เย็นสบายคลายร้อน สำหรับคุณแม่ตั้งครรภ์ (นิตยสารรักลูก)
เพราะธรรมชาติของคนท้องจะรู้สึกร้อนกว่าปกติ
ตั้งครรภ์...ร้อนง่าย
ที่คุณแม่รู้สึกร้อนกว่าใคร เป็นเพราะช่วงนี้ร่างกายของแม่ตั้งครรภ์ต้องการพลังงานค่อนข้างสูงอยู่แล้ว ทำให้ร่างกายเพิ่มการเผาผลาญสารอาหาร เพื่อใช้เป็นพลังงาน มากขึ้นกว่าในช่วงปกติ หัวใจก็จะทำงานมากกว่าปกติ เพื่อสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกาย และลูกในครรภ์ อุณหภูมิร่างกายของแม่ตั้งครรภ์ปกติก็จะสูงกว่าช่วงที่ไม่ตั้งครรภ์อยู่แล้ว เล็กน้อย ดังนั้นพอคุณแม่มาเจอกับสภาพอากาศร้อนในช่วงหน้าร้อนเข้า เลยอาจเกิดอาการไม่สบายต่างๆ ทั้งกายและใจได้ง่ายขึ้น
ร้อนอย่างนี้ ต้องทำอย่างไร
ปัญหาหลักๆ ที่สำคัญในช่วงหน้าร้อน ที่มีผลต่อร่างกายก็คือเรื่องของความร้อนและการสูญเสียน้ำจากร่างกาย ทำให้คุณแม่หลายๆ คนเหงื่อออกมาก เหนื่อยง่าย และอ่อนเพลียง่ายกว่าปกติ คุณแม่จึงควรดูแลรักษาตัวเองให้ดี เพื่อหลีกเลี่ยงอาการเหล่านี้ ซึ่งก็ทำได้ไม่ยากครับ
พยายามดื่มน้ำให้มากๆ เข้าไว้ อย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว แต่ถ้าจำเป็นต้องโดนแดดมากๆ ก็อาจต้องดื่มน้ำเพิ่มมากขึ้นไปอีก หรืออาจดื่มพวกน้ำผสมเกลือแร่ เหมือนพวกนักกีฬาก็ได้ครับ ถ้ารู้สึกอ่อนเพลียมากๆ จริงๆ อาจพกน้ำสะอาดติดตัวไว้สักขวด เวลาออกนอกบ้านหรือที่ทำงาน ก็เป็นความคิดที่ดีนะครับ
พยายามหลีกเลี่ยงการโดนแดดแรงๆ โดยตรง โดยเฉพาะตอนเที่ยงหรือบ่าย เพื่อป้องกันการสูญเสียน้ำจากร่างกาย ถ้าจะต้องออกไปทำอะไรกลางแดด ก็ควรกางร่มเพื่อกันแดด ก็จะดีครับ
อาจใช้โลชั่นกันแดดช่วยด้วยก็ได้ เพื่อป้องกันผิวไหม้ โดยเฉพาะถ้ารู้ว่าตนเองเกิดผิวไหม้เกรียมได้ง่ายอยู่แล้ว อาจใช้โลชั่นที่มีค่า SPF สูงๆ เช่น 35 ถึง 45 ก็ได้ครับ
เลือกใส่เสื้อผ้าที่ค่อนข้างหลวม และใส่สบาย ไม่อึดอัด รวมทั้งเนื้อผ้าควรบางเบา และระบายอากาศได้ดี เช่น ผ้าฝ้าย
พยายามอยู่ในสถานที่ที่ไม่แออัด คับแคบเกินไป ควรเลือกอยู่ในบริเวณที่โปร่งสบาย อากาศถ่ายเทได้สะดวก ขนาดตอนยังไม่ท้องไปเดินเบียดเสียดผู้คนมากๆ ยังจะเป็นลมเอาเลย ยิ่งอากาศร้อนๆ ยิ่งเป็นลมง่ายขึ้นไปอีก
พยายามหลีกเลี่ยงการทำงานหนัก หรือการออกกำลังกายต่างๆ ในช่วงที่ร้อนๆ อย่างนี้ เพราะจะทำให้คุณแม่เสียเหงื่อมากและเร็วกว่าปกติ จนทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำอย่างมากในเวลาอันรวดเร็ว
