ทั้งนี้ วันอนุรักษ์น้ำโลก มีจุดเริ่มต้นจากการประชุมเรื่องสิ่งแวดล้อมและการพัฒนาแห่งสหประชาชาติ ที่เมืองริโอ เดอ จาเนโร ประเทศบราซิล ในวันที่ 22 มีนาคม ปี 1992 ที่มีเนื้อหาสำคัญโดยตระหนักถึงการใช้ทรัพยากรน้ำของมนุษย์ จึงมีแนวคิดที่จะจัดกิจกรรมที่จะเป็นแผนแม่บทให้ประเทศต่าง ๆ ทั่วโลกได้เฝ้าระวังทรัพยากรน้ำในประเทศนั้น ๆ และในวันนั้นเองสมัชชาทั่วไปแห่งสหประชาชาติก็ได้ออกประกาศให้วันที่ 22 มีนาคม ของทุกปี เป็นวัน World Water Day หรือ วันอนุรักษ์น้ำโลก
หัวข้อของวันอนุรักษ์น้ำโลกในแต่ละปี
โดยทางองค์การสหประชาชาติจะกำหนดธีม หรือหัวข้อประเด็นของวันอนุรักษ์น้ำโลกในแต่ละปีแตกต่างกันออกไป
ซึ่งแม้การรณรงค์ในวันน้ำโลกจะไม่สามารถประสบความสำเร็จในการแก้ปัญหาได้ แต่การกำหนดหัวข้อของวันน้ำโลกในแต่ละปีนั้นถือเป็นการสะท้อนให้เห็นถึงประเด็นปัญหาสำคัญเกี่ยวกับทรัพยากรน้ำที่เชื่อมโยงกับประชากรโลกได้เป็นอย่างดีในช่วงเวลานั้น
เช่น
- ปี ค.ศ. 1994 ซึ่งเป็นวันน้ำโลกครั้งแรก ได้กำหนดหัวข้อว่า "Caring for our Water Resources is Everybody's Business" หรือการรักษาดูแลแหล่งน้ำเป็นเรื่องของคนทุกคน ซึ่งสะท้อนถึงช่วงเวลานั้นเป็นอย่างดีว่า คนส่วนใหญ่ยังไม่ให้ความสำคัญที่จะดูแลรักษาแหล่งน้ำ
- ปี ค.ศ. 1998 ได้มีการหยิบยกหัวข้อ "Groundwater - The Invisible Resource" ที่ให้ความสำคัญในการรักษาแหล่งน้ำใต้ดิน ซึ่งเวลานั้นประชากรโลกมากกว่าครึ่งอาศัยแหล่งน้ำใต้ดินเป็นแหล่งน้ำอุปโภคและบริโภคที่สำคัญมากสำหรับแหล่งธุรกิจจนถึงแหล่งทุรกันดาร และในขณะเดียวกัน น้ำใต้ดินในหลาย ๆ แห่งพบว่ามีการปนเปื้อนสารเคมีอันตรายจากการประกอบอุตสาหกรรม
- ปี ค.ศ. 2003 ได้มีการหยิบยกหัวข้อ "Water for Future" ที่เน้นการรณรงค์ให้รักษาคุณภาพแหล่งน้ำที่ส่งผลต่ออนาคตหรือความเป็นอยู่ของคนรุ่นต่อไปที่ต้องอาศัยทรัพยากรน้ำที่ดีพอเช่นกัน เนื่องจากข้อกังวลที่คนในยุคปัจจุบันกำลังใช้ทรัพยากรอย่างสิ้นเปลือง ไม่ดูแลรักษา และผลกระทบจะตกอยู่กับคนรุ่นต่อไปซึ่งต้องรับผลร้ายจากที่คนรุ่นก่อนได้ทำไว้
- ปี ค.ศ. 2004 เป็นปีที่มีการหยิบยกหัวข้อ "Water and Disasters" หรือน้ำและภัยพิบัติทางธรรมชาติ ซึ่งเป็นช่วงที่คนเริ่มตระหนักถึงปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ภัยพิบัติทางธรรมชาติที่ส่งผลต่อปริมาณน้ำและสามารถส่งผลกระทบโดยตรงต่อมนุษย์จากเหตุการณ์ที่เกิดเหตุการณ์คลื่นยักษ์สึนามิในมหาสมุทรอินเดีย
- ปี ค.ศ. 2011 กับหัวข้อ "Water for cities: responding to the urban challenge" ที่กล่าวถึงเรื่องการเติบโตของเมืองที่มีประชากรเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ประชากรโลกจำนวนมากของโลกอยู่ในเมือง และส่วนใหญ่อยู่ในสลัมที่ไม่สามารถเข้าถึงแหล่งน้ำสะอาด
- ปี ค.ศ. 1994 ซึ่งเป็นวันน้ำโลกครั้งแรก ได้กำหนดหัวข้อว่า "Caring for our Water Resources is Everybody's Business" หรือการรักษาดูแลแหล่งน้ำเป็นเรื่องของคนทุกคน ซึ่งสะท้อนถึงช่วงเวลานั้นเป็นอย่างดีว่า คนส่วนใหญ่ยังไม่ให้ความสำคัญที่จะดูแลรักษาแหล่งน้ำ
- ปี ค.ศ. 1998 ได้มีการหยิบยกหัวข้อ "Groundwater - The Invisible Resource" ที่ให้ความสำคัญในการรักษาแหล่งน้ำใต้ดิน ซึ่งเวลานั้นประชากรโลกมากกว่าครึ่งอาศัยแหล่งน้ำใต้ดินเป็นแหล่งน้ำอุปโภคและบริโภคที่สำคัญมากสำหรับแหล่งธุรกิจจนถึงแหล่งทุรกันดาร และในขณะเดียวกัน น้ำใต้ดินในหลาย ๆ แห่งพบว่ามีการปนเปื้อนสารเคมีอันตรายจากการประกอบอุตสาหกรรม
