เชื่อแน่ว่าหลายคนที่กำลังอ่านอยู่...กลัวผี แต่ในขณะเดียวกัน ถ้าได้ยินเรื่องผีก็อดที่จะเงี่ยหูมาฟังกันเสียมิได้ ถ้าอย่างงั้น เพื่อรับกับเทศกาลผีผี ของฝรั่งในวันฮัลโลวีน D-life เล่มนี้เรามาคุยเรื่องผีกันดีกว่า
นั่นแน่..เริ่มเงี่ยหูกันเข้ามาฟังแล้วล่ะสิ..งั้นเริ่มจากเรื่องของวันฮัลโลวีนก็แล้วกัน
A Brief History of Halloween
ตำนานของวันฮัลโลวีนสาวยาวไปถึง 2,000 ปีที่แล้ว สำหรับปฏิทินของชาวเคลต์ (Celtic) ซึ่งเป็นเผ่าพื้นเมืองของไอร์แลนด์ในเกาะอังกฤษ ทุกๆ วันที่ 31 ตุลาคม จะเป็นวันสิ้นสุดของฤดูร้อน ซึ่งเป็นวันที่พวกเขาเชื่อกันว่า พวกผีและวิญญาณจะออกมาเดินเร่ร่อนตามท้องถนนเพื่อที่จะเนียนเข้าสิงร่างคน แต่คนเนียนกว่าด้วยการปลอมตัวเป็นผีซะเลยด้วยการสวมหน้ากากและแต่งตัวให้ดูน่ากลัวเข้าไว้ ผีจะได้ไม่รู้ว่าเป็นคน ผีก็ได้แต่งงว่า "เอ๊ะ ! นี่มันพวกเดียวกันกับเรานิ"
แล้วต่อมาชาวไอริชและชาวสกอตจากเกาะอังกฤษ นำเอาประเพณีข้ามน้ำข้ามทวีปไปอเมริกาด้วย ปรากฏว่าประเพณีระเบิดเถิดเทิงถูกใจทุกเชื้อชาติ เราก็เลยมีงานสนุกๆ อย่างฮัลโลวีนตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
แล้ววันฮัลโลวีน เขามันส์กันยังไง? เรามารู้จักกับศัพท์แสงที่เกี่ยวกับวันฮัลโลวีนกันสักหน่อย
The Jack-o-Lantern คือ ฟักทองหลอนๆ ที่ใส่เทียนไว้ข้างใน อันเป็นไอคอนประจำงานฮัลโลวีน มาจากตำนานพื้นเมืองของชาวไอริช ชื่อก็มาจากนายแจ็ก ผู้ที่ไม่สามารถขึ้นสวรรค์หรือลงนรกได้ เขาจึงออกเดินทางไปทั่วโลกโดยใช้ถ่านที่ใส่ไว้ในหัวผักกาดเทอนิพที่ถูกเจาะให้กลวงเพื่อให้ไฟสว่างได้นานขึ้น ชาวไอริชจึงนำไปปฏิบัติตามด้วยความเชื่อที่ว่า มันมีความหมายว่า "การหยุดยั้งความชั่ว" เพราะครั้งหนึ่งแจ็กได้หลอกล่อปีศาจขึ้นไปบนต้นไม้ ทำให้ปีศาจลงมาไม่ได้ แล้วเขาได้ทำข้อตกลงกับปีศาจ "ห้ามนำสิ่งไม่ดีมาหลอกล่อเขาอีก" ซึ่งเมื่อตำนานนี้ถูกส่งออกมายังอเมริกา ฟักทองหาง่ายกว่าหัวผักกาดเทอนิพ ฟักทองเลยกลายเป็นพระเอกของงานนี้ไป
Trick or Treat ที่อเมริกา ในคืนวันฮัลโลวีน พวกเด็กๆ จะแต่งตัวเป็นผีแล้วเข้ามาเคาะประตูบ้านที่มีฟักทองเจ้าแจ็กแขวนอยู่ พร้อมกับพูดประโยค Trick or Treat ? เพื่อขอขนมที่เจ้าของบ้านจัดเตรียมไว้เพื่องานนี้ ถ้าตอบ Trick โดนเด็กแกล้งแน่ แต่ถ้าตอบ Treat นั่นหมายความว่า เด็กจะได้รับขนมอร่อยๆ จากบ้านคุณ แล้วไปเคาะประตูขอขนมบ้านอื่นต่อ อันนี้ก็มีตำนานมาจากไอร์แลนด์เหมือนกัน ในวันฮัลโลวีนที่ไอร์แลนด์ คนยากจนมักจะไปขออาหารจากคนรวย ถ้าคุณเป็นคนรวยขี้ตืดไม่ไห้อะไรคนจนก็จะโดนแกล้ง ดังนั้นคนรวยจึงไม่อยากเสี่ยงที่จะตอบ Trick เขาจึงตอบไปว่า Treat แล้วให้คุกกี้ ลูกอม หรือผลไม้แก่คนเหล่านั้น
