ทำกระทงง่าย ๆ ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม (สสส.)
เรื่องโดย พิมพ์ชนก ศรเพชร Team Content www.thaihealth.or.thวันเพ็ญเดือน 12 น้ำก็นองเต็มตลิ่ง พวกเราทั้งหลายชายหญิง สนุกกันจริงวันลอยกระทง ลอย ลอย กระทง... ฯลฯ เสียงเพลงลอยกระทงแว่วมา ทำให้รู้ว่า วันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 ซึ่งเป็น วันลอยกระทง ใกล้มาถึงแล้ว และปีนี้ตรงกับวันที่ 6 พฤศจิกายน 2557 นั่นเอง
"ลอยกระทง" เป็นประเพณีไทยที่สืบทอดต่อกันมาช้านาน แน่นอนว่า ปัจจุบันอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงไปบ้างตามกาลเวลา โดยเฉพาะ "กระทง" ที่อาจเปลี่ยนไปเพื่อให้เกิดความทันสมัย สามารถทำได้ง่ายในระยะเวลาจำกัด แต่บางครั้งวัสดุที่ใช้ทำกระทงอาจไม่เป็นผลดีต่อสิ่งแวดล้อมเท่าไหร่นัก
เบญญาภา สรีนุตพงษ์ หรือ คุณเบล นัก D.I.Y. จาก Sook Magazine แนะนำวัสดุทำกระทงอย่างง่าย ๆ ว่า กระทงทำได้ง่าย ไม่ทำลายสิ่งแวดล้อม โดยใช้วัสดุจากธรรมชาติอย่างกาบกล้วย กาบมะพร้าว หรือ กะลามะพร้าว เพราะมีรูปทรงโค้งที่สามารถนำมาตัดแต่ง ติดธูปเทียน และนำมาลอยกระทงได้ ที่สำคัญประหยัดและง่ายต่อการเก็บกำจัดอีกด้วย
คุณเบล บอกอีกว่าอันที่จริงแล้ว ไม่ว่าวัสดุใดก็ตามหากแช่อยู่ในน้ำเป็นเวลานาน อย่าง ดอกไม้ ดอกบัว ใบตอง หรือขนมปัง ก็สามารถทำให้เกิดมลภาวะทางน้ำได้เหมือนกัน แต่วัสดุธรรมชาติ อย่างกาบมะพร้าว กาบกล้วย สามารถอยู่ในน้ำได้นาน การจัดเก็บขยะจึงสามารถทำได้ง่าย หากผ่านกระบวนการคัดแยกขยะ ก็สามารถทำปุ๋ยใส่ต้นไม้ได้อีกด้วย
ลอยกระทงที่ไหนดี
คุณเบล นัก DIY คนเก่งบอกว่า สิ่งสำคัญอีกอย่างหนึ่งคือ ควรตรวจสอบว่าเราจะไปลอยกระทงที่ใด เป็นแหล่งน้ำปิดหรือเปิด หากลอยที่ บึง บ่อน้ำ ก็ควรจะใช้วัสดุจากธรรมชาติที่จัดเก็บง่าย เนื่องจากแหล่งน้ำบางที่ไม่มีสัตว์น้ำ ที่เราจะเอาขนมปัง หรือโคนไอศกรีมไปลอย เมื่อเปื่อยยุ่ย ก็จัดเก็บลำบาก หากจะลอยกระทงจากขนมปังหรือโคนไอศกรีม ควรเป็นแหล่งน้ำเปิด อย่างเช่น ท่าเรือ แม่น้ำ ที่มีสัตว์น้ำอยู่ จะไม่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
วัสดุอะไรบ้างนำมาทำกระทงได้
พืชผักสวนครัว อย่างเช่น ดอกขจร ดอกแค ใบกะหล่ำปลี หัวปลี ก็สามารถนำมาทำกระทง และตกแต่งเป็นกลีบกระทงได้ หรืออาจจะใช้ผักตบชวา โดยใช้ตัวก้านมัดรวมกันเป็นกระทงก็ได้เช่นกัน
ส่วนกระดาษชานอ้อย ก็สามารถนำมาทำเป็นกลีบกระทงได้ แต่ถ้าเป็นเศษกระดาษรีไซเคิล เมื่อแช่น้ำนานๆ จะเปื่อยยุ่ยได้ง่าย ยากต่อการจัดเก็บ ทำให้ปริมาณออกซิเจนต่ำลง ส่งผลให้น้ำเสียเร็วขึ้นด้วย
ส่วนวัสดุที่ทำกระทงอย่าง แป้งมันสำปะหลัง ขนมปัง ถึงแม้จะย่อยสลายและเปื่อยยุ่ยได้ง่าย แต่ก็ทำให้น้ำเน่าเสียได้เร็ว หากนำไปลอยในแหล่งน้ำปิด และไม่มีสัตว์น้ำ
มาทำกระทงง่าย ๆ ในเวลาจำกัดกันดีกว่า
คุณเบล นัก DIY คนเก่ง บอกวิธีการทำกระทงง่าย ๆ เริ่มจากการหาวัสดุธรรมชาติ อย่างเช่น กาบมะพร้าว มาตัดแต่งให้มีรูปทรงตามต้องการ ลอยน้ำได้ หรือจะใช้ ดอกบัว นำมาตัดก้านให้เหลือแต่ตัวดอก ตกแต่งด้วยดอกไม้และใส่ธูปเทียน ก็เสร็จเรียบร้อย ลอยน้ำได้เหมือนกัน
หรืออาจจะใช้กาบกล้วยที่ลอกออกจากต้นกล้วย ซึ่งต้นหนึ่งก็นำมาทำกระทงได้หลายอัน เป็นการประหยัดทรัพยากรธรรมชาติอีกด้วย โดยตัดให้ได้ขนาด 8-10 นิ้ว อาจใช้มีด ตัดและตกแต่งกาบกล้วยให้มีรูปร่าง หรือขนาดที่ต้องการอย่าง รูปเรือ และตกแต่งด้วยดอกไม้ อย่าง ดอกมะลิ ดอกบานไม่รู้โรย หรือดอกไม้ที่หาได้ง่ายจากบริเวณบ้านของเรา
"หากจะทำกระทง ควรใช้วัสดุชนิดเดียวกัน และการเย็บติดกาบกล้วยหรือใบตอง ไม่ควรใช้หมุด หรือตะปู แต่ควรใช้ก้านไม้กลัดปลายแหลม เพราะจะได้สะดวกต่อการคัดแยกขยะค่ะ" คุณเบล ทิ้งท้าย
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก