ทีมนักวิจัย มทส. สร้าง ปลาสวายอุ้มบุญ ออกลูกเป็นปลาบึก ครั้งแรกในประเทศไทย

ทีมนักวิจัย มทส. เผยข่าวดีพัฒนาเทคนิคการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์ในปลา สามารถทำให้พ่อ-แม่พันธุ์ปลาสวายอุ้มบุญลูกปลาบึกได้แล้ว เตรียมถ่ายทอดความรู้ให้เกษตรกร

ภาพจาก สำนักข่าว INN

วันที่ 8 มกราคม 2563 ที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี (มทส.) จ.นครราชสีมา ได้มีการโชว์ผลงานวิจัยปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์ในปลา ซึ่งสามารถทำให้ปลาสวายออกลูกเป็นปลาบึกได้เป็นผลสำเร็จครั้งแรกในประเทศไทย โดย รศ. ดร.สุรินทร บุญอนันธนสาร หัวหน้าสาขาวิชาเทคโนโลยีและนวัตกรรมทางสัตว์ สำนักวิชาเทคโนโลยีการเกษตร มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี เปิดเผยว่า สิ่งแวดล้อมทางน้ำในปัจจุบันมีความเสื่อมโทรม ภาวะแห้งแล้ง ทำให้ปลาในธรรมชาติลดลง ปลาหลายชนิดอยู่ในภาวะใกล้จะสูญพันธุ์ นักวิชาการได้พัฒนางานวิจัยด้านต่าง ๆ เพื่อรักษาสายพันธุ์ปลาให้คงความหลากหลาย นอกจากนี้ในการเพาะเลี้ยงปลาหลายชนิดยังมีปัญหาด้านการเพาะพันธุ์ เช่น ปลาขนาดใหญ่ต้องมีบ่อขนาดใหญ่ ต้องใช้น้ำมาก จึงจะสามารถเพาะพันธุ์ปลาได้

ทีมนักวิจัย มทส. จึงร่วมมือกับทีมนักวิจัยของมหาวิทยาลัย Tokyo University of Marine Science and Technology ในประเทศญี่ปุ่น กว่า 5 ปี พัฒนาเทคนิคการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์ในปลา โดยในขณะนี้สามารถที่จะสร้างพ่อ-แม่พันธุ์ปลาสวายที่อุ้มบุญลูกปลาบึกได้เป็นผลสำเร็จ เพื่อลดข้อจำกัดและระยะเวลาในการขยายพันธุ์ตามธรรมชาติ หรือการผสมเทียมที่ต้องใช้พื้นที่ในการอนุบาลและเพาะเลี้ยงขนาดใหญ่ ทีมวิจัยได้ทำการศึกษาวิจัยในกลุ่มปลาบึกและปลาสวายโดยใช้ปลาบึกเป็นปลาผู้ให้ และปลาสวายเป็นปลาผู้รับ เนื่องจากปลาบึกเป็นปลาที่พบตามธรรมชาติในลุ่มแม่น้ำโขง และเป็นปลาขนาดใหญ่ที่มีข้อจำกัดในการใช้พื้นที่ในการเพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์ และตามธรรมชาติยังมีจำนวนลดลงอย่างต่อเนื่อง

ส่วนปลาสวายเป็นปลาที่มีสายวิวัฒนาการใกล้เคียงกับปลาบึก มีการเพาะเลี้ยงกันอย่างแพร่หลาย สามารถเพาะพันธุ์และอนุบาลปลาสวายได้ในบ่อเลี้ยงขนาดเล็ก โดยในขั้นตอนของงานวิจัยจะสกัดเอาสเต็มเซลล์ (stem cell) จากอวัยวะสืบพันธุ์ปลาบึก เพื่อมาปลูกถ่ายในลูกปลาสวายเผือกวัยอ่อน อายุ 4-5 วัน แล้วเลี้ยงปลาสวายเผือกที่ได้รับการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์จนเป็นพ่อ-แม่พันธุ์ และนำมาเพาะขยายพันธุ์ตามธรรมชาติในบ่ออนุบาล

ภาพจาก สำนักข่าว INN

ในธรรมชาติปลาสวายเผือกจะให้ลูกปลาสวายเผือกที่ลำตัวมีสีขาวอมแดงทั้งหมด ซึ่งถ้าหากพ่อ-แม่พันธุ์ปลาสวายที่ได้รับการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์จากปลาบึก ให้ลูกปลาที่มีสีเทาดำ (สีลำตัวปกติของปลาบึก) ร่วมกับปลาสีขาวอมแดงซึ่งเป็นปลาสวายเผือก ในครอกเดียวกัน จะทำให้สามารถสังเกตได้ชัดเจนว่าปลาสวายเผือกได้อุ้มบุญปลาบึกเป็นผลสำเร็จ โดยเรียกปลาสวายเผือกที่ได้รับการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์และสามารถผลิตลูกปลาบึกได้ว่า พ่อ-แม่ปลาอุ้มบุญ โดยในการทดลองทีมวิจัยสามารถที่จะผลิตปลาอุ้มบุญที่ผลิตลูกปลาบึกได้จำนวนหนึ่ง ทีมวิจัยกำลังพัฒนาให้พ่อ-แม่ปลาอุ้มบุญสามารถอุ้มบุญลูกปลาบึกได้ 100% ในอนาคต และเตรียมต่อยอดงานวิจัยเพื่อการพัฒนาและอนุรักษ์พันธุ์ปลาหายากและใกล้สูญพันธุ์ต่อไป

ทั้งนี้ เกษตรกรและผู้สนใจสามารถที่จะเข้าชมนิทรรศการการปลูกถ่ายเซลล์สืบพันธุ์ในปลา หรือปลาสวายอุ้มบุญ ได้ในงานเกษตรแห่งชาติ ประจำปี 2563 ซึ่งจัดขึ้นที่มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี จ.นครราชสีมา ระหว่างวันที่ 10-19 มกราคม 2563

ภาพจาก สำนักข่าว INN

ข้อมูลจาก สำนักข่าว INN

สุดเจ๋ง ปลาสวายอุ้มบุญ ออกลูกเป็นปลาบึก ครั้งแรกในประเทศไทย