เมืองไทยกับฮัลโลวีน
สิ่งหนึ่งที่เรารับรู้ คือ วันฮัลโลวีน สำหรับชาวอเมริกาและยุโรป คือวันที่พวกเขารอคอย เป็นรองแค่วันคริสต์มาสเท่านั้น ดังนั้นงานรื่นเริงของเขาจึงดูยิ่งใหญ่มาก
ขณะที่กระแสฮัลโลวีนในเมืองไทย เริ่มตื่นตัวขึ้นทุกปี ไปดูสิ ใกล้เทศกาลนี้ทีไร บรรดาห้าง ร้านค้าต่างๆ พากันตกแต่งสถานที่ให้เป็นสีส้ม ใช้ฟักทองมาเป็นตัวชูโรง หรือไม่ก็ไปหาสินค้าเกี่ยวกับผีๆ มาให้กับผู้ที่ชอบเกาะกระแสฮัลโลวีนแสนสนุกกันยกใหญ่
ผศ.ดร.ธีรพันธ์ โล่ห์ทองคำ ประธานกรรมการบริหาร บริษัท ธรู เดอะไลน์ คอมมิวนิเคชั่นส์ จำกัด แสดงทรรศนะว่า ถ้าเทียบกับในอดีต คนไทยจะตื่นตัวกับวันฮัลโลวีน มากขึ้น เพราะหนึ่ง การไหลบ่าเข้ามาของวัฒนธรรมตะวันตก ซึ่งเราอาจจะรับผ่านโดยตรงจากทางตะวันตกเอง หรือรับวัฒนธรรมตะวันตกโดยอ้อม ผ่านประเทศที่เจริญแล้วทางเอเชีย อย่างเช่น การรับวัฒนธรรมเจ-พ็อป เค-พ็อป เป็นต้น
ทำให้คนรุ่นใหม่ได้รับเรื่องราวเกี่ยวกับวันฮัลโลวีนเหล่านี้มากขึ้น และเหตุผลอย่างที่สอง ก็มาจากการที่เด็กรุ่นใหม่เรียนรู้วัฒนธรรมต่างชาติจากการไปเรียนโรงเรียนนานาชาติ หรือจากโปรแกรมการเรียนสองภาษาแบบ bilingual มากขึ้น ซึ่งการเรียนแบบนี้ทำให้ได้รับรู้วัฒนธรรมจากตะวันตกได้ง่ายและกว้างขึ้น
ยิ่งในปัจจุบันมีกิจกรรมการตลาดเกี่ยวกับเทศกาลเกิดขึ้นมากมาย นั่นยิ่งทำให้ ฮัลโลวีนกลายเป็นส่วนหนึ่งของบ้านเราไปโดยปริยาย แถมยังกลายเป็น event marketing ที่หลายธุรกิจแห่จัดขึ้นอย่างเป็นล่ำเป็นสัน
"การตลาดในปัจจุบันมักใช้กลยุทธ์ทางธุรกิจที่ใช้ในการรักษาลูกค้าในรูปแบบของ customer relationship management (CRM) ที่เห็นชัดเจนคือ การจัด event marketing นั่นคือการจัดกิจกรรมทางการตลาดให้กลุ่มเป้าหมายสนใจ เพื่อเข้ามาใช้บริการสินค้าและบริการของตนมากขึ้น จึงไม่น่าแปลกใจที่ห้างสรรพสินค้าจะจัดงานให้เข้ากับวันสำคัญ ไม่เว้นแม้แต่วันฮัลโลวีน"
...หรืออย่างร้านอาหารหลายแห่ง โดยเฉพาะร้านแถวที่มีชาวต่างชาติอยู่มากๆ อย่างแถวทองหล่อ ข้าวสาร สุขุมวิท สีลม ร้านเหล่านี้จะพยายามตกแต่งให้มีกลิ่นอายของความเป็นฮัลโลวีน มีของที่ระลึกเกี่ยวกับผี หรือแม้แต่เครื่องดื่มอาจมีการดัดแปลงเพื่อรับวันปล่อยผี เช่น ค็อกเทลสูตรสยอง สูตรวิญญาณมืด หรือแม่มด เป็นต้น...