หากคุณแม่เกิดอาการอ่อนเพลียมาก ซึ่งมักมีอาการวิงเวียนศีรษะ เหมือนหน้ามืด จะเป็นลม หรือรู้สึกกระหายน้ำอย่างรุนแรง แสดงว่าเกิดการสูญเสียน้ำอย่างมาก ให้รีบเข้ามาพักผ่อนในร่มทันที แล้วนั่งพักหรือนอนพัก หาน้ำหรือน้ำผสมเกลือแร่ดื่มทันที ถ้าอาการต่างๆ ไม่ดีขึ้น ก็ควรรีบไปพบแพทย์
ถ้าคุณแม่ปฏิบัติตัวได้ตามที่แนะนำก็จะช่วยลดความไม่สบายต่างๆ ได้ไม่มากก็น้อย และเมื่อสบายกายขึ้นแล้ว จิตใจก็จะสบายตามมาอีกด้วย คุณแม่ก็จะไม่หงุดหงิด ฉุนเฉียวกับเรื่องต่างๆ และกับคนรอบข้าง การใช้ชีวิตประจำวันรวมทั้งการทำงานก็จะสะดวกราบรื่นขึ้นครับ
อาหารการกินหน้าร้อน
ในช่วงหน้าร้อนคุณแม่คงทราบกันอยู่แล้วนะครับว่า มักเกิดโรคเกี่ยวกับทางเดินอาหารได้บ่อย และง่ายกว่าในช่วงอื่นๆ ของปี โดยเฉพาะอาการท้องเสียหรืออาหารเป็นพิษ ซึ่งเกิดจากอาหาร รวมทั้งน้ำดื่มไม่สะอาด มีการปนเปื้อนจากเชื้อโรคต่างๆ คุณแม่จึงต้องระมัดระวังเรื่องนี้เป็นพิเศษ อาหารและเครื่องดื่มทุกชนิด ควรต้องมั่นใจว่า สด ใหม่ สุก และสะอาด ก่อนจะรับประทาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารที่ซื้อมารับประทานที่บ้าน ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาในปัจจุบันนี้ ควรจะต้องนำมาอุ่น หรือถ้าเป็นแกงก็ต้องต้มให้เดือดอีกครั้งก่อนจะรับประทาน และไม่ควรเก็บอาหารที่เหลือไว้อุ่นรับประทาน ในวันถัดไป ดูเหมือนจะสิ้นเปลือง แต่ปลอดภัยไว้ก่อนดีกว่า ถ้าเป็นน้ำที่ซื้อดื่มก็ควรเป็นน้ำที่บรรจุขวด ซึ่งสะอาดได้มาตรฐาน ถ้าเป็นน้ำประปาก็ควรกรองและต้มให้สุกเสียก่อนก็จะดี แม้ว่าจะโฆษณาว่าดื่มได้ก็เถอะครับ ต้มอีกทีก็ไม่น่าจะเสียหายอะไร
ไปเที่ยวหลบร้อนกันดีกว่า
ร้อนๆ อย่างนี้ แม่บางคนนึกถึงทะเล อยากหลบร้อนไปเที่ยวสักพัก ซึ่งก็ทำได้ ไม่ได้มีการห้ามคุณแม่ตั้งครรภ์เที่ยวแต่อย่างใด ช่วงเวลาที่เหมาะที่สุดที่จะเดินทาง ควรเป็นช่วงที่คุณแม่ตั้งครรภ์ประมาณ 4-6 เดือน ซึ่งเป็นช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ของร่างกายและจิตใจ ค่อนข้างคงที่แล้ว อาการแพ้ท้องต่างๆ ก็หายไปแล้ว อีกทั้งท้องก็ยังไม่โตจนเกินไปที่จะทำให้ไปไหนมาไหนลำบาก นอกจากนั้นยังไม่ใช่เวลาใกล้คลอด ซึ่งคุณแม่จะต้องกังวลและระวังตัวอย่างมาก แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขึ้นกับสุขภาพและความรู้สึกของคุณแม่เองด้วย ถ้าคิดว่าไหวรู้สึกแข็งแรงดี ก็สามารถเดินทางไปท่องเที่ยวได้ครับ
ส่วนการเดินทางนั้นจะไปทางบก ทางน้ำ หรือทางอากาศ คงต้องดูให้เหมาะสม อย่าให้สมบุกสมบัน หรือใช้เวลาเดินทางนานเกินไป เลือกที่พอดีๆ ก็แล้วกันครับ ก่อนจะออกเดินทาง ควรมีการเตรียมตัวบ้างก็จะดี ควรเตรียมเสื้อผ้า และรองเท้า ที่ใส่สบายไม่อึดอัด มีขนมหรือน้ำติดตัวอยู่ด้วยระหว่างการเดินทาง
