รู้จักปรากฏการณ์ Backdraft จากไฟไหม้ผับชลบุรี ไม่มีระเบิด แต่ระเบิดได้ไง จนคนหนีตายไม่ทัน

กู้ภัยเล่าสาเหตุ ทำไมมีเสียงระเบิดทันทีหลังไฟไหม้ ไม่ทันตั้งตัว

          ล่าสุด วันที่ 5 กรกฎาคม 2565 เรื่องเล่าเช้านี้ รายงานว่า เจ้าหน้าที่กู้ภัยมูลนิธิสว่างโรจน์ สัตหีบ ซึ่งถึงจุดเกิดเหตุเป็นทีมแรก เล่าว่า ตอนที่มาถึงไฟลุกลามไปถึงหลังคาแล้ว สูงประมาณ 5 เมตรกว่า ๆ ส่วนคนเจ็บหลายสิบคนพยายามวิ่งกรูกันออกมา

          นักข่าวถามกู้ภัยว่า อะไรเป็นเหตุที่ทำให้ไฟลุกลามไวขนาดนี้ กู้ภัยตอบว่า น่าจะเป็นใยแก้วไฟเบอร์ มันร่วงลงมาหมดเลย ข้างในพบศพประมาณ 10 ราย ในห้องน้ำอีก 3
          ส่วนกู้ภัยอีกราย เล่าว่า เมื่อเกิดไฟไหม้ มีเสียงระเบิดตามมา เหตุผลที่เป็นแบบนี้เพราะ เสียงระเบิดคือการอัดอากาศของไฟที่ไม่มีที่ออก มันออกได้ทางเดียวคือประตูด้านหน้า ดังนั้น มันเลยระเบิดตู้ม ๆ หลายที พร้อมกับเห็นคนที่วิ่งออกมา ลงมานอนเจ็บ บางคนก็ไม่มีเสื้อผ้า คือ เนื้อตัวเป็นแผลไฟลวกหมด

เปิดหลักวิชาการ เหตุที่เกิดระเบิดตู้ม ๆ ไฟลุกอย่างรวดเร็ว เรียกว่า Backdraft

          ทั้งนี้ ตามหลักการทางวิชาการ เรียกว่า Backdraft เกิดขึ้นจากการที่ภายในห้องเกิดไฟไหม้ แล้วมีการเผาไหม้จนออกซิเจนเดิมลดประมาณลงจนใกล้จะหมดอย่างฉับพลัน แต่เมื่อมีการเปิดห้องแบบทันทีทันใด ออกซิเจนจากข้างนอกจะวิ่งเข้าไปในห้อง ทำให้ปัจจัยการเกิดไฟครบถ้วนสมบูรณ์อีกครั้งอย่างรวดเร็ว

          ผลกระทบที่เกิดขึ้น จะเกิดการลุกไหม้อย่างรุนแรง มีขนาดใหญ่เหมือนการระเบิดออกมา ขึ้นอยู่กับขนาดของเพลิงไหม้รวมถึงปริมาณและอัตราเร็วของออกซิเจนที่ถูกนำเข้าใหม่

          เมื่อเทียบกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ผับเป็นผับปิดทึบ ปิดประตูเอาไว้ เมื่อเกิดไฟไหม้ตอนแรกยังไม่รุนแรง แต่พอคนเปิดประตูหนีทะลักออกมา ก็เปิดโอกาสให้ออกซิเจนข้างนอกไหลเข้าไป จนเกิดไฟปะทุรุนแรงอย่างที่เห็น โดยจากในคลิปจะเห็นชัด ๆ ว่า มีควันดำพวยพุ่งออกมา ไม่ใช่แค่เปลวไฟปกติ จากนั้นก็เกิดการระเบิดอย่างรุนแรง จนคนหนีออกมาแล้วมีไฟติดทั่วตัว
          นอกจากนี้ ยังมีคำศัพท์ทางวิชาการอีกอย่างหนึ่งคือ Pre-Backdraft คือ ปรากฏการณ์ก่อนที่จะเกิด Backdraft ดังนี้

          - ในห้องที่เกิดไฟไหม้มีปริมาณออกซิเจนลดลง ห้องเหล่านี้จะเป็นห้องที่มีขนาดเล็ก ปิดทึบ ช่องระบายอากาศน้อย

          - ในห้องที่เกิดไฟไหม้มีอุณหภูมิสูงมากจนส่งผลมาถึงภายนอกซึ่งสามารถสัมผัสได้ชัดเจน เช่น ประตูห้องอันร้อนระอุ

          สำหรับการป้องกันไม่ให้เกิด Backdraft เมื่อเกิดไฟไหม้คือ หากเกิดเหตุไฟไหม้ ให้ใช้มือแตะลูกบิด ถ้าลูกบิดอุ่นแสดงว่าประตูบานนั้นเปิดไม่ได้ จำเป็นต้องไปหาทางออกอื่น เพราะข้างหลังประตูบานนั้นอาจจะมีเปลวไฟอยู่ หากเปิดประตูแล้ว อาจเกิดการปะทุจนคนที่เปิดประตูเสียชีวิต
ขอบคุณข้อมูลจาก เรื่องเล่าเช้านี้