"หรืออย่างที่เซ็นเตอร์พอยต์ เขาจัดงาน Centerpoint Halloween Adrenaline Party 2007 ซึ่งมีการจัดแต่งตัวผีประกวดกัน มีปาร์ตี้ หรือทำอะไรสนุกๆ เกี่ยวกับผี"
...กิจกรรมฮัลโลวีนในเมืองไทยต้องเอามาประยุกต์ เพราะมักจะเกิดในหัวเมืองใหญ่ๆ มากกว่า
ปลุกผี...เป็นกระแสการตลาด
ไม่เพียงแค่ฮัลโลวีน หรือฝีฝรั่งจะเข้ามามีอิทธิพล สำหรับบ้านเราเรื่องผีผี ไม่ว่ากี่ปีก็ยังเป็นอะไรที่ขายดิบขายดี ดูอย่างวงการภาพยนตร์สิ นี่เห็นชัดเลยว่าไม่ว่าจะเป็นผีน่ากลัวสุดๆ หรือผีติดตลก ต่างก็เป็นหนังตลาดที่ถือว่าขายดีอยู่ตลอดเวลา
ผศ.ดร.ธีรพันธ์มองว่า "กระแสหนังผีนั้นมีมาตลอดทั้งแบบเป็นหนังผีแบบน่ากลัว หรือเป็นหนังผีที่ผสมกับหนังตลก และไม่ใช่เฉพาะประเทศไทยเท่านั้น หนังผีเป็นหนังสากล ทุกประเทศต้องมีหนังผี หนังสยองขวัญ ชวนให้ติดตาม แต่อย่างหนังผีไทย บางทีอาจใช้ช่วงฮัลโลวีนโปรโมต อาจจะช่วยผลักดันให้เกิดความสนใจได้"
...เรื่องผีคู่กับเรามานาน อย่างรายการวิทยุ สมัยก่อนก็มีทั้ง AM และ FM อย่างเช่น รายการนกฮูก รายการไนน์ตี้ ช็อก อย่างไนน์ตี้ช็อกมีการให้ผู้ชมทางบ้านร่วมชมสถานที่ด้วย แต่มันต้องถูกปิดลง แล้วปัจจุบันก็เปลี่ยนเป็นชื่อ The Shock ในปัจจุบัน
"แม้แต่เว็บไซต์ที่เกี่ยวกับผีก็มีมากมาย อย่างเช่น ของกลุ่มเดอะช็อก คนรักษ์ผี กรรมเก่า โลกพิศวง"
...หรืออย่างรายการโทรทัศน์ที่เกี่ยวกับผีก็มีมาอยู่เรื่อยๆ อย่างเช่น ห้องปริศนา ชมรมขนหัวลุก ชั่วโมงพิศวง หรือแม้แต่รายการอย่างตีสิบ หรือชิงร้อยชิงล้าน ก็มีการเอาดารามาเล่าเรื่องผีเป็นกิมมิกชวนให้คนดูสนใจ...
