เป็นที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่าพระมหาพิชัยราชรถ เป็นราชรถที่ใช้สำหรับอัญเชิญพระบรมศพพระเจ้าแผ่นดิน ไปยังสนามหลวงเพื่อถวายพระเพลิง แต่หลาย ๆ คนอาจจะยังไม่รู้ประวัติความเป็นมาของพระมหาพิชัยราชรถ ว่าเกิดขึ้นตั้งแต่เมื่อใด
ทั้งนี้ เฟซบุ๊ก Yamyoungyung Phakanant ได้เผยแพร่ข้อมูลเอาไว้ว่า ...
ตามประวัติแล้ว พระมหาพิชัยราชรถ มีแต่ตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ 1 พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช โปรดให้สร้างขึ้นเพื่อเชิญพระบรมอัฐิสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก ออกถวายพระเพลิง ณ พระเมรุมาศท้องสนามหลวง ในปี พ.ศ. 2339 ต่อมาได้นำออกมาใช้เป็นครั้งที่ 2 เมื่อสมเด็จพระพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากรมพระเทพสุดาวดี สิ้นพระชนม์ ใน พ.ศ. 2342 ก็โปรดให้อัญเชิญพระโกศทรงบนพระมหาพิชัยราชรถออกพระเมรุอีกครั้ง และนับจากนั้นมาพระมหาพิชัยราชรถ จึงใช้สำหรับเชิญพระโกศพระบรมศพพระมหากษัตริย์ พระบรมราชินี และพระบรมวงศ์ผู้ทรงศักดิ์ชั้นสมเด็จเจ้าฟ้าในสมัยต่อ ๆ มา
โดยประวัติการใช้งานพระมหาพิชัยราชรถ มีดังต่อไปนี้
พ.ศ. 2339 อัญเชิญพระบรมอัฐิสมเด็จพระปฐมบรมมหาชนก
พ.ศ. 2342 อัญเชิญพระศพสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยาเทพสุดาวดี
พ.ศ. 2355 อัญเชิญพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช
พ.ศ. 2361 อัญเชิญพระศพสมเด็จพระบวรราชเจ้า มหาศักดิพลเสพย์
พ.ศ. 2368 อัญเชิญพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
พ.ศ. 2369 อัญเชิญพระบรมศพสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินีในรัชกาลที่ 1
พ.ศ. 2380 อัญเชิญพระศพสมเด็จพระศรีสุลาลัยพระบรมราชชนนีในรัชกาลที่ 3
พ.ศ. 2395 อัญเชิญพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว
พ.ศ. 2409 อัญเชิญพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว
พ.ศ. 2412 อัญเชิญพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พ.ศ. 2423 อัญเชิญพระบรมศพสมเด็จพระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี
พ.ศ. 2453 อัญเชิญพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
พ.ศ. 2539 อัญเชิญพระบรมศพสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี
พ.ศ. 2551 อัญเชิญพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์
พ.ศ. 2555 อัญเชิญพระศพสมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี
ปัจจุบันพระมหาพิชัยราชรถได้เก็บรักษาไว้ ณ โรงราชรถ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติพระนคร กรุงเทพมหานคร โดยมีความเชื่อว่า หน้าโรงเก็บราชรถจะไม่สร้างถนนไว้ กำแพงด้านหน้าโรงราชรถจะไม่มีทางออก หากใช้งานต้องทุบเท่านั้น และเมื่อเสร็จพิธีก็ต้องก่ออิฐปิดทันที ด้วยเป็นความเชื่อว่าราชรถไม่ควรอยู่ในสถานะพร้อมใช้งาน และมีธรรมเนียมที่ว่าจะจัดทำทางลาดยางสำหรับนำราชรถออกมาเฉพาะเวลามีงานพระบรมศพหรือพระศพเจ้านายเท่านั้น หากเสร็จงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ หรือพระราชทานเพลิงพระศพเสร็จสิ้น จะมีการรื้อทำลายทางลาดยางนั้น เพราะงานที่ต้องใช้ราชรถอัญเชิญพระโกศเป็นงานอวมงคล
ภาพและข้อมูลจาก
เฟซบุ๊ก Yamyoungyung Phakanant, Great_user
