กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม หรือ "สส." จัดโครงการมหิงสาสายสืบปฐมวัย พาเด็ก ๆ และเยาวชนไทยใกล้ชิดสิ่งแวดล้อม สร้างจิตใต้สำนึกรักธรรมชาติ ตั้งแต่วัยเยาว์ ผ่านกิจกรรมสายสืบธรรมชาติสุดสนุกสนาน
เมื่อวันที่ 26 มกราคม 2561 ที่ผ่านมา ที่โรงแรมรอยัลซิตี้ กรุงเทพฯ กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (ทส.) จัดโครงการ มหิงสาสายสืบปฐมวัย ขยายโอกาสความสุขสนุกสนานอย่างสร้างสรรค์ แก่เด็กเล็กกับกิจกรรมโครงงานด้านสิ่งแวดล้อมระดับปฐมวัยถึงประถมศึกษาตอนต้นอายุ ระหว่าง 3 ถึง 7 ปี ให้มีโอกาสทำกิจกรรมส่งเสริมจิตสำนึกรักธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมผ่านกระบวนการคิดและการดำเนินการเชิงวิทยาศาสตร์กับ 4 ขั้นตอนความท้าท้าย
ทั้งนี้ ความท้าทาย 4 ขั้นตอน ได้แก่ การค้นหา, การสำรวจ, การอนุรักษ์ และการแบ่งปัน ซึ่งเป็นรูปแบบโครงการที่ประสบความสำเร็จและได้รับความนิยมในหลายประเทศ โดยมีนายรัชฎา สุริยกุล ณ อยุธยา อธิบดีกรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม เป็นประธานในการเปิดโครงการ
นายรัชฎา กล่าวว่า โครงการมหิงสาสายสืบปฐมวัยเป็นโครงการที่กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อม ได้พัฒนารูปแบบกิจกรรมมาจากโครงการรางวัล จอห์น มัวร์ อวอร์ด ในสก๊อตแลนด์ ซึ่งเป็นโครงการที่ได้รับความสนใจและประสบความสำเร็จอย่างมากในการรณรงค์ให้เด็กหันมาสนใจธรรมชาติรอบตัวโดยมีแนวคิดสำคัญ คือ การเปิดโอกาสให้เด็ก ๆ ได้สำรวจเรียนรู้และใกล้ชิดธรรมชาติ อันจะช่วยพัฒนาเด็กเหล่านี้ให้เกิดความรักในธรรมชาติ
แต่เดิมโครงการ "มหิงสาสายสืบ" ที่เริ่มดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2548 โดยต่อเนื่องมาจากโครงการเยาวชนอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ซึ่งได้นำร่องจากโครงการในพื้นที่เขตการศึกษา 5 (เดิม) ได้แก่จังหวัดราชบุรี สุพรรณบุรี กาญจนบุรี สมุทรสงคราม เพชรบุรี และประจวบคีรีขันธ์ นับเป็นพื้นที่ส่วนหนึ่งของผืนป่าตะวันตกอันเป็นถิ่นที่อยู่สุดท้ายของฝูง "มหิงสา" หรือควายป่าในเมืองไทย จากเหตุผลในการอนุรักษ์ และบุคลิกอันแข็งแรงเฉลียวฉลาดรักฝูงของควายป่ามหิงสานี้เอง จึงถูกนำมาใช้เป็นสัญลักษณ์ของโครงการ
ที่ผ่านมาโครงการจะเน้นกลุ่มเป้าหมายไปที่เยาวชนอายุระหว่าง 8 - 18 ปี สำหรับปีนี้เนื่องในโอกาสที่โครงการดังกล่าวเข้าสู่ปีที่ 13 กรมส่งเสริมคุณภาพสิ่งแวดล้อมจึง จัดโครงการมหิงสาสายสืบปฐมวัยขึ้น เพื่อขยายกลุ่มเป้าหมายให้กว้างขึ้นโดยให้ความสำคัญมาถึงกลุ่มเด็กเล็กระดับปฐมวัยและระดับประถมศึกษาตอนต้นอายุระหว่าง 3 - 7 ปี เพื่อเปิดโอกาสให้เด็กเล็กได้ทำกิจกรรมส่งเสริมจิตสำนึกและความใส่ใจในธรรมชาติตั้งแต่ในวัยเยาว์ โดยมีเป้าหมายของโครงการ ดังนี้
1. เพื่อส่งเสริมให้เด็กได้มีส่วนร่วมในการแสดงความรับผิดชอบต่อสังคม ธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมตามความเหมาะสม
2. เปิดโอกาสให้เด็กได้เรียนรู้ผ่านกิจกรรมในห้องเรียนธรรมชาติ อันจะมีส่วนสำคัญในการพัฒนาความตระหนักความรู้สึกรัก และซึมซับคุณค่าของสิ่งแวดล้อม
3. เพื่อจัดประสบการณ์การเรียนรู้เรื่องสิ่งแวดล้อมแก่เด็กปฐมวัยจนถึงระดับประถมศึกษาตอนต้น ผ่านกิจกรรม4 ขั้นตอนความท้าทาย
4. เพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการเรียนรู้เรื่องสิ่งแวดล้อมและวิชาที่เกี่ยวข้องและส่งเสริมคุณลักษณะอันพึงประสงค์ที่สอดคล้องกับหลักสูตรศึกษาปฐมวัย
อธิบดี สส. ระบุอีกว่า การดำเนินโครงการและการเข้าร่วมโครงการมหิงสาสายสืบปฐมวัยนี้ ต้องเกิดขึ้นจากความสนใจของเด็ก ๆ และมีความสุขสนุกสนานที่ได้ทำ เป็นการเปิดโอกาสให้เด็กได้ใกล้ชิดธรรมชาติและเรียนรู้วิธีทางวิทยาศาสตร์กิจกรรมนี้จึงไม่ใช่การแข่งขัน ไม่มีเงินรางวัลหรือค่าตอบแทนใด ๆ แก่ผู้เข้าร่วมโครงการ แต่สิ่งที่จะได้รับคือรางวัลแห่งความภูมิใจของเด็กทุกคนที่สามารถร่วมทำกิจกรรมตามกระบวนการทั้ง 4 ขั้นตอนสำเร็จ และเด็ก ๆ ยังได้รับการพัฒนาทักษะต่าง ๆ ในการทำงานร่วมกับผู้อื่นเสริมสร้างความเชื่อมั่นและทักษะในการสื่อสาร รู้จักการวิเคราะห์วิจัยในเชิงวิทยาศาสตร์และสังคมควบคู่ไปกับการพัฒนาจิตสำนึกในเรื่องสิ่งแวดล้อมให้สามารถเติบโตเป็นพลเมืองรักสิ่งแวดล้อมต่อไปในอนาคต