สิ่งที่นักการตลาดคนนี้คาดการณ์ในอนาคตก็คือ บรรดา "ผี" จะถูกปลุกขึ้นมาให้ฮอตฮิตติดตลาดอีกครั้ง
"ตอนนี้ความบันเทิงแบบตลกกำลังจะอิ่มตัว เพราะมันจะแปรเปลี่ยนไปตามความสนใจ อย่างในสมัยก่อนเราอาจจะชอบเรื่องของผีกระหัง บ้านผีปอบ แล้วก็หายไปกลายมาเป็นความบันเทิงในรูปของตลกคาเฟ่แทน ต่อมาก็เป็นเรื่องตลกแบบตุ๊ดหรือเกย์ไป แล้วตอนนี้เรื่องของผีน่าจะกลับมา อย่างหนังในช่วงนี้มีทั้งหนังผีน่ากลัวและหนังผีแบบตลกเข้ามามาก อย่างเช่น บอดี้ ศพ 19, ผีไม้จิ้มฟัน, ผีเลี้ยงลูกคน, บ้านผีสิง, ผีจ้างหนัง อาถรรพ์ป่าคำชะโนด หรือโปงลางสะดิ้ง ลำซิ่งเธียเตอร์ เป็นต้น"
คุณบรรจง ปิสัญธนะกูล คนทำหนังผีที่ฮิตระเบิดอย่างเรื่อง "เดอะชัตเตอร์ กดติดวิญญาณ" และ "แฝด" มองกระแสของหนังผีในบ้านเราว่า
"คนดูต้องการอะไรก็ยังเป็นอย่างนั้นอยู่ อย่างเช่น เขาเคยชอบเดอะชัตเตอร์ฯมาก (ได้ร้อยกว่าล้าน) เขารอคอยหนังผีที่ทำให้เขารู้สึกได้เท่านั้น แต่ที่ผ่านมาหนังผีมันเยอะมาก ทุกคนจะบอกว่าเบื่อแล้ว คนดูอยากจะดูหนังดีๆ แต่มันก็ยังรอคอยอยู่ ด้วยความที่หนังออกมาเยอะมันเลยทำให้เจออะไรแปลกใหม่ได้ยากขึ้นแค่นั้นเอง... แต่ถึงอย่างไรคนก็ยังสนใจหนังผีอยู่ เพราะว่ารากของเราอยู่กับความเชื่อ ชาวบ้านต้องการที่ยึดเหนี่ยว ก็เหมือนกับความเชื่อเรื่องเครื่องรางของขลัง ภูตผีปิศาจ ซึ่งในเมืองไทยชัดเจนมาก"
รู้จักผี ต้องคนนี้ ป๋อง-กพล ทองพลับ
ผู้คลุกคลีกับกระแสผีผี มานานอย่าง คุณป๋อง-กพล ทองพลับ มองในมุมมองของนักจัดรายการวิทยุ (The Shock) และโทรทัศน์ที่ได้รับความนิยมในหมู่คนชอบผีผี ว่า กระแสเกี่ยวกับเรื่องผีผี มันมีขึ้นมีลง แต่มันก็ไม่ได้หายไปไหน !
"ความนิยมในเรื่องผีมันก็ยังมีอยู่ แต่ระดับความนิยมอาจลดลงบ้าง ต้องยอมรับว่ารายการวิทยุมันไม่มีทุกวันเหมือนแต่ก่อน มีอาทิตย์ละสองวันคือเสาร์-อาทิตย์ รายการทีวีตอนนี้บนหน้าจอไม่มี แต่มันก็ยังมีกลุ่มของมันที่เป็นพื้นฐานอยู่ เขาติดตามเราเสมอไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมอะไรก็ตาม แต่ที่ไปดูบ้านผียังมีอยู่ เพียงแต่ว่ามันอาจจะไม่มากมายเท่าสมัยก่อน เพราะทางรายการก็ไม่อยากชี้นำด้วย เนื่องจากเรื่องมิจฉาชีพและอาจไปรบกวนละแวกข้างเคียง"
...มันเป็นเหมือนวงกลม จะเป็นแฟชั่นหรืออะไรก็ตามแต่ หมายถึงว่ามันอาจจะมีจุดที่มีคนเริ่มต้น มีกระแส แล้วก็หายไป แต่สุดท้ายมันก็จะวนกลับมาที่เดิม
"ผมคิดว่ามันจะกลับมาในอนาคตข้างหน้า แต่ผมตอบไม่ได้ว่าเมื่อไหร่ ขึ้นอยู่กับจังหวะโอกาส แต่รับรองว่าเรื่องผีพวกนี้ไม่มีทางหายไปจากโลกใบนี้"
...เรื่องผีไม่ใช่เรื่องสำคัญที่สุดในชีวิต แต่มันก็เป็นจุดหนึ่งที่ทำให้ชีวิตดูตื่นเต้น ท้าทาย !!!
