จุดกำเนิดของทวีปอเมริกาเหนือ
ลักษณะทางภูมิศาสตร์ของทวีปอเมริกาเหนือ
ที่ตั้งทวีปอเมริกาเหนือ
ขนาดของทวีปอเมริกาเหนือ
- บริเวณที่กว้างที่สุดคือ ช่องแคบเบริง - เกาะนิวฟันด์แลนด์
- บริเวณที่ยาวที่สุดคือ คาบสมุทรบูเทีย - คอคอดปานามา
- บริเวณที่แคบที่สุดคือ คอคอดปานามา (กว้างประมาณ 74 กิโลเมตร)
ประเทศในทวีปอเมริกาเหนือ มีอะไรบ้าง ?
- สหรัฐอเมริกา (United States of America)
- แคนาดา (Canada)
เป็นดินแดนของประเทศต่าง ๆ ที่อยู่ทางตอนใต้ของแม่น้ำรีโอแกรนด์ลงมา ประชากรส่วนใหญ่สืบเชื้อสายและวัฒนธรรมมาจากสเปนและโปรตุเกส ประกอบไปอเมริกากลางและประเทศหมู่เกาะในทะเลแคริบเบียน
ประเทศในแถบอเมริกากลาง ได้แก่
- เม็กซิโก (Mexico)
- เบลีซ (Belize)
- คอสตาริกา (Costa Rica)
- เอลซัลวาดอร์ (El Salvador)
- กัวเตมาลา (Guatemala)
- ฮอนดูรัส (Honduras)
- นิการากัว (Nicaragua)
- ปานามา (Panama)
ประเทศที่ตั้งอยู่บนหมู่เกาะในทะเลแคริบเบียน ได้แก่
- บาฮามาส (The Bahamas)
- บาร์เบโดส (Barbados)
- คิวบา (Cuba)
- สาธารณรัฐโดมินิกัน (Dominican Republic)
- เกรเนดา (Grenada)
- เฮติ (Haiti)
- เจเมกา (Jamaica)
- เปอร์โตริโก (Puerto Rico)
- ตรินิแดดและโตเบโก (Trinidad and Tobago)
- แอนติกาและบาร์บูดา (Antigua and Barbuda)
- โดมินิกา (Dominica)
- กวาเดอลูปมาร์ตินีก (Guadeloupe Martinique)
- เนเธอร์แลนด์แอนทิลลิส (Netherlands Antilles)
- เซนต์คิดส์และเนวิส (Saint Kitts and Nevis)
- เซนต์ลูเซีย (Saint Lucia)
- เซนต์วินเซนต์และเกรนาดีนส์ (Saint Vincent and the Grenadines)
อาณาเขตติดต่อของทวีปอเมริกาเหนือ
- ทิศเหนือ : จดมหาสมุทรอาร์กติก ทะเลโบฟอร์ต อ่าวแบฟฟิน อ่าวฮัดสัน ช่องแคบเดวิส และทะเลแลบราดอร์ ดินแดนที่อยู่ทางตอนเหนือสุด คือ แหลมมอร์ริสเจซัป (อยู่ทางตอนเหนือของเกาะกรีนแลนด์ เกาะที่ใหญ่ที่สุดในโลก)
- ทิศตะวันออก : จดมหาสมุทรแอตแลนติก มีเกาะที่สำคัญ ได้แก่ เกาะนิวฟันด์แลนด์ เกาะเบอร์มิวดา และหมู่เกาะบาฮามาส
- ทิศใต้ : ติดกับมหาสมุทรแปซิฟิก ทวีปอเมริกาใต้ มีคลองปานามาเป็นแนวแบ่งเขตทวีปน่านน้ำที่สำคัญ ได้แก่ ทะเลแคริบเบียน อ่าวเม็กซิโก มีเกาะที่สำคัญ คือ หมู่เกาะอินดีสตะวันตก ได้แก่ เกาะคิวบา เกาะฮิสแปนิโอลา เกาะจาเมกา เกาะเปอร์โตริโก
