยาดม]( "ติดยาดม")
ภาพประกอบไม่เกี่ยวข้องกับข้อมูล
เรียกว่าเป็นไอเทมคู่ใจคนไทยของหลาย ๆ คน สำหรับ ยาดม เพราะช่วยลดอาการเวียนหัวและช่วยให้ความสดชื่น แต่สำหรับคนที่ติดดมยาดมบ่อยเกินไปก็อาจต้องระวังผลข้างเคียงต่อสุขภาพเช่นกัน
วันที่ 30 ตุลาคม 2566 รศ. ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อ.ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เคยโพสต์ผ่านเฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ หลังได้รับการสอบถามเรื่อง ถ้าเราดมยาดมบ่อย ๆ จนติด มันจะเป็นอันตราย หรือมีผลกับร่างกายในระยะยาวไหม โดยให้ข้อสรุปว่า "ติดดมยาดม ก็อันตรายต่อสุขภาพได้"
สำหรับยาดมแล้ว ถ้านาน ๆ ทีดมที ก็ไม่น่ามีปัญหา แต่ถ้าดมบ่อย ดมมาก ดมจนติด ก็ต้องระวังผลข้างเคียงที่ตามมาต่อสุขภาพ โดยเฉพาะระบบทางเดินหายใจ โดย อ.เจษฎา อ้างอิงข้อมูลจาก โรงพยาบาลเพชรเวช อธิบายเพิ่มเติมถึงเรื่องยาดมว่า
ยาดม คือ คือยาประเภทใช้ภายนอก ใช้สำหรับสูดดม เพื่อบรรเทาอาการหวัด คัดจมูก แก้วิงเวียนศีรษะ แต่ถ้าหากบุคคลใดที่ไม่ได้มีอาการเป็นหวัด คัดจมูก หรือวิงเวียนศีรษะ แต่กลับใช้ยาดมบ่อย ๆ สามารถเกิดการระคายเคืองต่อระบบทางเดินหายใจได้ เช่น การเกิดภาวะโพรงจมูกอักเสบ จนถึงขึ้นปอดอักเสบได้ เป็นต้น
ส่วนประกอบของยาดม
ยาดม มักจะประกอบไปด้วย เมนทอล การบูร พิมเสน น้ำมันหอมระเหยที่สกัดจากสมุนไพรอื่น ๆ เช่น สะระแหน่ กานพลู หรือยูคาลิปตัส ซึ่งเมื่อสูดดมส่วนประกอบของยาดมเหล่านี้ จะรู้สึกสดชื่น เย็นในโพรงจมูก
- พิมเสน มีลักษณะเป็นเกล็ดเล็ก ๆ แบน ๆ สีขาวขุ่น ซึ่งพิมเสนบริสุทธิ์จะมีรูปร่างลักษณะเป็นหกเหลี่ยม เกิดจากการหุงการบูร และตัวยาอื่น ๆ รวมกัน อีกทั้งในปัจจุบันยังสามารถสังเคราะห์พิมเสนได้ แต่จะมีรสเผ็ดกัดลิ้นต่างจากพิมเสนธรรมชาติ
- การบูร มีลักษณะเป็นเกล็ดมันวาว สีขาว มีกลิ่นหอมฉุน และเย็น ในอดีตการบูรสกัดมาจากต้นของการบูร แต่ในปัจจุบันยังสามารถสังเคราะห์การบูรในราคาถูกได้ การสกัดจากพืชธรรมชาติ
- เมนทอล หรือเกล็ดสะระแหน่ มีลักษณะเป็นผลึกสีขาว มีกลิ่นหอมเย็น สกัดจากใบมินต์ มักจะอยู่ในน้ำมันหอมระเหยของผลิตภัณฑ์จากใบมินต์
ประโยชน์ของยาดม
1. สามารถบรรเทาอาการหวัด คัดจมูก
2. แก้อาการวิงเวียนศีรษะ
3. กลิ่นของยาดมช่วยให้ร่างกายผ่อนคลาย สดชื่น
4. หากเป็นแบบน้ำ สามารถใช้บรรเทาอาการเคล็ด ขัดยอก หรือแมลงสัตว์กัดต่อยได้