นั่นเป็นจุดสำคัญที่ทำให้ผู้คนส่วนใหญ่ต่างก็ยังอยากรู้อยากเห็น อยากท้าทายสิ่งลี้ลับอย่างผี แม้ว่าเราไม่มีวันหาคำตอบในเชิงวิทยาศาสตร์ได้ก็ตาม...
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
นั่นแน่..เริ่มเงี่ยหูกันเข้ามาฟังแล้วล่ะสิ..งั้นเริ่มจากเรื่องของวันฮัลโลวีนก็แล้วกัน
A Brief History of Halloween ตำนานของวันฮัลโลวีนสาวยาวไปถึง 2,000 ปีที่แล้ว สำหรับปฏิทินของชาวเคลต์ (Celtic) ซึ่งเป็นเผ่าพื้นเมืองของไอร์แลนด์ในเกาะอังกฤษ ทุกๆ วันที่ 31 ตุลาคม จะเป็นวันสิ้นสุดของฤดูร้อน ซึ่งเป็นวันที่พวกเขาเชื่อกันว่า พวกผีและวิญญาณจะออกมาเดินเร่ร่อนตามท้องถนนเพื่อที่จะเนียนเข้าสิงร่างคน แต่คนเนียนกว่าด้วยการปลอมตัวเป็นผีซะเลยด้วยการสวมหน้ากากและแต่งตัวให้ดูน่ากลัวเข้าไว้ ผีจะได้ไม่รู้ว่าเป็นคน ผีก็ได้แต่งงว่า "เอ๊ะ ! นี่มันพวกเดียวกันกับเรานิ"
แล้วต่อมาชาวไอริชและชาวสกอตจากเกาะอังกฤษ นำเอาประเพณีข้ามน้ำข้ามทวีปไปอเมริกาด้วย ปรากฏว่าประเพณีระเบิดเถิดเทิงถูกใจทุกเชื้อชาติ เราก็เลยมีงานสนุกๆ อย่างฮัลโลวีนตั้งแต่นั้นเป็นต้นมา
แล้ววันฮัลโลวีน เขามันส์กันยังไง? เรามารู้จักกับศัพท์แสงที่เกี่ยวกับวันฮัลโลวีนกันสักหน่อย
The Jack-o-Lantern คือ ฟักทองหลอนๆ ที่ใส่เทียนไว้ข้างใน อันเป็นไอคอนประจำงานฮัลโลวีน มาจากตำนานพื้นเมืองของชาวไอริช ชื่อก็มาจากนายแจ็ก ผู้ที่ไม่สามารถขึ้นสวรรค์หรือลงนรกได้ เขาจึงออกเดินทางไปทั่วโลกโดยใช้ถ่านที่ใส่ไว้ในหัวผักกาดเทอนิพที่ถูกเจาะให้กลวงเพื่อให้ไฟสว่างได้นานขึ้น ชาวไอริชจึงนำไปปฏิบัติตามด้วยความเชื่อที่ว่า มันมีความหมายว่า "การหยุดยั้งความชั่ว" เพราะครั้งหนึ่งแจ็กได้หลอกล่อปีศาจขึ้นไปบนต้นไม้ ทำให้ปีศาจลงมาไม่ได้ แล้วเขาได้ทำข้อตกลงกับปีศาจ "ห้ามนำสิ่งไม่ดีมาหลอกล่อเขาอีก" ซึ่งเมื่อตำนานนี้ถูกส่งออกมายังอเมริกา ฟักทองหาง่ายกว่าหัวผักกาดเทอนิพ ฟักทองเลยกลายเป็นพระเอกของงานนี้ไป
Trick or Treat ที่อเมริกา ในคืนวันฮัลโลวีน พวกเด็กๆ จะแต่งตัวเป็นผีแล้วเข้ามาเคาะประตูบ้านที่มีฟักทองเจ้าแจ็กแขวนอยู่ พร้อมกับพูดประโยค Trick or Treat ? เพื่อขอขนมที่เจ้าของบ้านจัดเตรียมไว้เพื่องานนี้ ถ้าตอบ Trick โดนเด็กแกล้งแน่ แต่ถ้าตอบ Treat นั่นหมายความว่า เด็กจะได้รับขนมอร่อยๆ จากบ้านคุณ แล้วไปเคาะประตูขอขนมบ้านอื่นต่อ อันนี้ก็มีตำนานมาจากไอร์แลนด์เหมือนกัน ในวันฮัลโลวีนที่ไอร์แลนด์ คนยากจนมักจะไปขออาหารจากคนรวย ถ้าคุณเป็นคนรวยขี้ตืดไม่ไห้อะไรคนจนก็จะโดนแกล้ง ดังนั้นคนรวยจึงไม่อยากเสี่ยงที่จะตอบ Trick เขาจึงตอบไปว่า Treat แล้วให้คุกกี้ ลูกอม หรือผลไม้แก่คนเหล่านั้น