ที่สำคัญ คือ ขอแนะนำให้คุณแม่ไปพบแพทย์อีกสักครั้งหนึ่งก่อนจะออกเดินทาง เพื่อตรวจร่างกาย ทั้งคุณแม่และคุณลูกในท้อง รวมทั้งเตรียมยาที่จะต้องใช้เป็นประจำให้พอเพียง สำหรับการเดินทาง อีกอย่างที่ลืมไม่ได้เลยก็คือใบบันทึกรายงานการฝากครรภ์ ควรพกติดตัวไปด้วยเสมอ ในกรณีที่อาจเกิดปัญหาฉุกเฉินขึ้นมา
ในกรณีที่เดินทางโดยรถยนต์ ต้องคาดเข็มขัดนิรภัยเสมอ ไม่ต้องกลัวจะไปกดทับลูกในท้องนะครับ เพราะเราจะคาดไว้ใต้ท้อง แล้วลูกในท้องนั้นเขาจะอยู่ในน้ำคร่ำ ซึ่งเปรียบเสมือนเป็นกันชนอย่างดีทีเดียวครับ เอาให้แม่ปลอดภัยไว้ก่อน ลูกก็จะปลอดภัยแน่นอน
ข้อแนะนำอีกอย่างระหว่างการเดินทาง คือ คุณแม่ไม่ควรนั่งอยู่กับที่นานเกินไป อาจทำให้อึดอัด และทำให้ขาบวมมากได้ครับ ถ้าใช้รถยนต์อาจหยุดพักบ่อยๆ เพื่อลงมาเดินยืดเส้นยืดสายบ้าง ถ้าไปทางเครื่องบินคุณแม่ควรเลือกที่นั่งบริเวณทางเดิน เพื่อที่จะเหยียดขาได้สะดวก และลุกเดินไปมาได้ง่ายๆ
เมื่อไปถึงสถานที่ท่องเที่ยวแล้ว ก็ไม่ควรไปลุยเที่ยวจนเหนื่อยเกินไปนะครับ คิดซะว่าแค่มาเปลี่ยนที่อยู่ ที่นอน ชั่วคราวก็พอ และคงต้องระวังเรื่องอาหารและน้ำดื่มเป็นพิเศษ อย่าไปลองของแปลกๆ มากนัก รวมทั้งคำนึงถึงเรื่องความสะอาดไว้ก่อนเสมอ
ผมก็หวังว่าคุณแม่ทุกคงผ่านพ้นหน้าร้อนนี้ไปได้อย่างสบายกายและสบายใจนะครับ
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
เพราะธรรมชาติของคนท้องจะรู้สึกร้อนกว่าปกติ
ตั้งครรภ์...ร้อนง่าย
ที่คุณแม่รู้สึกร้อนกว่าใคร เป็นเพราะช่วงนี้ร่างกายของแม่ตั้งครรภ์ต้องการพลังงานค่อนข้างสูงอยู่แล้ว ทำให้ร่างกายเพิ่มการเผาผลาญสารอาหาร เพื่อใช้เป็นพลังงาน มากขึ้นกว่าในช่วงปกติ หัวใจก็จะทำงานมากกว่าปกติ เพื่อสูบฉีดเลือดไปเลี้ยงร่างกาย และลูกในครรภ์ อุณหภูมิร่างกายของแม่ตั้งครรภ์ปกติก็จะสูงกว่าช่วงที่ไม่ตั้งครรภ์อยู่แล้ว เล็กน้อย ดังนั้นพอคุณแม่มาเจอกับสภาพอากาศร้อนในช่วงหน้าร้อนเข้า เลยอาจเกิดอาการไม่สบายต่างๆ ทั้งกายและใจได้ง่ายขึ้น
ร้อนอย่างนี้ ต้องทำอย่างไร
ปัญหาหลักๆ ที่สำคัญในช่วงหน้าร้อน ที่มีผลต่อร่างกายก็คือเรื่องของความร้อนและการสูญเสียน้ำจากร่างกาย ทำให้คุณแม่หลายๆ คนเหงื่อออกมาก เหนื่อยง่าย และอ่อนเพลียง่ายกว่าปกติ คุณแม่จึงควรดูแลรักษาตัวเองให้ดี เพื่อหลีกเลี่ยงอาการเหล่านี้ ซึ่งก็ทำได้ไม่ยากครับ