- ทิศตะวันตก : จดมหาสมุทรแปซิฟิก ตอนเหนือของทวีปมีช่องแคบเบริงคั่นระหว่างทวีปอเมริกาเหนือกับเอเชีย ดินแดนทางตะวันตกสุดคือ แหลมพรินซ์ออฟเวลส์ รัฐอะแลสกา ประเทศสหรัฐอเมริกา
ภูมิประเทศทวีปอเมริกาเหนือ แบ่งเป็น 4 เขต ดังนี้
จากบริเวณรอบอ่าวฮัดสัน (Hudson Bay) ลงมาถึงทะเลสาบเกรตเลกส์* (Great Lakes) เป็นหินเปลือกโลกเก่าแก่ที่ผ่านการสึกกร่อนมานานหลายปี ลักษณะของพื้นที่โซนนี้จึงเป็นที่ราบเกือบทั้งหมด อากาศหนาวจัด ทางตอนเหนือมีเกาะมากมาย พื้นที่ส่วนใหญ่มีธารน้ำแข็งปกคลุม มีประชากรอาศัยอยู่เบาบาง
*ทะเลสาบเกรตเลกส์* (Great Lakes) เป็นทะเลสาบน้ำจืดทั้ง 5 แห่งที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก คือ
- สุพีเรีย (Lake Superior)
- มิชิแกน (Lake Michigan)
- ฮูรอน (Lake Lake Huron)
- อิรี (Lake Erie)
- ออนแทรีโอ (Lake Ontario)
เขตนี้มีเทือกเขาสูงที่เกิดขึ้นจากการโก่งตัวของเปลือกโลกอายุน้อยสลับซับซ้อนกันหลายแนว จึงทำให้เกิดแผ่นดินไหวอยู่บ่อย ๆ ตั้งแต่ตอนเหนือสุดของช่องแคบแบริ่ง (Bering Strait) ไปจนถึงเทือกเขาอะแลสกา (Alaska Mountains) ในประเทศปานามา โดยมียอดเขาเดนาลี (Denali) หรือยอดเขาแมกคินลีย์ (Mount McKinley) ซึ่งเป็นภูเขาที่สูงที่สุดในทวีปอเมริกาเหนือ มีความความสูงประมาณ 6,190 เมตรจากระดับน้ำทะเล
ส่วนเทือกเขาอื่น ๆ ที่สำคัญของทวีปอเมริกาเหนือ คือ เทือกเขารอกกี้ (Rocky Mountains) เทือกเขาแคสเกต (Cascade Mountains) เทือกเขาเซียร์ราเนวาดา (Sierra Nevada Mountains) เทือกเขาเซียร์ร่า มาเดร (Sierra Madre Mountains) และเทือกเขาโคสต์ (Coast Mountains)
- ที่ราบลุ่มแม่น้ำแมกเคนซี (Mackenzie Lowlands) อยู่เหนือสุด เป็นที่ราบลุ่มแม่น้ำแคบ ๆ อากาศหนาวเย็นจัดจึงมีประชากรอาศัยอยู่เบาบาง
- ที่ราบแพร์รีแคนาดา (Canadian Prairie) เป็นที่ราบใหญ่อยู่ทางภาคกลางของแคนาดา เป็นเขตปลูกข้าวสาลีที่สำคัญของโลก