เมืองไทยกับฮัลโลวีน สิ่งหนึ่งที่เรารับรู้ คือ วันฮัลโลวีน สำหรับชาวอเมริกาและยุโรป คือวันที่พวกเขารอคอย เป็นรองแค่วันคริสต์มาสเท่านั้น ดังนั้นงานรื่นเริงของเขาจึงดูยิ่งใหญ่มาก
ขณะที่กระแสฮัลโลวีนในเมืองไทย เริ่มตื่นตัวขึ้นทุกปี ไปดูสิ ใกล้เทศกาลนี้ทีไร บรรดาห้าง ร้านค้าต่างๆ พากันตกแต่งสถานที่ให้เป็นสีส้ม ใช้ฟักทองมาเป็นตัวชูโรง หรือไม่ก็ไปหาสินค้าเกี่ยวกับผีๆ มาให้กับผู้ที่ชอบเกาะกระแสฮัลโลวีนแสนสนุกกันยกใหญ่
ผศ.ดร.ธีรพันธ์ โล่ห์ทองคำ ประธานกรรมการบริหาร บริษัท ธรู เดอะไลน์ คอมมิวนิเคชั่นส์ จำกัด แสดงทรรศนะว่า ถ้าเทียบกับในอดีต คนไทยจะตื่นตัวกับวันฮัลโลวีน มากขึ้น เพราะหนึ่ง การไหลบ่าเข้ามาของวัฒนธรรมตะวันตก ซึ่งเราอาจจะรับผ่านโดยตรงจากทางตะวันตกเอง หรือรับวัฒนธรรมตะวันตกโดยอ้อม ผ่านประเทศที่เจริญแล้วทางเอเชีย อย่างเช่น การรับวัฒนธรรมเจ-พ็อป เค-พ็อป เป็นต้น
ทำให้คนรุ่นใหม่ได้รับเรื่องราวเกี่ยวกับวันฮัลโลวีนเหล่านี้มากขึ้น และเหตุผลอย่างที่สอง ก็มาจากการที่เด็กรุ่นใหม่เรียนรู้วัฒนธรรมต่างชาติจากการไปเรียนโรงเรียนนานาชาติ หรือจากโปรแกรมการเรียนสองภาษาแบบ bilingual มากขึ้น ซึ่งการเรียนแบบนี้ทำให้ได้รับรู้วัฒนธรรมจากตะวันตกได้ง่ายและกว้างขึ้น
ยิ่งในปัจจุบันมีกิจกรรมการตลาดเกี่ยวกับเทศกาลเกิดขึ้นมากมาย นั่นยิ่งทำให้ ฮัลโลวีนกลายเป็นส่วนหนึ่งของบ้านเราไปโดยปริยาย แถมยังกลายเป็น event marketing ที่หลายธุรกิจแห่จัดขึ้นอย่างเป็นล่ำเป็นสัน
"การตลาดในปัจจุบันมักใช้กลยุทธ์ทางธุรกิจที่ใช้ในการรักษาลูกค้าในรูปแบบของ customer relationship management (CRM) ที่เห็นชัดเจนคือ การจัด event marketing นั่นคือการจัดกิจกรรมทางการตลาดให้กลุ่มเป้าหมายสนใจ เพื่อเข้ามาใช้บริการสินค้าและบริการของตนมากขึ้น จึงไม่น่าแปลกใจที่ห้างสรรพสินค้าจะจัดงานให้เข้ากับวันสำคัญ ไม่เว้นแม้แต่วันฮัลโลวีน"
...หรืออย่างร้านอาหารหลายแห่ง โดยเฉพาะร้านแถวที่มีชาวต่างชาติอยู่มากๆ อย่างแถวทองหล่อ ข้าวสาร สุขุมวิท สีลม ร้านเหล่านี้จะพยายามตกแต่งให้มีกลิ่นอายของความเป็นฮัลโลวีน มีของที่ระลึกเกี่ยวกับผี หรือแม้แต่เครื่องดื่มอาจมีการดัดแปลงเพื่อรับวันปล่อยผี เช่น ค็อกเทลสูตรสยอง สูตรวิญญาณมืด หรือแม่มด เป็นต้น...
