เปิดชีวิตหลังคุกญี่ปุ่น สภาพแวดล้อมดูสบาย แต่ต้องเผชิญกับความทรมานใจ

         เปิดชีวิตหลังคุกญี่ปุ่น มีสภาพแวดล้อมดูสบาย แต่ต้องเผชิญกับความทรมาน อึดอัดใจกับกฎระเบียบยิบย่อย ที่ไม่ว่าจะทำอะไรก็ต้องถูกควบคุมอย่างเคร่งครัด

         เมื่อพูดถึงคุกหรือเรือนจำ มันคือสถานที่จองจำกักขังเหล่านักโทษ ให้พวกเขาได้ชดใช้ความผิดที่ได้กระทำลงไป อย่างไรก็ตามสำหรับบางสังคมอย่างเช่น ประเทศญี่ปุ่น คุกนั้นอาจไม่ได้มีความหมายเพียงการตัดรอนอิสรภาพเท่านั้น แต่มันยังเป็นจุดเริ่มต้นในการพัฒนาและเปลี่ยนแปลงผู้กระทำผิดเหล่านั้นให้กลับตัวกลับใจ เกิดความเป็นระเบียบวินัย และเห็นความสำคัญของการเชื่อฟังกฎหมาย
         สำหรับประเทศญี่ปุ่นนั้น นับเป็นหนึ่งในชุมชนที่มีอัตราก่ออาชญากรรมน้อยกว่าหลาย ๆ ประเทศ โดยข้อมูลในปี 2551 พบว่าญี่ปุ่นมีนักโทษอยู่ในระบบเพียง 63 คน ต่อประชาชน 100,000 คน ในขณะที่ประเทศมหาอำนาจอย่างสหรัฐฯ นั้น มีนักโทษอยู่ในระบบมากถึง 760 คน ต่อประชาชน 100,000 คน สาเหตุที่เป็นเช่นนั้นนอกจากการปลูกฝังในเรื่องระเบียบวินัย ความเคารพต่อกฎกติกาของสังคมอย่างเคร่งครัดแล้ว อาจเป็นเพราะสิ่งที่รอพวกเขาอยู่ในเรือนจำ มันคือสิ่งที่ใครก็ไม่อยากเผชิญ

         แม้ระบบความยุติธรรมในญี่ปุ่น ดูเผิน ๆ เหมือนจะเน้นการมอบโอกาสให้ผู้กระทำผิดได้กลับตัว นักโทษถูกควบคุมตัวอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี มีเรือนจำที่สะอาดสะอ้าน จำนวนผู้ต้องขังไม่แออัด มีสิ่งอำนวยความสะดวกครบครันในห้องขัง ไม่มีอาวุธหรือยาเสพติดอยู่หลังกำแพงเรือนจำ จนดูเป็นสภาพที่แสนสบายและปลอดภัยสำหรับเหล่านักโทษ แต่สิ่งที่นักโทษต้องเผชิญนั้นคือการควบคุมความประพฤติอย่างเข้มงวด ราวกับค่ายทหาร

         นับตั้งแต่ก้าวเข้าไปในเรือนจำ นักโทษทุกคนจะถูกอบรมให้ต้องปฏิบัติตามกฎระเบียบของเรือนจำอย่างเคร่งครัด กฎระเบียบนี้จะควบคุมและจำกัดสิทธิ์ของนักโทษทุกอย่าง นับตั้งแต่การเดินแถว การยืน การนอน การนั่ง การพูดคุย หรือแม้แต่การกิน พวกเขาจะต้องเดินหรือนั่งในท่าทางที่กำหนดไว้ โดยต้องได้รับอนุญาตจากผู้คุมก่อน นักโทษไม่มีสิทธิ์มองหน้าผู้คุม หรือแม้กระทั่งเงยหน้าขึ้นระหว่างกินอาหารอยู่ก็เป็นเรื่องที่ไม่สามารถทำได้ ด้วยกฎอันเคร่งครัดไปซะทุกอย่าง นั่นหมายถึงพวกเขาแทบไม่สามารถทำอะไรได้เองเลยนอกจากการหายใจ