- ปี ค.ศ. 2003 ได้มีการหยิบยกหัวข้อ "Water for Future" ที่เน้นการรณรงค์ให้รักษาคุณภาพแหล่งน้ำที่ส่งผลต่ออนาคตหรือความเป็นอยู่ของคนรุ่นต่อไปที่ต้องอาศัยทรัพยากรน้ำที่ดีพอเช่นกัน เนื่องจากข้อกังวลที่คนในยุคปัจจุบันกำลังใช้ทรัพยากรอย่างสิ้นเปลือง ไม่ดูแลรักษา และผลกระทบจะตกอยู่กับคนรุ่นต่อไปซึ่งต้องรับผลร้ายจากที่คนรุ่นก่อนได้ทำไว้
- ปี ค.ศ. 2004 เป็นปีที่มีการหยิบยกหัวข้อ "Water and Disasters" หรือน้ำและภัยพิบัติทางธรรมชาติ ซึ่งเป็นช่วงที่คนเริ่มตระหนักถึงปัญหาการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ ภัยพิบัติทางธรรมชาติที่ส่งผลต่อปริมาณน้ำและสามารถส่งผลกระทบโดยตรงต่อมนุษย์จากเหตุการณ์ที่เกิดเหตุการณ์คลื่นยักษ์สึนามิในมหาสมุทรอินเดีย
- ปี ค.ศ. 2011 กับหัวข้อ "Water for cities: responding to the urban challenge" ที่กล่าวถึงเรื่องการเติบโตของเมืองที่มีประชากรเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็ว ประชากรโลกจำนวนมากของโลกอยู่ในเมือง และส่วนใหญ่อยู่ในสลัมที่ไม่สามารถเข้าถึงแหล่งน้ำสะอาด
ทั้งนี้ หัวข้อเกี่ยวกับความมั่นคงทางอาหารถือว่าเป็นเรื่องที่สำคัญสำหรับประเทศไทยมากเช่นกัน แม้ประเทศไทยจะไม่ใช่ประเทศที่ขาดแคลนอาหาร แต่ยังเป็นประเทศที่ผลิตอาหารและส่งออกเป็นอันดับสำคัญของโลก และยังต้องใช้น้ำเป็นทรัพยากรพื้นฐานซึ่งไม่เพียงแค่สำหรับอุปโภค บริโภคโดยตรง แต่ยังเป็นทรัพยากรพื้นฐานสำหรับการผลิตทั้งเกษตรกรรมและอุตสาหกรรม แน่นอนว่า เนื่องในวันน้ำโลกปีนี้ ประชาชนคนไทยก็หวังที่จะได้เห็นแหล่งน้ำต่าง ๆ ได้รับการปกป้อง ได้เห็นแหล่งน้ำสะอาดอยู่ในทุก ๆ ที่ และได้เห็นความอุดมสมบูรณ์ของแหล่งน้ำที่เต็มไปด้วยอาหาร และสามารถใช้ประโยชน์จากแหล่งน้ำอย่างเต็มที่
ธีมรณรงค์วันอนุรักษ์น้ำโลกในแต่ละปี
- ปี 1994 CARING FOR OUR WATER RESOURCES IS EVERYONE'S BUSINESS
- ปี 1995 WOMEN AND WATER
- ปี 1996 WATER FOR THIRSTY CITIES
- ปี 1997 THE WORLD'S WATER - IS THERE ENOUGH?
- ปี 1998 GROUNDWATER - THE INVISIBLE RESOURCE
- ปี 1999 EVERYONE LIVES DOWNSTREAM
- ปี 2000 WATER FOR THE 21ST CENTURY
- ปี 2001 WATER FOR HEALTH - TAKING CHARGE
- ปี 2002 WATER FOR DEVELOPMENT
- ปี 2003 WATER FOR THE FUTURE
- ปี 2004 WATER AND DISASTER
- ปี 2005 WATER FOR LIFE 2005-2015
- ปี 2006 WATER AND CULTURE
- ปี 2007 WATER SCARCITY
- ปี 2008 INTERNATIONAL YEAR OF SANITATION
- ปี 2009 TRANSBOUNDARY WATERS
- ปี 2010 WATER QUALITY
- ปี 2011 WATER FOR CITIES
- ปี 2012 WATER AND FOOD SECURITY
- ปี 2013 WATER COOPERATION
- ปี 2014 WATER AND ENERGY
- ปี 2015 WATER AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT
- ปี 2016 Water and Jobs
- ปี 2017 Wastewater
- ปี 2018 Nature-based Solutions for Water
- ปี 2019 Leaving no one behind!
- ปี 2020 Water and Climate Change
- ปี 2021 Valuing Water
- ปี 2022 Groundwater: Making the invisible visible
- ปี 2023 Partnerships and Cooperation for Water