- ที่ราบลุ่มทะเลสาบน้ำจืดเกรตเลคและลุ่มแม่น้ำเซนต์ลอเรนซ์ (Great Lakes and St.Lawrence) เป็นทะเลสาบน้ำจืด 5 แหล่งที่มีอาณาเขตติดต่อกัน มีน้ำตกขนาดใหญ่อันโด่งดังคือ น้ำตกไนแอการา (Niagara Falls) และที่ชายฝั่งทะเลสาบออนแทรีโอ มีทางระบายน้ำซึ่งถือเป็นต้นกำเนิดของแม่น้ำเซนต์ลอเรนซ์ (Saint Lawrence River) ไหลลงสู่มหาสมุทรแอตแลนติก เขตนี้มีดินที่เหมาะแก่การเพาะปลูก และเป็นเมืองท่าในการขนส่งทางน้ำของทวีปที่สำคัญที่สุดในโลกอีกด้วย เขตนี้จึงมีประชากรอาศัยอยู่ค่อนข้างหนาแน่น
- ที่ราบลุ่มแม่น้ำมิสซิสซิปปี-มิสซูรี (Mississippi-Missouri Plain) เป็นที่ราบที่เกิดจากแม่น้ำพัดเอาดินตะกอนมาทับถมเป็นบริเวณกว้าง เหมาะแก่การเพาะปลูก ได้แก่ แม่น้ำมิสซิสซิปปี ซึ่งมีความยาวที่สุดในทวีป ยาว 3,779 กิโลเมตร ไหลลงสู่อ่าวเม็กซิโก และมีแม่น้ำสาขา คือ แม่น้ำมิสซูรี โอไฮโอ เทนเนสซี อาร์คันซอส์ เป็นเขตที่มีประชากรอาศัยอยู่หนาแน่นแห่งหนึ่งของอเมริกาเหนือ
- ที่ราบชายฝั่งอ่าวเม็กซิโกและชายฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติก (Gulf Coast and Atlantic Plain) มีบริเวณตั้งแต่ทางตะวันออกของเทือกเขาแอปปาเลเชียนลงไปทางใต้ถึงอ่าวเม็กซิโก โดยเฉพาะที่ราบชายฝั่งอ่าวเม็กซิโกเป็นเขตที่มีอากาศร้อน จึงเหมาะแก่การปลูกพืชเมืองร้อน เช่น ยาสูบ ข้าวเจ้า ฝ้าย ผลไม้ต่าง ๆ
- ที่ราบบนที่สูง (High Plains) ได้แก่ พื้นที่ทางด้านตะวันออกของเทือกเขารอกกี ซึ่งเป็นเขตเงาฝนหรือเขตอับลม ทำให้มีปริมาณน้ำฝนเฉลี่ยต่อปีต่ำ เป็นเขตเหมาะสำหรับปลูกข้าวสาลี โดยใช้เครื่องจักรทุ่นแรงในการเพาะปลูกแบบไร่ขนาดใหญ่
ลักษณะภูมิอากาศ ทวีปอเมริกาเหนือ
ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อสภาพภูมิอากาศของทวีปอเมริกาเหนือ มีดังนี้
1. ที่ตั้งของทวีป
ทวีปอเมริกาเหนือมีอาณาเขตตั้งแต่ใกล้ขั้วโลกไปจนถึงใกล้เส้นศูนย์สูตร อากาศจึงมีทั้งเขตหนาว เขตอบอุ่น และเขตร้อน
2. ลักษณะภูมิประเทศ
- บริเวณที่มีเทือกเขาสูงกั้นทิศทางลมจะมีภูมิอากาศแห้งแล้งแบบทะเลทรายและทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย
- ส่วนด้านที่มีภูเขาเตี้ย ๆ ไม่ขวางกั้นทิศทางลมก็จะมีภูมิอากาศแบบอบอุ่นและชื้น อุณหภูมิปานกลางและมีฝนตกตลอดปี
3. กระแสน้ำทวีปอเมริกาเหนือ
- ชายฝั่งตะวันออกด้านมหาสมุทรแอตแลนติก จะมีกระแสน้ำอุ่นกัลฟ์สตรีม (Gulf Stream) ไหลผ่าน ทำให้ชายฝั่งด้านนี้มีภูมิอากาศไม่หนาวเย็นมากนัก