         เมื่อมีกฎระเบียบย่อมต้องหมายถึงผู้ที่ฝ่าฝืนจะต้องถูกลงโทษ โดยบทลงโทษตามระเบียบที่ผู้คุมใช้นั้นมีตั้งแต่การว่ากล่าวตักเตือน การให้สูญเสียสิทธิบางอย่าง เช่น ห้ามเขียนเขียนอะไร ห้ามอ่าน ห้ามออกกำลังกาย นอกจากนี้ก็ยังมีการลดอาหาร หรือจับขังเดี่ยวเป็นระยะเวลาที่ต่างกันไป

         โดยผู้ที่ถูกนำตัวเข้าห้องขังเดี่ยว จะต้องนั่งในท่าที่กำหนดไว้ ไม่ได้รับอนุญาตให้ยืน หรือเดินวนในห้อง สิ่งที่พวกเขาทำได้คือการปล่อยให้เวลาผ่านไป จนกว่าจะถึงเวลาออกกำลังกายหรืออาบน้ำเท่านั้น ซึ่งระหว่างที่นักโทษถูกนำตัวออกมานอกห้องขัง ก็จะไม่ได้รับอนุญาตให้สื่อสารกับนักโทษรายอื่นด้วย

         อย่างไรก็ตามในอดีตเคยมีนักโทษหลายรายที่ออกมาร้องเรียน ในเรื่องการถูกผู้คุมปฏิบัติอย่างไม่เหมาะสม หรือมีการลงโทษอย่างไม่ถูกตามระเบียบ อาทิ นักโทษบางรายเคยถูกผู้คุมทำโทษให้นอนคว่ำหน้าพร้อมกันตักอาหารเข้าปาก เพียงเพราะเงยหน้าขึ้นระหว่างทานอาหาร
 
         ขณะที่ นายทากาชิ อาเกะมิสึ อดีตนักโทษ ยังได้ยกตัวอย่างบทลงโทษที่เขาเคยเผชิญเมื่อครั้งมีเรื่องวิวาทในเรือนจำให้เราได้ฟัง โดยชี้ว่าในตอนนั้นเขาถูกจับเข้าห้องขังแยก ผู้คุมให้เขาใส่สายรัดที่ยึดมือของไว้กับลำตัว จนตกดึกก็มีผู้คุมเอาข้าวกับซุปมาให้เขากิน พวกนั้นยังใจดีช่วยป้อนอาหารให้ แต่เมื่อกินเสร็จกลุ่มผู้คุมกลับกระชับสายรัดของเขาให้แน่น จนเขาแทบจะหายใจไม่ออก และอาเจียนออกมา

         อย่างไรก็ตาม นอกจากการใช้ชีวิตภายใต้การควบคุมดูแลอย่างเข้มงวด นักโทษแต่ละคนยังต้องทำงานประจำวันตามที่ได้รับมอบหมาย บางคนอาจได้ผลิตสินค้าที่จะถูกส่งไปจำหน่ายนอกเรือนจำ กลายเป็นโอกาสสร้างรายได้เล็ก ๆ แก่พวกเขา

         ทั้งนี้จากสิ่งต่าง ๆ ข้างต้นสะท้อนให้เห็นถึงชะตากรรมของผู้กระทำผิด ที่แม้จะได้อยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี ไม่ย่ำแย่หรือสกปรกเช่นในหลายประเทศ มีความสะดวกสบายภายนอก แต่มันช่างเป็นสภาพที่น่าอึดอัดอย่างมากสำหรับนักโทษ แต่ทุกสิ่งนั้นก็เพื่อให้พวกเขาได้เกิดความสำนึก ซึมซับความเคารพกฎหมาย และเกรงกลัวต่อบทลงโทษที่จะตามมา ซึ่งจะไม่ทำให้พวกเขาทำผิดซ้ำอีกเมื่อกลับไปอยู่ในสังคม

ข้อมูลจาก  japanvisitor.blogspot.com, nytimes.com, gaijinass.com
ภาพจาก PhilC17