มรดกโลกของไทย ความภูมิใจของไทยที่นานาชาติยกย่อง วันนี้จะพามาส่องมรดกโลกแห่งแรกของประเทศไทย คือที่ไหน ต้องตามมาดู
องค์การศึกษา วิทยาศาสตร์ และวัฒนธรรมแห่งสหประชาชาติ หรือยูเนสโก (UNESCO) ได้จัดตั้งคณะกรรมการมรดกโลกขึ้นมาเมื่อปี พ.ศ. 2515 โดยมีวัตถุประสงค์เพื่ออนุรักษ์และเชิดชูสมบัติอันล้ำค่าของโลกไว้ให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาวัฒนธรรมและความเป็นมาของประวัติศาสตร์ ผ่านโบราณสถานและสถานที่สำคัญเหล่านี้ ซึ่งในปัจจุบันก็มีมรดกโลกทั้งหมด 1,031 แห่ง ใน 163 ประเทศทั่วโลก แบ่งเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม 802 แห่ง มรดกโลกทางธรรมชาติ 197 แห่ง และมรดกโลกแบบผสมอีก 32 แห่ง
สำหรับประเทศไทยได้เข้าร่วมเป็นภาคีอนุสัญญาคุ้มครองมรดกโลกเมื่อวันที่ 17 กันยายน พ.ศ. 2530 ซึ่งในปัจจุบัน ประเทศไทยก็มีมรดกโลกที่ได้รับการขึ้นทะเบียนแล้ว 5 แห่ง แบ่งเป็นแหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรม 3 แห่ง และมรดกโลกทางธรรมชาติ 2 แห่ง ส่วนมรดกโลกแห่งแรกในประเทศไทย และมรดกโลกทางธรรมชาติของไทยคือที่ไหน คำตอบอยู่ตรงนี้แล้วค่ะ
สำหรับมรดกโลกแห่งแรกของไทยได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกเมื่อปี พ.ศ. 2534 ซึ่งในปีนั้นได้รับการขึ้นทะเบียนพร้อมกันทั้งหมด 3 แห่ง แบ่งเป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรม 2 แห่ง คือ นครประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร และนครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา นอกจากนี้ยังมีมรดกโลกทางธรรมชาติอีก 1 แห่ง ได้แก่ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง
มรดกโลกทางวัฒนธรรมแห่งแรกของไทย
1. นครประวัติศาสตร์สุโขทัยและเมืองบริวาร
ตั้งอยู่ที่ตำบลเมืองเก่า อำเภอเมือง จังหวัดสุโขทัย โบราณสถานแห่งนี้ได้รับการประกาศขึ้นทะเบียนเป็นมรดกโลกในปี พ.ศ. 2534 โดยมีโบราณสถานที่สำคัญอยู่ 3 แห่ง คือ อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย และอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร ซึ่งทั้ง 3 แห่งนี้แสดงให้เห็นถึงร่องรอยอารยธรรมโบราณที่เป็นเสน่ห์อันงดงามและทรงคุณค่าของอาณาจักรสุโขทัยในอดีต
2. นครประวัติศาสตร์พระนครศรีอยุธยา
ตั้งอยู่ภายในเกาะเมืองอยุธยา เขตเทศบาลเมืองพระนครศรีอยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยุธยา ที่แห่งนี้ถือเป็นราชธานีเก่าแก่อันยิ่งใหญ่ที่สืบเนื่องยาวนานมากว่า 417 ปี และมีความเจริญรุ่งเรืองที่สุดแห่งหนึ่งในภูมิภาคเอเชียอาคเนย์ โดยมีศิลปวัฒนธรรมอันยิ่งใหญ่ งดงาม และทรงคุณค่า ทั้งวัดวาอารามหรือแม้แต่ความสง่างามของปราสาทราชวัง ป้อมปราการ บ้านเรือนที่อยู่อาศัย และวิถีชีวิตของชาวกรุงศรีอยุธยาในอดีต ตลอดจนผลงานด้านสถาปัตยกรรม จิตรกรรม ประติมากรรม ประณีตศิลป์ และวรรณกรรม ฯลฯ ล้วนแต่เป็นสิ่งที่สะท้อนให้เห็นได้ถึงอารยธรรมและความเจริญรุ่งเรือง โดยราชธานีแห่งนี้ได้รับการเชิดชูคุณค่าไว้ในบัญชีรายชื่อแหล่งมรดกโลกขององค์การยูเนสโกในปี พ.ศ. 2534
มรดกโลกทางธรรมชาติแห่งแรกของโลก
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง
เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้งแห่งนี้ นับเป็นสถานที่ธรรมชาติแห่งแรกของประเทศไทยและภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ที่ได้เป็นมรดกโลก ซึ่งประกอบไปด้วยผืนป่าอนุรักษ์ 3 แห่ง ได้แก่ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่นเรศวรด้านตะวันตก เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าด้านตะวันออก และเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าห้วยขาแข้ง โดยมีอาณาเขตทอดยาวอยู่บนแนวเทือกเขาถนนธงชัย เชื่อมต่อกับตอนเหนือของเทือกเขาตะนาวศรี
พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขาสลับซับซ้อนและต้นธารของแควใหญ่และแควน้อย ซึ่งเป็นลำน้ำสาขาของแม่น้ำแม่กลอง นับได้ว่าเขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าทุ่งใหญ่-ห้วยขาแข้ง เป็นผืนป่าอนุรักษ์ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยป่านานาชนิด ความหลากหลายของพืชพันธุ์ ตลอดจนสัตว์ป่าน้อยใหญ่ที่หายากอาศัยกันอยู่อย่างชุกชุม
ทั้งนี้ประเทศไทยยังมีแหล่งมรดกโลกทางวัฒนธรรมที่ได้รับการขึ้นทะเบียนกับยูเนสโกอีกแห่ง คือ แหล่งโบราณคดีบ้านเชียง และมรดกโลกทางธรรมชาติอีกแห่ง คือ ผืนป่าดงพญาเย็น-เขาใหญ่
นอกจากนี้ยังมีมรดกโลกที่อยู่ในบัญชีรายชื่อเบื้องต้น (Tentative List) รอนำเสนอต่อคณะกรรมการมรดกโลกเพื่อพิจารณาให้เป็นมรดกโลกทางวัฒนธรรมและมรดกโลกทางธรรมชาติของไทยอีก 4 แห่งด้วยกัน ได้แก่ ปราสาทหินพิมาย และเส้นทางวัฒนธรรม และปราสาทพนมรุ้งและปราสาทเมืองต่ำ, อุทยานประวัติศาสตร์ภูพระบาท, กลุ่มป่าแก่งกระจาน และวัดพระมหาธาตุวรวิหาร จังหวัดนครศรีธรรมราช
ภาพจาก เฟซบุ๊ก ศูนย์ข้อมูลมรดกโลก
ขอขอบคุณข้อมูลจาก
UNESCO World Heritage Center, ศูนย์ข้อมูลมรดกโลก, เฟซบุ๊ก ศูนย์ข้อมูลมรดกโลก