ผลเสียจากการใช้ดมบ่อย ๆ
1. ส่วนประกอบของยาดม จะมีสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่ออวัยวะในระบบทางเดิน ได้แก่ จมูกแห้ง โพรงจมูกอักเสบ และปอดอักเสบ
2. ส่วนประกอบของยาดม จะมีสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อระบบประสาท เนื่องจากมีฤทธิ์ที่สามารถกระตุ้นประสาท ซึ่งส่งผลให้เกิดการเสพติดในชนิดที่ไม่รุนแรงได้ อีกทั้งผลเสียจากการเสพติดใช้ดมบ่อย ๆ จะทำให้เสียบุคลิกภาพ
3. การใช้ยาดมร่วมกับผู้อื่น มีความเสี่ยงในการติดเชื้อบริเวณจมูก โดยเฉพาะยาดมที่มีลักษณะผลิตภัณฑ์แบบหลอด
4. อาจเกิดอุบัติเหตุจากการใช้ยาดมได้ เช่น หากยาดมกระเด็นเข้าตา จะทำให้ดวงตาเกิดการระคายเคืองได้ หรือหากยาดมกระเด็นเข้าปาก จะทำให้ลิ้น และช่องปากเกิดความแสบร้อนได้
การใช้ยาดมอย่างถูกวิธี
1. อ่านวิธีใช้บนฉลากผลิตภัณฑ์ ก่อนใช้ยาดม
2. ในการใช้ยาดม ควรถือยาดมพอให้ห่างมือ ไม่ควรสูดดมยาดมโดยตรง และสอดแท่งยาดมไว้ในจมูก
3. ค่อย ๆ สูดดมยาดมช้า ๆ พอให้ร่างกายรู้สึกสดชื่น ไม่ควรสูดดมอย่างรุนแรง
4. ไม่ควรใช้ยาดมต่อเนื่องกันเป็นระยะเวลานาน ๆ
5. ในการยาดมชนิดแบบน้ำ ควรชุบสำลีเพียงเล็กน้อยในการสูดดม หากใช้ทาผิวหนังควรทางแบบบาง ๆ และไม่ควรทาบริเวณที่มีแผลเปิด
6. เมื่อใช้ยาดมเสร็จแล้ว ควรเช็ดบรรจุภัณฑ์ให้สะอาด และปิดฝาให้มิดชิด
ผู้ที่ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาดม
1. เด็กที่มีอายุต่ำกว่า 6 ปี
2. ผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับโพรงจมูก เช่น ผู้ป่วยโรคโพรงจมูกอักเสบ ผู้ป่วยโรคไซนัสอักเสบ และผู้ป่วยที่ติดเชื้อในโพรงจมูก
3. สตรีตั้งครรภ์ หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาดม
4. ผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาดม เช่น ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ผู้ป่วยโรคหัวใจ ผู้ป่วยโรคหอบหืด และผู้ป่วยโรคหลอดลมอักเสบ
การเสพติดยาดม
สำหรับผู้ที่สูดดมยาดมเป็นประจำแล้ว หากวันไหนไม่ได้สูดดมยาดม แล้วมีอาการอยากสูดยาดม นั่นแสดงถึงความเสี่ยงที่จะเป็นผู้เสพติดยาดม
ในการใช้ยาดมนั้น หากใช้ในปริมาณที่พอดี และใช้ในเวลาที่เหมาะสม จะสามารถได้ประโยชน์จากการสูดดม และห่างไกลจากความเสี่ยงต่อการระคายเคืองระบบทางเดินหายใจ
ขอบคุณข้อมูลจาก เฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์