- ชายฝั่งแลบราดอร์ของประเทศแคนาดา มีกระแสน้ำเย็น (Labrador Current) จากขั้วโลกเหนือไหลผ่านและจะมาบรรจบกับกระแสน้ำอุ่นกัลฟ์สตรีมที่บริเวณแกรนด์แบงส์ (Grand Banks) แถบเกาะนิวฟันด์แลนด์จึงทำเกิดหมอกบ่อยครั้งและมีภูเขาน้ำแข็งลอยมาตามกระแสน้ำ
- ชายฝั่งตะวันตกด้านมหาสมุทรแปซิฟิก มีกระแสน้ำอุ่นแปซิฟิกเหนือไหลผ่าน จึงมีภูมิอากาศอบอุ่น
- ทางตอนใต้ด้านชายฝั่งตะวันตก มีกระแสน้ำเย็นแคลิฟอร์เนียไหลเลียบชายฝั่ง ทำให้ฤดูร้อนไม่ร้อนจัด
4. ทิศทางลมประจำทวีปอเมริกาเหนือ
ลมจากทางตะวันออกเฉียงเหนือจะพัดผ่านมหาสมุทรแอตแลนติกเข้าสู่ทวีป และนำความชื้นเข้าสู่ทวีปที่บริเวณชายฝั่งตะวันออก
เขตภูมิอากาศและพืชพรรณธรรมชาติของทวีปอเมริกาเหนือเป็น 12 เขต ดังนี้
1. ป่าฝนเขตร้อน พืชจะมีใบเขียวตลอดทั้งปี มีความหลากหลายทางชีวภาพและระบบนิเวศ
2. ทุ่งหญ้าเมืองร้อน พืชเป็นสะวันนา ต้นไม้จะขึ้นอยู่ห่างกันมากขึ้น และมีพุ่มไม้หนามแหลมและหญ้าสูงขึ้นกระจายอยู่ทั่ว
3. ทะเลทราย ประกอบด้วยพืชจำพวกกระบองเพชร ไม้ประเภทมีหนาม และหญ้าใบแข็ง
4. ทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย เป็นทุ่งหญ้าสเตปป์มีลักษณะเป็นที่ราบทุ่งหญ้ากว้าง ไม่มีต้นไม้
5. อบอุ่นชื้น เป็นป่าไม้ผลัดใบมีใบกว้างและป่าไม้สนที่ไม่มีฤดูผลัดใบ ส่วนดินแดนที่อยู่ในทวีปจะมีฝนตกน้อยลง เป็นทุ่งหญ้าแพรรีประกอบด้วยหญ้า ไม้ล้มลุก และไม้พุ่ม
6. ภาคพื้นสมุทรชายฝั่งตะวันตก ป่าดิบชื้นในเขตอบอุ่น เป็นป่าไม้ผลัดใบผสมกับป่าสน และมีมอสเป็นพืชผิวดิน
7. เมดิเตอร์เรเนียน เป็นทุ่งหญ้าสลับป่าไม้พุ่มเตี้ย หรือเรียกว่า ป่าแคระ
8. ชื้นภาคพื้นทวีป มีทั้งป่าผลัดใบชนิดใบกว้าง และป่าไม้ที่ไม่ผลัดใบชนิดที่มีใบแหลม หรือป่าสนผสมป่าไม้ผลัดใบ
9. กึ่งขั้วโลก หรือไทกา เป็นป่าสน เป็นแหล่งไม้เนื้ออ่อน
10.ทุนดรา พืชจะเป็นพวกสาหร่าย ตะไคร่น้ำ และหญ้ามอสส์
11. ทุ่งน้ำแข็ง มีน้ำแข็งปกคลุมจนไม่มีพืชชนิดใดเจริญเติบโตได้
12. ที่สูง พืชจะน้อยลง อุณหภูมิลดลง มีหิมะตก และมีน้ำแข็งปกคลุมยอดเขาและเทือกเขาสูงอยู่ตลอดเวลา
ลักษณะประชากร ทวีปอเมริกาเหนือ
ทวีปอเมริกาเหนือประกอบด้วยประชากรหลายเชื้อชาติ แบ่งเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่
