ค็อกออฟเดอะร็อก (Cock of the Rock) เป็นนกเขตร้อน มีถิ่นอาศัยอยู่บริเวณป่าฝนทางตอนเหนือของทวีปอเมริกาใต้ และมีอยู่ 2 สปชีส์เท่านั้น คือ กายอานัน และ อันเดียน นกชนิดนี้เหมือนกับนกชนิดอื่น ๆ หลายสายพันธุ์คือ ตัวผู้และตัวเมียจะรูปร่างหน้าตาแตกต่างกัน และตัวผู้จะมีความโดดเด่นกว่ามาก เพื่อดึงดูดความสนใจ แต่ทำไมมันถึงมีชื่อเท่ขนาดนี้ เรื่องนี้มีที่มา !
นกค็อกออฟเดอะร็อกนั้น ตัวผู้จะมีสีส้มสดใสจี๊ดจ๊าด มองแว้บแรกต้องขยี้ตาเบา ๆ ว่ามันคือตัวอะไรบนต้นไม้ จุดเด่นคือขนบนหัวที่เรียงกันโค้งเป็นแผงจากหน้าไปหลังเหมือนกับทรงโมฮอว์ก และมีเสียงที่แปลกเป็นเอกลักษณ์ คือมันสามารถส่งเสียงร้องเป็นจังหวะ และมีเนื้อเสียงที่แหบแหลมเฉพาะตัว ซึ่งใช้ในเวลาหาคู่ นี่มันชาวร็อกชัด ๆ
แต่ถึงกระนั้น จริง ๆ แล้ว Cock of the Rock เป็นชื่อที่เกิดจากการผสม 2 อย่าง อย่างแรกคือชาวบ้านที่พบเห็นใหม่ ๆ ไม่รู้ว่ามันคือนกอะไร แต่ดูเหมือนกับไก่ที่เกาะบนกิ่งไม้ จึงเรียกว่า ไก่ (Cock) อย่างที่สองคือมันอยู่ในสกุล Rupicola ซึ่งมีความหมายว่า "หิน" และ "ผู้อาศัย" เพราะมันจะทำรังอยู่บนผาหินเท่านั้นนั่นเอง
นกค็อกออฟเดอะร็อก คือนิยามของคำว่า ยามศึกเรารบ ยามสงบเราคือมิตร โดยในช่วงฤดูหาคู่ พวกมันจะแข่งกันโชว์ของอย่างผยองและเกรี้ยวกราด ทั้งเบ่งสะบัดแผงขนบนหัวและร้องเพลง เพื่อให้ตัวเองเด่นที่สุด ในขณะที่เหล่าตัวเมียเฝ้ามองอยู่ห่าง ๆ
เมื่อจับคู่ได้แล้ว ตัวเมียจะทำรังบนหน้าผาในแนวเทือกเขาแอนดีส ตัวผู้จะกลับมาเป็นมิตร พวกมันหวงแหนพื้นที่มาก ทุกตัวจะแท็กทีมคอยปกป้องตัวเมียและถิ่นฐานของพวกมันจากนักล่าและนกอื่น ๆ โดยการรวมกลุ่มนี้ช่วยให้พวกมันอยู่รอด เมื่อตัวหนึ่งพบเห็นอันตรายหรือนักล่า มันจะรีบบินไปเกาะกิ่งไม้ แล้วส่งเสียงร้องเป็นสัญญาณต่อกันเป็นทอด ๆ เพื่อเตือนซึ่งกันและกัน
แม้ว่านกค็อกออฟเดอะร็อกจะมีสีสันที่สดใสโดดเด่นมาก แต่ไม่ใช่เรื่องง่ายที่จะพบเห็น เพราะพวกมันมีความระแวดระวังสูง และจะเห็นได้บ่อยในช่วงฤดูหาคู่เท่านั้น โดยในปัจจุบัน แม้สภาพอากาศและการรุกรานของมนุษย์ในป่าจะมากขึ้น แต่พวกมันยังไม่ถูกคุกคาม และเป็นนกที่คนที่พื้นที่หวงแหน โดยสปีชีส์อันเดียน นับเป็นสัตว์ประจำชาติของเปรูอีกด้วย