ภาพประกอบไม่เกี่ยวข้องกับข้อมูล
เรียกว่าเป็นไอเทมคู่ใจคนไทยของหลาย ๆ คน สำหรับ ยาดม เพราะช่วยลดอาการเวียนหัวและช่วยให้ความสดชื่น แต่สำหรับคนที่ติดดมยาดมบ่อยเกินไปก็อาจต้องระวังผลข้างเคียงต่อสุขภาพเช่นกัน
วันที่ 30 ตุลาคม 2566 รศ. ดร.เจษฎา เด่นดวงบริพันธ์ อ.ประจำภาควิชาชีววิทยา คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย เคยโพสต์ผ่านเฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์ หลังได้รับการสอบถามเรื่อง ถ้าเราดมยาดมบ่อย ๆ จนติด มันจะเป็นอันตราย หรือมีผลกับร่างกายในระยะยาวไหม โดยให้ข้อสรุปว่า "ติดดมยาดม ก็อันตรายต่อสุขภาพได้"
สำหรับยาดมแล้ว ถ้านาน ๆ ทีดมที ก็ไม่น่ามีปัญหา แต่ถ้าดมบ่อย ดมมาก ดมจนติด ก็ต้องระวังผลข้างเคียงที่ตามมาต่อสุขภาพ โดยเฉพาะระบบทางเดินหายใจ โดย อ.เจษฎา อ้างอิงข้อมูลจาก โรงพยาบาลเพชรเวช อธิบายเพิ่มเติมถึงเรื่องยาดมว่า
ยาดม คือ คือยาประเภทใช้ภายนอก ใช้สำหรับสูดดม เพื่อบรรเทาอาการหวัด คัดจมูก แก้วิงเวียนศีรษะ แต่ถ้าหากบุคคลใดที่ไม่ได้มีอาการเป็นหวัด คัดจมูก หรือวิงเวียนศีรษะ แต่กลับใช้ยาดมบ่อย ๆ สามารถเกิดการระคายเคืองต่อระบบทางเดินหายใจได้ เช่น การเกิดภาวะโพรงจมูกอักเสบ จนถึงขึ้นปอดอักเสบได้ เป็นต้น
ส่วนประกอบของยาดม
ยาดม มักจะประกอบไปด้วย เมนทอล การบูร พิมเสน น้ำมันหอมระเหยที่สกัดจากสมุนไพรอื่น ๆ เช่น สะระแหน่ กานพลู หรือยูคาลิปตัส ซึ่งเมื่อสูดดมส่วนประกอบของยาดมเหล่านี้ จะรู้สึกสดชื่น เย็นในโพรงจมูก
- พิมเสน มีลักษณะเป็นเกล็ดเล็ก ๆ แบน ๆ สีขาวขุ่น ซึ่งพิมเสนบริสุทธิ์จะมีรูปร่างลักษณะเป็นหกเหลี่ยม เกิดจากการหุงการบูร และตัวยาอื่น ๆ รวมกัน อีกทั้งในปัจจุบันยังสามารถสังเคราะห์พิมเสนได้ แต่จะมีรสเผ็ดกัดลิ้นต่างจากพิมเสนธรรมชาติ
- การบูร มีลักษณะเป็นเกล็ดมันวาว สีขาว มีกลิ่นหอมฉุน และเย็น ในอดีตการบูรสกัดมาจากต้นของการบูร แต่ในปัจจุบันยังสามารถสังเคราะห์การบูรในราคาถูกได้ การสกัดจากพืชธรรมชาติ
- เมนทอล หรือเกล็ดสะระแหน่ มีลักษณะเป็นผลึกสีขาว มีกลิ่นหอมเย็น สกัดจากใบมินต์ มักจะอยู่ในน้ำมันหอมระเหยของผลิตภัณฑ์จากใบมินต์
ประโยชน์ของยาดม
1. สามารถบรรเทาอาการหวัด คัดจมูก
2. แก้อาการวิงเวียนศีรษะ
3. กลิ่นของยาดมช่วยให้ร่างกายผ่อนคลาย สดชื่น
4. หากเป็นแบบน้ำ สามารถใช้บรรเทาอาการเคล็ด ขัดยอก หรือแมลงสัตว์กัดต่อยได้
