สวดมนต์ข้ามปี ชม มหาชาติ มหาบุรุษ ละครเพลงแห่งการดับทุกข์อันยิ่งใหญ่ (สสส.)
ด้วยแนวคิดสร้าง 'ละครเวที' ร่วมสมัย เพื่อฉายภาพการเผยแผ่หลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้า ในงาน สวดมนต์ข้ามปี (ปี พ.ศ.2555-2556) ครั้งที่ผ่านมา โดยมุ่งหวังว่าจะยกระดับการเสพงานศิลป์ของคนไทย โดยเฉพาะศาสตร์ศิลปะอย่าง ละครเวที ที่มีข้อจำกัดในด้านการเข้าถึง ของ ศ.นพ.อุดมศิลป์ ศรีแสงนาม ประธานคณะกรรมการจัดกิจกรรมสวดมนต์ข้ามปีฯ สสส.
กิจกรรม สวดมนต์ข้ามปี 2556-2557 (ครั้งที่ 4) ซึ่งจะจัดขึ้นในคืนวันที่ 31 ธ.ค. 56 ณ ท้องสนามหลวง นี้ จึงไม่พลาดที่จะนำละครเวทีมาเป็น 'สื่อ' ในถ่ายทอดพุทธประวัติ อันจะนำไปสู่การเข้าถึงหัวใจสำคัญของพระธรรมคำสอนที่องค์พระสัมมาสัมพุทธเจ้าทรงประธานไว้แก่พุทธศาสนิกชน ผ่านละครเวที มหาชาติ มหาบุรุษ ละครเพลงแห่งการดับทุกข์อันยิ่งใหญ่ เรื่องราวแห่งองค์ พระมหาเวสสันดรชาดก ซึ่งเป็นชาติสุดท้ายในทศชาติและเป็นชาติที่ยิ่งใหญ่ของพระพุทธเจ้า ขึ้นมาฉายภาพการบำเพ็ญทานและข้อคิดแห่งทานบารมี เพื่อให้ประชาชนที่มาร่วมสวดมนต์ข้ามปีเรียนรู้ไปพร้อม ๆ กัน
โดย การบำเพ็ญทานของพระเวสสันดร ทรงมีอุดมการณ์อย่างแน่วแน่ในการกระทำทาน แม้บางครั้งจะพบอุปสรรคมากมาย พระองค์ก็ไม่ละความมุ่งมั่นด้วยทรงมุ่งประโยชน์สูงสุดคือ พระโพธิญาณอันจะเป็นเครื่องนำพาสรรพสัตว์ให้พ้นจากความทุกข์ โดยทานบารมีแห่งพระเวสสันดรนั้น เป็นการแสดงธรรมอันยิ่งใหญ่ของการให้ และการลด ละ ตัวตน เพื่อนำชีวิตไปสู่ความสงบอย่างแท้จริง
สำหรับ ละครเวทีในปีนี้ ครูนาย-นายมานพ มีจำรัส ศิลปินศิลปาธร สาขาศิลปะการแสดง ประจำปี พ.ศ. ๒๕๔๘ จากสำนักศิลปวัฒนธรรมร่วมสมัย กระทรวงวัฒนธรรม ยังคงมาเป็นผู้กำกับคนเก่งอีกเช่นเคย หลังจากที่ละครเทวี 'พุทธะ ราชะ เดอะมิวสิคัล' ในคืนสวดมนต์ข้ามปีครั้งที่ผ่านมาประสบความสำเร็จและได้รับการตอบรับเป็นอย่างดี
ครูนาย เล่าว่า ความท้าทายของการสร้างละครเวทีจาก พระมหาเวสสันดรชาดก คือการที่จะต้องคงไว้ซึ่งบทละคร แต่ต้องผสมสานกับความร่วมสมัยและไม่ละทิ้งความเชยที่สวยงาม ซึ่งการใช้เทคนิคตระการตามากมายอาจจะไปแย่งความสนใจของ 'สาร' ที่ต้องการจะส่งออกมาจากตัวละครได้
ฉะนั้นแล้ว ความมหัศจรรย์ ของละครเวทีเรื่องนี้จึงต้องยกให้ เนื้อเพลง ที่ทั้งลึกซึ้งและเข้าถึงอารมณ์ของตัวละครได้เป็นอย่างดี เพื่อให้ความหมายของสารที่จะส่งออกมานั้นทรงคุณค่าและสามารถดึงศักยภาพของนักแสดงออกมาให้มากที่สุด และไม่ได้ดัดแปลงบทละครให้ร่วมสมัยแต่อย่างใด แต่ความร่วมสมัยจะอยู่ที่เครื่องแต่งกาย หน้า ผม ของนักแสดง และอุปกรณ์ประกอบฉาก