1. กลุ่มคนผิวเหลือง เป็นชนเผ่าดั้งเดิมอพยพมาจากทวีปเอเชีย ได้แก่
- ชาวเอสกิโม หรือ อเมรินเดียน (Amerindian) ปัจจุบันอาศัยอยู่ในประเทศแคนาดา มลรัฐอะแลสกาของสหรัฐอเมริกา
- ชาวอินเดียน (Indian) อาศัยอยู่ในสหรัฐอเมริกาและอเมริกากลาง
2. กลุ่มคนผิวขาว เป็นประชากรที่อพยพมาจากทวีปยุโรป ได้แก่ ชาวสเปน โปรตุเกส อังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมัน และชาวยุโรปอื่น ๆ ซึ่งเป็นประชากรส่วนใหญ่ของสหรัฐอเมริกาและแคนาดา
3. กลุ่มคนผิวดำ เป็นประชากรที่ถูกพามาจากทวีปแอฟริกาเพื่อใช้แรงงานในไร่นาในสหรัฐอเมริกา อยู่ในสหรัฐอเมริกามากกว่า 30 ล้านคน
4. กลุ่มคนเลือดผสม ได้แก่
- เมสติโซ (Mestizo) ชาวผิวขาวกับอินเดียน เป็นประชากรส่วนใหญ่ของกลุ่มประเทศละตินอเมริกา
- มูแลตโต (Mulatto) ชาวผิวดำกับชาวผิวขาวเป็นประชากรในสหรัฐอเมริกา
ภาษาของทวีปอเมริกาเหนือ
1. ภาษาอังกฤษ เป็นภาษาประจำชาติและภาษาราชการของแคนาดาและสหรัฐอเมริกา
2. ภาษาสเปน เป็นภาษาราชการของประเทศเม็กซิโก และประเทศต่าง ๆ ในอเมริกากลาง
3. ภาษาฝรั่งเศส เป็นภาษาที่ใช้มากในรัฐควิเบกของแคนาดาและในเกาะเฮติ
ศาสนา ทวีปอเมริกาเหนือ
คริสต์ศาสนา เป็นศาสนาหลัก ๆ ในอเมริกาเหนือ โดยมีนิกายสำคัญ 2 นิกายหลัก ๆ คือ
- นิกายโปรเตสแตนต์ ประชากรที่นับถืออยู่ในแคนาดาและสหรัฐอเมริกา
- นิกายโรมันคาทอลิก ประชากรที่นับถืออยู่ในรัฐควิเบกของแคนาดาและประเทศต่าง ๆ ในละตินอเมริกา รวมทั้งประชากรในเมืองต่าง ๆ ของสหรัฐอเมริกาที่เคยเป็นอาณานิคมของสเปนมาก่อน
การปกครองของอเมริกาเหนือ
การปกครองของทวีปอเมริกาเหนือเป็นแบบ “ประชาธิปไตย” โดยรูปแบบแตกต่างกันไปดังนี้
- ระบบประธานาธิบดีเป็นประมุขและฝ่ายบริหาร ได้แก่ สหรัฐอเมริกา เม็กซิโก ฮอนดูรัส เฮติโดมินิกัน ตรินิแดด และโตเบโก
- ระบบรัฐสภา มีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข นายกรัฐมนตรีเป็นผู้บริหาร ได้แก่ แคนาดา เบลีซบาฮามาส จาเมกา เกรเนดา บาร์เบโดส เซนต์ลูเซีย เซนต์วินเซนต์ และเกรนาดีนส์ แอนติกาและบาร์บูดา เซนต์คิตส์ และเนเวิส
- ระบบประธานาธิบดีเป็นทั้งประมุขและฝ่ายบริหาร แต่ได้รับความสนับสนุนจากผู้นำที่นิยมเผด็จการ ได้แก่ กัวเตมาลา ปานามา นิการากัว และเอลซัลวาดอร์
