ติช นัท ฮันห์ ภิกษุนิกายเซน ผู้นำแห่งการตื่นรู้ ผู้ก่อตั้งหมู่บ้านพลัม สถานปฏิบัติธรรมในหลายประเทศ มรณภาพอย่างสงบ ในวัย 95 ปี ที่ประเทศเวียดนาม
วันที่ 22 มกราคม 2565 เฟซบุ๊กเพจ Thich Nhat Hanh ออกมาประกาศว่า ติช นัท ฮันห์ พระมหาเถระนิกายเซนชื่อดัง และนักเคลื่อนไหวเพื่อสันติภาพชาวเวียดนาม มรณภาพอย่างสงบเมื่อเวลาเที่ยงคืน ระหว่างการจำพรรษาอยู่ที่วัดตื่อเฮี้ยว ในเมืองเว้ ประเทศเวียดนาม สิริอายุได้ 95 ปี
หมู่บ้านพลัม สถานปฏิบัติธรรมนานาชาติ ซึ่ง พระติช นัท ฮันห์ เป็นผู้ก่อตั้ง ระบุหลังประกาศข่าวการมรณภาพว่า "ขอเชื้อเชิญครอบครัวทางจิตวิญญาณทั่วโลกได้หยุดใช้ชั่วเวลาสักครู่ในความสงบ และกลับคืนสู่ลมหายใจแห่งสติ เพื่อที่เราจะได้โอบรับหลวงปู่ไว้ในหัวใจ ในสันติและความสำนึกคุณด้วยความรักต่อทุกสิ่งที่ท่านได้มอบให้ไว้ในโลก"
หลวงปู่ติช นัท ฮันห์ เป็นที่รู้จักในฐานะ พระเถระชั้นผู้ใหญ่ พระอาจารย์เซน พระมหาเถระในพุทธศาสนามหายานผู้สอนการฝึกสมาธิภาวนา เป็นนักต่อสู้เพื่อสันติภาพ นอกจากนี้ยังเป็นนักเขียนและกวีผู้มากความสามารถ โดยเขียนหนังสือกว่า 100 เล่ม
สำหรับ หลวงปู่ติช นัท ฮันห์ ชื่อเดิมคือ เหงวียน ซวน เป๋า เกิดเมื่อ 11 ตุลาคม 2469 ในจังหวัดกวางสี ภาคกลางของเวียดนาม ได้บรรพชาเป็นสามเณร เมื่ออายุ 16 ปี ที่วัดตื่อเฮี้ยว เมืองเว้ ต่อมาปี 2492 อุปสมบทเป็นพระภิกษุ เมื่ออายุ 23 ปี เดินทางไปไซ่ง่อนเพื่อฟื้นฟูพุทธศาสนาและเขียนบทความ ทำให้ถูกต่อต้านจากผู้นำองค์กรชาวพุทธและรัฐบาลในระยะนั้น
ชื่อของ ติช นัท ฮันห์ เป็นที่สนใจในระดับสากลเมื่อปี 2509 ขณะเดินทางไปยังประเทศตะวันตกเพื่อรณรงค์ด้วยสันติวิธีให้ยุติสงครามเวียดนาม ทั้งนี้ในระหว่างอยู่ที่ประเทศสหรัฐฯ ติช นัท ฮันห์ มีโอกาสพบบุคคลสำคัญหลายคน หนึ่งในนั้นคือ ดร.มาร์ติน ลูเธอร์ คิง จูเนียร์ ซึ่งสนับสนุนการเคลื่อนไหวของ ติช นัท ฮันห์ และเป็นผู้เสนอชื่อของภิกษุชาวเวียดนามเข้าชิงรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพ
ต่อมารัฐบาลเวียดนาม ได้ปฏิเสธการกลับประเทศ ทำให้ ติช นัท ฮันห์ ต้องลี้ภัยอย่างเป็นทางการไปอยู่ที่ฝรั่งเศส ก่อนสร้างอาศรมนอกปารีส เพื่อเขียนหนังสือและปลูกพืชสมุนไพร และยังคงทำงานเพื่อสันติภาพ และผู้ลี้ภัยอยู่เสมอ และก่อตั้งหมู่บ้านพลัม เป็นชุมชนสงฆ์และสถานปฏิบัติธรรม เผยแพร่หลักคำสอนนิกายเซน มีการขยายสังฆะหรือชุมชนออกไปหลายประเทศ รวมถึงไทย
หลังถูกเนรเทศจากเวียดนามนาน 39 ปี ติช นัท ฮันห์ ได้กลับไปเวียดนามเมื่อปี 2561 เพื่อใช้ชีวิตบั้นปลายในวัดที่เคยบวชเป็นสามเณร ก่อนจะจากไปอย่างสงบ สิริอายุ 95 ปี
