เปิดโพสต์ ดร.ตฤณห์ วิเคราะห์สาเหตุแห่งความสูญเสีย อะไรอาจนำไปสู่โศกนาฏกรรม

 
          ดร.ตฤณห์ โพธิ์รักษา เผยอารมณ์+แอลกอฮอล์+อาวุธ = ความสูญเสีย พบได้บ่อยในคดีความรุนแรงและการทำร้ายตนเอง
          วันที่ 7 ธันวาคม 2568 เพจเฟซบุ๊ก ท่านเปา แชร์โพสต์ของ ดร.ตฤณห์ โพธิ์รักษา หรือ อ.ตฤณห์ นักอาชญาวิทยาเชิงจิตวิทยาและพฤติกรรมอาชญากร พร้อมระบุข้อความว่า "หลังจากได้ดู Phutta talk จบ เห็นโพสต์ของ อ.ตฤณห์ อ่านแล้วน่าสนใจดี..."
          โพสต์ของ อ.ตฤณห์ ระบุว่า อารมณ์ + ประสิทธิภาพของอาวุธ = ความไวและความรุนแรงของผลกระทบในเหตุการณ์ (ทะเลาะวิวาท หึงหวง แก้แค้น น้อยใจ โกรธ)

          อารมณ์ + แอลกอฮอล์ หรือ สารเสพติด = กดปิดสวิตช์การทำงานของสมองส่วนหน้าและเหตุผล รุนแรง แย่ลง (ทะเลาะวิวาท น้อยใจ พลั้งมือ)

          อารมณ์ + แอลกอฮอล์ หรือ สารเสพติด + อาวุธ = ความสูญเสีย (หึงหวง วิวาท แก้แค้น น้อยใจ เรียกร้องความสนใจ)

          (อารมณ์ + อาการป่วยทางใจ) + แอลกอฮอล์ + การเข้าถึงอาวุธ = โศกอนาฎกรรม (พบเห็นบ่อย ๆ ตาม suicidal case)

          อ.ตฤณห์ ยังลงไว้อีกว่า "การควบคุมอารมณ์ไม่ได้" จากงานวิจัยด้านสมองและจิตวิทยาให้ ช่วงเวลาไว้ประมาณนี้

1. ระดับ ปะทุเร็ว : 90 วินาทีแรก

          ดร.Jill Bolte Taylor (นักประสาทวิทยา) อธิบายว่า อารมณ์ที่ถูกกระตุ้นอย่างแรง เช่น โกรธ กลัว โมโห ผิดหวัง จะพุ่งขึ้นเต็มที่ใน 90 วินาทีแรก หลังจากนั้นสมองจะเริ่มลดลง ถ้าไม่มี เชื้อ มากระตุ้นซ้ำ

          นี่คือช่วงที่คนมัก "หลุด" มากที่สุด เช่น เถียงแรง ตะโกน ปาโทรศัพท์ ตัดสินใจหุนหัน

2. ระดับ หลุดต่อเนื่อง : 3 - 5 นาที

          ถ้าระหว่าง 90 วินาทีแรกมีสิ่งกระตุ้นซ้ำ เช่น คำพูดที่แทงใจ ข้อกล่าวหาซ้ำ การโดนดูถูก ความเครียดสะสม อารมณ์จะลากยาวเป็น 3 - 5 นาที คนส่วนใหญ่จะเริ่มสติหลุด คิดไม่เป็นเหตุผล และตอบสนองด้วยสัญชาตญาณ (Fight / Flight / Freeze) ของระบบ Limbic สมองส่วน Mammals brain

3. ระดับ ควบคุมไม่ได้จริง ๆ : 10 - 20 นาที

          ในงานคลินิกด้านจิตเวชและจิตบำบัด พบว่าถ้าคนเข้าสู่ภาวะ limbic hijack เต็มรูปแบบอารมณ์รุนแรงจะค้างประมาณ 10–20 นาที 

          อารมณ์ + ประสิทธิภาพของอาวุธ = ความไวและความรุนแรงของผล

          อารมณ์ + แอลกอฮอล์ หรือ สารเสพติด = กดปิดสวิตช์การทำงานของสมองส่วนหน้าและเหตุผล

          อารมณ์ + แอลกอฮอล์ หรือ สารเสพติด + อาวุธ = ความสูญเสีย


          เพจท่านเปา ระบุในคอมเมนต์ว่า เพราะฉะนั้น สำคัญคือ อารมณ์ + แอลกอฮออล์ ถ้าสองอย่างมารวมกันก็นะ บางคนร้องไห้ บางคนอาจโวยวาย บางคนอาจระบายความในใจ บางคนสนุกสนานเฮฮา ก็แล้วแต่สภาวะจิตใจในช่วงนั้น ๆ แต่ถ้ามีอาวุธ ก็คือตัวแปรที่เสี่ยงกับตัวเองและคนอื่นมาก โดยเฉพาะข้อสุดท้ายที่อาจารย์บอกไว้

          ส่วนคอมเมนต์ที่วิเคราะห์ว่า คำพูดของคนข้าง ๆ ในตอนนั้นก็สำคัญว่ามันจะดีขึ้นหรือแย่ลง เพจท่านเปา ระบุว่า มันก็อาจเป็นตัวกระตุ้นได้ เคยเห็นเวลาแฟนทะเลาะกันไหม บางคู่ จะวิ่งไปให้รถชน บางคู่เปิดประตูกระโดดลงรถเพราะอีกฝ่ายไล่ลงหรือท้าให้จอด อาจทำเพราะประชดหรือเรียกร้องความสนใจ