ผลเสียจากการใช้ดมบ่อย ๆ
1. ส่วนประกอบของยาดม จะมีสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่ออวัยวะในระบบทางเดิน ได้แก่ จมูกแห้ง โพรงจมูกอักเสบ และปอดอักเสบ
2. ส่วนประกอบของยาดม จะมีสารที่ก่อให้เกิดการระคายเคืองต่อระบบประสาท เนื่องจากมีฤทธิ์ที่สามารถกระตุ้นประสาท ซึ่งส่งผลให้เกิดการเสพติดในชนิดที่ไม่รุนแรงได้ อีกทั้งผลเสียจากการเสพติดใช้ดมบ่อย ๆ จะทำให้เสียบุคลิกภาพ
3. การใช้ยาดมร่วมกับผู้อื่น มีความเสี่ยงในการติดเชื้อบริเวณจมูก โดยเฉพาะยาดมที่มีลักษณะผลิตภัณฑ์แบบหลอด
4. อาจเกิดอุบัติเหตุจากการใช้ยาดมได้ เช่น หากยาดมกระเด็นเข้าตา จะทำให้ดวงตาเกิดการระคายเคืองได้ หรือหากยาดมกระเด็นเข้าปาก จะทำให้ลิ้น และช่องปากเกิดความแสบร้อนได้
การใช้ยาดมอย่างถูกวิธี
1. อ่านวิธีใช้บนฉลากผลิตภัณฑ์ ก่อนใช้ยาดม
2. ในการใช้ยาดม ควรถือยาดมพอให้ห่างมือ ไม่ควรสูดดมยาดมโดยตรง และสอดแท่งยาดมไว้ในจมูก
3. ค่อย ๆ สูดดมยาดมช้า ๆ พอให้ร่างกายรู้สึกสดชื่น ไม่ควรสูดดมอย่างรุนแรง
4. ไม่ควรใช้ยาดมต่อเนื่องกันเป็นระยะเวลานาน ๆ
5. ในการยาดมชนิดแบบน้ำ ควรชุบสำลีเพียงเล็กน้อยในการสูดดม หากใช้ทาผิวหนังควรทางแบบบาง ๆ และไม่ควรทาบริเวณที่มีแผลเปิด
6. เมื่อใช้ยาดมเสร็จแล้ว ควรเช็ดบรรจุภัณฑ์ให้สะอาด และปิดฝาให้มิดชิด
ผู้ที่ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาดม
1. เด็กที่มีอายุต่ำกว่า 6 ปี
2. ผู้ป่วยที่มีปัญหาเกี่ยวกับโพรงจมูก เช่น ผู้ป่วยโรคโพรงจมูกอักเสบ ผู้ป่วยโรคไซนัสอักเสบ และผู้ป่วยที่ติดเชื้อในโพรงจมูก
3. สตรีตั้งครรภ์ หรืออยู่ในช่วงให้นมบุตร ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาดม
4. ผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ ควรปรึกษาแพทย์ก่อนใช้ยาดม เช่น ผู้ป่วยโรคหลอดเลือดสมอง ผู้ป่วยโรคหัวใจ ผู้ป่วยโรคหอบหืด และผู้ป่วยโรคหลอดลมอักเสบ
การเสพติดยาดม
สำหรับผู้ที่สูดดมยาดมเป็นประจำแล้ว หากวันไหนไม่ได้สูดดมยาดม แล้วมีอาการอยากสูดยาดม นั่นแสดงถึงความเสี่ยงที่จะเป็นผู้เสพติดยาดม
ในการใช้ยาดมนั้น หากใช้ในปริมาณที่พอดี และใช้ในเวลาที่เหมาะสม จะสามารถได้ประโยชน์จากการสูดดม และห่างไกลจากความเสี่ยงต่อการระคายเคืองระบบทางเดินหายใจ
ขอบคุณข้อมูลจาก เฟซบุ๊ก อ๋อ มันเป็นอย่างนี้นี่เอง by อาจารย์เจษฎ์