ต้องบอกว่า เพียงแค่เรานำพาทุกคนให้เข้าใจและเข้าถึง สาร ของพระเวสสันดรให้ได้อย่างลึกซึ้ง เท่านี้ก็เป็นประโยชน์ต่อพุทธศาสนิกชนทุกคนอย่างมหาศาลแล้ว ซึ่งอาจจะต้องบอกว่าหลายคนเองก็ยังไม่เข้าใจและเข้าถึงคำว่า ให้ อย่างแท้จริง แต่ละครเทวีเรื่องนี้จะชี้ให้เห็นว่า การ ให้ เพื่อเป็นทานบารมีที่ยิ่งใหญ่ การให้เพื่อเสียสละ เป็นการ 'ให้' เพื่อก่อเกิดสิ่งที่ดี ซึ่งหากน้อมนำมาปฏิบัติเช่นนี้ได้ ย่อมไม่เกิดปัญหาตามมาแน่นอน ครูนาย บอกอย่างภาคภูมิใจ
ครูนาย เล่าต่อว่า ความสนุก จะอยู่ที่ฉากการแสดงของบทละครเมื่อดำเนินมาถึงช่วงเวลาที่พระเวสสันดรต้องตัดสินใจ ให้ ซึ่งตอนนั้นจะมีการขับร้องเพลงโต้ตอบกันผ่านตัวละครถึง 7 คน พร้อม ๆ กับเสียงประสานจากนักร้องคอรัส 21 คนบนเวที รวมทั้งเสียงดนตรีสุดอลังการจากวง Percussion Emsemble ม.รังสิต, Zenith Percussion Emsemble ม.รังสิต, Percussion Emsemble ม.ศิลปากร และคณะนักร้องประสานเสียง East Wind Chorus ม.อีสเทิร์นเอเชีย ปลุกเร้าอารมณ์ของผู้ชมให้หยุดอยู่กับห้วงสำคัญของละครในขณะนั้น เพื่อเพิ่มอรรถรสและประสบการณ์ใหม่ของการชมละครเวที เชื่อว่าจะต้องเป็นที่ตราตรึงใจของใครหลายคน โดยเฉพาะผู้ที่ชื่นชอบการฟังเพลงและชมละครเวที
ทั้งนี้ละครเวทีเรื่องนี้นำแสดงโดย อ๋อม อรรคพันธ์ นะมาตร์ รับบท พระเวสสันดร, ขวัญ อุษามณี ไวทยานนท์ รับบท พระนางมัทรี, โป๊งเหน่ง เชิญยิ้ม รับบท ชูชก, กุญแจซอล ป่านทอทอง บุญทอง, น้องฟลุท ชินพรรธน์ กิตติชัยวรางค์กูร รับบท ชาลี, น้องใยไหม ชินารดี อนุพงษ์ภิชาติ รับบท กัณหา พร้อมเหล่าศิลปินคุณภาพอีกมากมายกว่า 100 ชีวิต ครูนาย บอกทิ้งท้าย
ท่ามกลางบรรยากาศเฉลิมฉลองในคืนข้ามปี หากเปลี่ยนจากเสียงเพลงที่ดังลั่นหู ผู้คนจอแจ กลิ่นอบายมุขคละคลุ้ง มาเป็นร่วมกันเปล่งเสียงสวดมนต์ให้ดังก้องในหัวใจ ควบคู่ไปกับการชมละครเวทีพุทธประวัติเพื่อน้อมนำหลักธรรมมาปฏิบัติในชีวิต และตั้งปณิธานที่จะทำดีตลอดปี เป็นคนดีตลอดไป
คงจักเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตอย่างหาที่เปรียบมิได้...
ฉะนั้น พบกันที่งาน สวดมนต์ข้ามปี 2556-2557 ในคืนวันที่ 31 ธ.ค.นี้ ณ ท้องสนามหลวงค่ะ
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