- การปกครองระบอบสังคมนิยมคอมมิวนิสต์ ได้แก่ คิวบา
เศรษฐกิจของทวีปอเมริกาเหนือ
เกษตรกรรมของทวีปอเมริกาเหนือ
1. เกษตรแบบผสม ครอบคลุมตั้งแต่ตะวันออกของแคนาดาถึงสหรัฐอเมริกา (แอตแลนติกถึงแม่น้ำมิสซิสซิปปี้) ปลูกข้าวโพด, ข้าวสาลี เลี้ยงโคเนื้อ โคนม สุกร แกะ
2. เขตปลูกผักผลไม้ ชายฝั่งแอตแลนติกและภาคใต้ของแคลิฟอร์เนีย
3. เขตปลูกข้าวสาลี ภาคกลางของแคนาดาและอเมริกา
4. เขตปลูกฝ้าย บริเวณภาคใต้ (เทกซัส) และตะวันตก (แอริโซนา) ของสหรัฐอเมริกา
5. เขตทำไร่ปศุสัตว์ ส่วนใหญ่เลี้ยงวัว ได้แก่ ที่ราบสูงด้านตะวันตกของแคนาดาและสหรัฐอเมริกา เม็กซิโก
6. เขตปลูกพืชเมืองร้อน บริเวณอเมริกากลางและหมู่เกาะอินดีสตะวันตก ปลูกกล้วย อ้อย ยาสูบ ฝ้าย โกโก้
ป่าไม้ของทวีปอเมริกาเหนือ
ทวีปอเมริกาเหนือผลิตไม้เป็นอันดับ 2 รองจากยุโรป โดยเฉพาะที่แคนาดา อาแลสกา และตะวันตกของสหรัฐอเมริกา โดยมี “ไม้สน” เป็นไม้สำคัญที่สุดที่ใช้ผลิตกระดาษ
การประมงของทวีปอเมริกาเหนือ
แหล่งประมงที่สำคัญคือ บริเวณเกาะนิวฟันด์แลนด์
เหมืองแร่ในทวีปอเมริกาเหนือ
1. แร่ถ่านหิน พบมากที่เทือกเขาแอปปาเลเซียนภาคกลางของสหรัฐอเมริกา ควิเบกในแคนาดา
2. น้ำมันดิบ ที่ภูเขาแอปปาเลเซียน แม่น้ำมิสซิสซิปปี้ อ่าวเม็กซิโก แคลิฟอร์เนีย และอะแลสกาบริเวณภาคกลางของสหรัฐอเมริกา
3. เหล็ก บริเวณทะเลสาบสุพีเรียและควิเบก ประเทศแคนาดา
4. ทองคำ เงิน พบมากในแคลิฟอร์เนีย อะแลสกา
อุตสาหกรรมในทวีปอเมริกาเหนือ
1. ศูนย์กลางอุตสาหกรรมใหญ่ที่สุด
- ภาคตะวันออกเฉียงเหนือสหรัฐอเมริกา ได้แก่ เมืองนิวยอร์ก ฟิลาเดเฟีย ชิคาโก ดีทรอยต์ เป็นอุตสาหกรรมถลุงเหล็ก รถยนต์ เครื่องใช้ไฟฟ้า กลั่นน้ำมัน เป็นต้น
- ภาคตะวันตก คือ ลอสแอนเจลิส เป็นศูนย์กลางการกลั่นน้ำมัน
2. ศูนย์กลางอุตสาหกรรมของแคนาดา
- อยู่บริเวณแม่น้้ำเซนต์ลอเรนซ์และทะเลสาบเกรตเลกส์ เป็นอุตสาหกรรมกระดาษถลุงเหล็ก เครื่องจักร การเกษตร
การค้าขายของทวีปอเมริกาเหนือ
อเมริกาเหนือเป็นตลาดการค้าที่สำคัญของโลก โดยจะนำเข้าวัตถุดิบและส่งออกพวกอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ น้ำมันเชื้อเพลิง เหล็ก ถ่านหิน อาวุธยุทโธปกรณ์ อาหาร และเคมีภัณฑ์
15 ที่เที่ยวอเมริกา ปักหมุดแลนด์มาร์กเด่น ๆ ไปแล้วต้องเช็กอิน
