เปิดเส้นทางชีวิตและประวัติ ชูศักดิ์ ศิรินิล นักวิชาการสู่บทบาทนักการเมือง

ประวัติ ชูศักดิ์ ศิรินิล รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี เป็นหนึ่งในกุนซือด้านกฎหมายคนสำคัญของพรรคเพื่อไทย เริ่มต้นจากบทบาทนักวิชาการ ก่อนก้าวเข้าสู่เวทีการเมือง และสร้างผลงานโดดเด่นในฐานะที่ปรึกษาและผู้วางยุทธศาสตร์สำคัญของพรรคจนถึงปัจจุบัน 

          ย้อนอ่านข่าวเมื่อเดือนพฤษภาคม 2568 จากกรณีที่คณะรัฐมนตรี (ครม.) ซึ่งมี น.ส.แพทองธาร ชินวัตร นายกรัฐมนตรี เป็นประธาน มีมติมอบหมายให้ รองศาสตราจารย์ ชูศักดิ์ ศิรินิล รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี รับหน้าที่บริหารและกำกับดูแลกรมสอบสวนคดีพิเศษ (ดีเอสไอ) ชั่วคราว เนื่องจาก พ.ต.อ. ทวี สอดส่อง รัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม ถูกศาลรัฐธรรมนูญสั่งระงับการปฏิบัติหน้าที่ หลังมีการร้องเรียนจากสมาชิกวุฒิสภาบางส่วน โดยระบุว่า พ.ต.อ. ทวี ใช้อำนาจในตำแหน่งเพื่อแทรกแซงกระบวนการตรวจสอบการเลือกสมาชิกวุฒิสภา ขณะนี้ศาลรัฐธรรมนูญยังอยู่ระหว่างพิจารณาคดีตามรายงานข่าวก่อนหน้านี้

          อย่างไรก็ตาม เหตุการณ์ในวันนั้นทำให้ชื่อของ รองศาสตราจารย์ ชูศักดิ์ ศิรินิล ถูกพูดถึงอย่างกว้างขวาง ว่าเขาคือใคร และเหตุใดถึงมีบทบาทสำคัญบนเส้นทางการเมือง

• มัธยมศึกษา โรงเรียนสันติราษฎร์วิทยาลัย 
• ปริญญาตรี นิติศาสตร์ (เกียรตินิยมดี) มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ 
• เนติบัณฑิตไทย สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา
• ปริญญาโท สาขากฎหมายเปรียบเทียบ มหาวิทยาลัย Southern Methodist สหรัฐอเมริกา

          ประสบการณ์การทำงานของ รองศาสตราจารย์ ชูศักดิ์ ศิรินิล เริ่มต้นจากการเป็นอาจารย์ประจำคณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยรามคำแหง ต่อมาได้รับการแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งคณบดี และอธิการบดีมหาวิทยาลัยรามคำแหง เป็นเวลานานถึง 2 สมัย

          นอกจากนี้ท่านเคยดำรงตำแหน่งกรรมาธิการในสภาผู้แทนราษฎรหลายคณะ และมีประสบการณ์ด้านงานสายวิชาการที่โดดเด่น จนได้รับการยอมรับว่าเป็นหนึ่งในนักกฎหมายที่มีความเชี่ยวชาญและมีบทบาทสำคัญในวงการกฎหมายของประเทศไทย

          ประวัติการทำงานทางการเมืองของ รองศาสตราจารย์ ชูศักดิ์ ศิรินิล มีบทบาทสำคัญในพรรคเพื่อไทยมายาวนาน โดยเคยดำรงตำแหน่งในหลากหลายบทบาท อาทิ ที่ปรึกษาพรรคด้านกฎหมาย รองหัวหน้าพรรค เลขาธิการนายกรัฐมนตรี รัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี และกรรมาธิการในสภาผู้แทนราษฎร โดยมีตำแหน่งสำคัญในอดีตดังนี้

• ที่ปรึกษานายทักษิณ ชินวัตร อดีตหัวหน้าพรรคไทยรักไทย
• สส.บัญชีรายชื่อในปี 2544 และ 2548 พรรคเพื่อไทย
• อดีตรองเลขาธิการพรรคพลังประชาชน และรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ในรัฐบาลนายสมัคร สุนทรเวช โดยรับผิดชอบงานด้านกฎหมาย
• อดีตเลขาธิการนายกรัฐมนตรีในรัฐบาลนายสมชาย วงศ์สวัสดิ์
• พ.ศ. 2551 ถูกตัดสิทธิ์ทางการเมืองเป็นเวลา 5 ปี เนื่องจากเป็นกรรมการบริหารพรรคพลังประชาชน
• พ.ศ. 2557 ได้รับเลือกตั้งเป็น สส.บัญชีรายชื่อ พรรคเพื่อไทย ลำดับที่ 22
• พ.ศ. 2562 มีชื่อในระบบบัญชีรายชื่อพรรคเพื่อไทย ลำดับที่ 12 แต่ไม่ได้รับเลือกตั้ง
• พ.ศ. 2563 ดำรงตำแหน่งรองหัวหน้าพรรคเพื่อไทย
• พ.ศ. 2566 ได้รับเลือกตั้งเป็น สส.บัญชีรายชื่อ พรรคเพื่อไทย ลำดับที่ 4
• พ.ศ. 2567 ได้รับโปรดเกล้าฯ เป็นรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี ในรัฐบาลแพทองธาร ชินวัตร เมื่อวันที่ 4 กันยายน