หญิงวัย 34 ร่างกายแข็งแรง ไอเป็นเลือดวันเดียว เอกซเรย์ปอดทีเดียวรู้เรื่อง

          เคสอุทาหรณ์ ไอเป็นเลือด 1 วัน แล้วเป็นวัณโรคทันที ทั้งที่ไม่มีอาการอย่างอื่นแสดงมาก่อนหน้า โชคดีหาหมอเร็วเลยหายไว


          วันที่ 25 พฤศจิกายน 2567 เฟซบุ๊ก หมอมนูญ ลีเชวงวงศ์ FC ของ นพ.มนูญ ลีเชวงวงศ์ แพทย์ทางด้านโรคระบบทางเดินหายใจ-ผู้ป่วยอาการหนัก-ผู้สูงอายุ-โรคปอด-โรคระบบทางเดินหายใจและโรคติดเชื้อ มีการโพสต์ถึงเรื่องคนไข้รายหนึ่งเป็นวัณโรคจากการไอเป็นเลือด มีเรื่องราวดังนี้

          ผู้ป่วยหญิงอายุ 34 ปี ปกติแข็งแรงดี ไม่มีโรคประจำตัว ไม่มีไอเรื้อรัง ไม่มีไข้ ไม่เบื่ออาหาร น้ำหนักไม่ลด ไม่มีเหงื่อออกกลางคืน ไม่เหนื่อย ขณะนอนหลับอยู่รู้สึกมีอะไรอยู่ในคอ ไอออกมามีเสมหะปนเลือด ไม่เจ็บคอ ไม่กินเหล้า ไม่สูบบุหรี่ ไม่เคยใกล้ชิดกับคนเป็นวัณโรค วันรุ่งขึ้นจึงมาหาแพทย์

          ตรวจร่างกาย ไม่มีไข้ ฟังปอดปกติ เอกซเรย์ปอดเห็นมีฝ้าขาวที่ปอดข้างซ้ายด้านบน (ดูรูป) ส่งเสมหะย้อมไม่พบเชื้อวัณโรค ส่งเสมหะตรวจรหัสพันธุกรรมของเชื้อวัณโรคในเวลาไม่กี่ชั่วโมง พบเชื้อวัณโรค M.tuberculosis ไม่ดื้อต่อยา rifampicin ตรวจเลือดไม่พบติดเชื้อเอชไอวี

          วินิจฉัย : เป็นวัณโรคปอด เริ่มยารักษาวัณโรค 4 ขนาน คือ INH, rifampicin, pyrazinamide, ethambutol และวิตามิน B6 ผู้ป่วยกินยาได้ดี ไม่แพ้ยา หลังกินยาไม่มีไอเป็นเลือดอีก

          1 เดือนต่อมาผลเสมหะเพาะเชื้อวัณโรค ขึ้นเชื้อวัณโรค M.tuberculosis ไวต่อยารักษาวัณโรคทุกตัว ให้ยารักษาวัณโรค 4 ขนานต่อไปจนครบ 2 เดือน แล้วลดยาเหลือ INH, rifampicin และวิตามิน B6 รับประทานต่อไปจนครบ 6 เดือน ผู้ป่วยแข็งแรงดี ไม่มีไอเป็นเลือด เอกซเรย์ปอดปกติ (ดูรูป)


          ผู้ป่วยรายนี้ตรวจพบเป็นวัณโรคจากการไอเป็นเลือดเพียง 1 วัน ก่อนหน้านี้ไม่มีอาการอย่างอื่นเลย มาพบแพทย์ทันที ตรวจพบเร็ว รักษาหายขาด

          องค์การอนามัยโลก พ.ศ. 2567 รายงานว่า วัณโรคเป็นโรคติดเชื้อที่คร่าชีวิตมนุษย์มากที่สุดในโลก ในปี พ.ศ. 2566 มีผู้เสียชีวิตจากวัณโรค 1.25 ล้านคน แซงหน้าโรคโควิด และวัณโรคทำให้ 10.8 ล้านคนป่วย วัณโรคเป็นโรคที่พบบ่อยในประเทศไทย คาดว่า พ.ศ. 2567 มีผู้ติดเชื้อวัณโรคในประเทศไทย 111,000 คน และเสียชีวิตจากวัณโรค 13,700 คนต่อปี