"หรืออย่างที่เซ็นเตอร์พอยต์ เขาจัดงาน Centerpoint Halloween Adrenaline Party 2007 ซึ่งมีการจัดแต่งตัวผีประกวดกัน มีปาร์ตี้ หรือทำอะไรสนุกๆ เกี่ยวกับผี"
...กิจกรรมฮัลโลวีนในเมืองไทยต้องเอามาประยุกต์ เพราะมักจะเกิดในหัวเมืองใหญ่ๆ มากกว่า
ปลุกผี...เป็นกระแสการตลาด ไม่เพียงแค่ฮัลโลวีน หรือฝีฝรั่งจะเข้ามามีอิทธิพล สำหรับบ้านเราเรื่องผีผี ไม่ว่ากี่ปีก็ยังเป็นอะไรที่ขายดิบขายดี ดูอย่างวงการภาพยนตร์สิ นี่เห็นชัดเลยว่าไม่ว่าจะเป็นผีน่ากลัวสุดๆ หรือผีติดตลก ต่างก็เป็นหนังตลาดที่ถือว่าขายดีอยู่ตลอดเวลา
ผศ.ดร.ธีรพันธ์มองว่า "กระแสหนังผีนั้นมีมาตลอดทั้งแบบเป็นหนังผีแบบน่ากลัว หรือเป็นหนังผีที่ผสมกับหนังตลก และไม่ใช่เฉพาะประเทศไทยเท่านั้น หนังผีเป็นหนังสากล ทุกประเทศต้องมีหนังผี หนังสยองขวัญ ชวนให้ติดตาม แต่อย่างหนังผีไทย บางทีอาจใช้ช่วงฮัลโลวีนโปรโมต อาจจะช่วยผลักดันให้เกิดความสนใจได้"
...เรื่องผีคู่กับเรามานาน อย่างรายการวิทยุ สมัยก่อนก็มีทั้ง AM และ FM อย่างเช่น รายการนกฮูก รายการไนน์ตี้ ช็อก อย่างไนน์ตี้ช็อกมีการให้ผู้ชมทางบ้านร่วมชมสถานที่ด้วย แต่มันต้องถูกปิดลง แล้วปัจจุบันก็เปลี่ยนเป็นชื่อ The Shock ในปัจจุบัน
"แม้แต่เว็บไซต์ที่เกี่ยวกับผีก็มีมากมาย อย่างเช่น ของกลุ่มเดอะช็อก คนรักษ์ผี กรรมเก่า โลกพิศวง"
...หรืออย่างรายการโทรทัศน์ที่เกี่ยวกับผีก็มีมาอยู่เรื่อยๆ อย่างเช่น ห้องปริศนา ชมรมขนหัวลุก ชั่วโมงพิศวง หรือแม้แต่รายการอย่างตีสิบ หรือชิงร้อยชิงล้าน ก็มีการเอาดารามาเล่าเรื่องผีเป็นกิมมิกชวนให้คนดูสนใจ...
สิ่งที่นักการตลาดคนนี้คาดการณ์ในอนาคตก็คือ บรรดา "ผี" จะถูกปลุกขึ้นมาให้ฮอตฮิตติดตลาดอีกครั้ง
"ตอนนี้ความบันเทิงแบบตลกกำลังจะอิ่มตัว เพราะมันจะแปรเปลี่ยนไปตามความสนใจ อย่างในสมัยก่อนเราอาจจะชอบเรื่องของผีกระหัง บ้านผีปอบ แล้วก็หายไปกลายมาเป็นความบันเทิงในรูปของตลกคาเฟ่แทน ต่อมาก็เป็นเรื่องตลกแบบตุ๊ดหรือเกย์ไป แล้วตอนนี้เรื่องของผีน่าจะกลับมา อย่างหนังในช่วงนี้มีทั้งหนังผีน่ากลัวและหนังผีแบบตลกเข้ามามาก อย่างเช่น บอดี้ ศพ 19, ผีไม้จิ้มฟัน, ผีเลี้ยงลูกคน, บ้านผีสิง, ผีจ้างหนัง อาถรรพ์ป่าคำชะโนด หรือโปงลางสะดิ้ง ลำซิ่งเธียเตอร์ เป็นต้น"
คุณบรรจง ปิสัญธนะกูล คนทำหนังผีที่ฮิตระเบิดอย่างเรื่อง "เดอะชัตเตอร์ กดติดวิญญาณ" และ "แฝด" มองกระแสของหนังผีในบ้านเราว่า
"คนดูต้องการอะไรก็ยังเป็นอย่างนั้นอยู่ อย่างเช่น เขาเคยชอบเดอะชัตเตอร์ฯมาก (ได้ร้อยกว่าล้าน) เขารอคอยหนังผีที่ทำให้เขารู้สึกได้เท่านั้น แต่ที่ผ่านมาหนังผีมันเยอะมาก ทุกคนจะบอกว่าเบื่อแล้ว คนดูอยากจะดูหนังดีๆ แต่มันก็ยังรอคอยอยู่ ด้วยความที่หนังออกมาเยอะมันเลยทำให้เจออะไรแปลกใหม่ได้ยากขึ้นแค่นั้นเอง... แต่ถึงอย่างไรคนก็ยังสนใจหนังผีอยู่ เพราะว่ารากของเราอยู่กับความเชื่อ ชาวบ้านต้องการที่ยึดเหนี่ยว ก็เหมือนกับความเชื่อเรื่องเครื่องรางของขลัง ภูตผีปิศาจ ซึ่งในเมืองไทยชัดเจนมาก"
รู้จักผี ต้องคนนี้ ป๋อง-กพล ทองพลับ ผู้คลุกคลีกับกระแสผีผี มานานอย่าง คุณป๋อง-กพล ทองพลับ มองในมุมมองของนักจัดรายการวิทยุ (The Shock) และโทรทัศน์ที่ได้รับความนิยมในหมู่คนชอบผีผี ว่า กระแสเกี่ยวกับเรื่องผีผี มันมีขึ้นมีลง แต่มันก็ไม่ได้หายไปไหน !
"ความนิยมในเรื่องผีมันก็ยังมีอยู่ แต่ระดับความนิยมอาจลดลงบ้าง ต้องยอมรับว่ารายการวิทยุมันไม่มีทุกวันเหมือนแต่ก่อน มีอาทิตย์ละสองวันคือเสาร์-อาทิตย์ รายการทีวีตอนนี้บนหน้าจอไม่มี แต่มันก็ยังมีกลุ่มของมันที่เป็นพื้นฐานอยู่ เขาติดตามเราเสมอไม่ว่าจะเป็นกิจกรรมอะไรก็ตาม แต่ที่ไปดูบ้านผียังมีอยู่ เพียงแต่ว่ามันอาจจะไม่มากมายเท่าสมัยก่อน เพราะทางรายการก็ไม่อยากชี้นำด้วย เนื่องจากเรื่องมิจฉาชีพและอาจไปรบกวนละแวกข้างเคียง"
...มันเป็นเหมือนวงกลม จะเป็นแฟชั่นหรืออะไรก็ตามแต่ หมายถึงว่ามันอาจจะมีจุดที่มีคนเริ่มต้น มีกระแส แล้วก็หายไป แต่สุดท้ายมันก็จะวนกลับมาที่เดิม
"ผมคิดว่ามันจะกลับมาในอนาคตข้างหน้า แต่ผมตอบไม่ได้ว่าเมื่อไหร่ ขึ้นอยู่กับจังหวะโอกาส แต่รับรองว่าเรื่องผีพวกนี้ไม่มีทางหายไปจากโลกใบนี้"
...เรื่องผีไม่ใช่เรื่องสำคัญที่สุดในชีวิต แต่มันก็เป็นจุดหนึ่งที่ทำให้ชีวิตดูตื่นเต้น ท้าทาย !!!
นั่นเป็นจุดสำคัญที่ทำให้ผู้คนส่วนใหญ่ต่างก็ยังอยากรู้อยากเห็น อยากท้าทายสิ่งลี้ลับอย่างผี แม้ว่าเราไม่มีวันหาคำตอบในเชิงวิทยาศาสตร์ได้ก็ตาม...
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