พยายามดื่มน้ำให้มากๆ เข้าไว้ อย่างน้อยวันละ 6-8 แก้ว แต่ถ้าจำเป็นต้องโดนแดดมากๆ ก็อาจต้องดื่มน้ำเพิ่มมากขึ้นไปอีก หรืออาจดื่มพวกน้ำผสมเกลือแร่ เหมือนพวกนักกีฬาก็ได้ครับ ถ้ารู้สึกอ่อนเพลียมากๆ จริงๆ อาจพกน้ำสะอาดติดตัวไว้สักขวด เวลาออกนอกบ้านหรือที่ทำงาน ก็เป็นความคิดที่ดีนะครับ พยายามหลีกเลี่ยงการโดนแดดแรงๆ โดยตรง โดยเฉพาะตอนเที่ยงหรือบ่าย เพื่อป้องกันการสูญเสียน้ำจากร่างกาย ถ้าจะต้องออกไปทำอะไรกลางแดด ก็ควรกางร่มเพื่อกันแดด ก็จะดีครับ อาจใช้โลชั่นกันแดดช่วยด้วยก็ได้ เพื่อป้องกันผิวไหม้ โดยเฉพาะถ้ารู้ว่าตนเองเกิดผิวไหม้เกรียมได้ง่ายอยู่แล้ว อาจใช้โลชั่นที่มีค่า SPF สูงๆ เช่น 35 ถึง 45 ก็ได้ครับ เลือกใส่เสื้อผ้าที่ค่อนข้างหลวม และใส่สบาย ไม่อึดอัด รวมทั้งเนื้อผ้าควรบางเบา และระบายอากาศได้ดี เช่น ผ้าฝ้าย พยายามอยู่ในสถานที่ที่ไม่แออัด คับแคบเกินไป ควรเลือกอยู่ในบริเวณที่โปร่งสบาย อากาศถ่ายเทได้สะดวก ขนาดตอนยังไม่ท้องไปเดินเบียดเสียดผู้คนมากๆ ยังจะเป็นลมเอาเลย ยิ่งอากาศร้อนๆ ยิ่งเป็นลมง่ายขึ้นไปอีก พยายามหลีกเลี่ยงการทำงานหนัก หรือการออกกำลังกายต่างๆ ในช่วงที่ร้อนๆ อย่างนี้ เพราะจะทำให้คุณแม่เสียเหงื่อมากและเร็วกว่าปกติ จนทำให้ร่างกายสูญเสียน้ำอย่างมากในเวลาอันรวดเร็ว หากคุณแม่เกิดอาการอ่อนเพลียมาก ซึ่งมักมีอาการวิงเวียนศีรษะ เหมือนหน้ามืด จะเป็นลม หรือรู้สึกกระหายน้ำอย่างรุนแรง แสดงว่าเกิดการสูญเสียน้ำอย่างมาก ให้รีบเข้ามาพักผ่อนในร่มทันที แล้วนั่งพักหรือนอนพัก หาน้ำหรือน้ำผสมเกลือแร่ดื่มทันที ถ้าอาการต่างๆ ไม่ดีขึ้น ก็ควรรีบไปพบแพทย์ถ้าคุณแม่ปฏิบัติตัวได้ตามที่แนะนำก็จะช่วยลดความไม่สบายต่างๆ ได้ไม่มากก็น้อย และเมื่อสบายกายขึ้นแล้ว จิตใจก็จะสบายตามมาอีกด้วย คุณแม่ก็จะไม่หงุดหงิด ฉุนเฉียวกับเรื่องต่างๆ และกับคนรอบข้าง การใช้ชีวิตประจำวันรวมทั้งการทำงานก็จะสะดวกราบรื่นขึ้นครับ
อาหารการกินหน้าร้อน
ในช่วงหน้าร้อนคุณแม่คงทราบกันอยู่แล้วนะครับว่า มักเกิดโรคเกี่ยวกับทางเดินอาหารได้บ่อย และง่ายกว่าในช่วงอื่นๆ ของปี โดยเฉพาะอาการท้องเสียหรืออาหารเป็นพิษ ซึ่งเกิดจากอาหาร รวมทั้งน้ำดื่มไม่สะอาด มีการปนเปื้อนจากเชื้อโรคต่างๆ คุณแม่จึงต้องระมัดระวังเรื่องนี้เป็นพิเศษ อาหารและเครื่องดื่มทุกชนิด ควรต้องมั่นใจว่า สด ใหม่ สุก และสะอาด ก่อนจะรับประทาน โดยเฉพาะอย่างยิ่งอาหารที่ซื้อมารับประทานที่บ้าน ซึ่งเป็นเรื่องธรรมดาในปัจจุบันนี้ ควรจะต้องนำมาอุ่น หรือถ้าเป็นแกงก็ต้องต้มให้เดือดอีกครั้งก่อนจะรับประทาน และไม่ควรเก็บอาหารที่เหลือไว้อุ่นรับประทาน ในวันถัดไป ดูเหมือนจะสิ้นเปลือง แต่ปลอดภัยไว้ก่อนดีกว่า ถ้าเป็นน้ำที่ซื้อดื่มก็ควรเป็นน้ำที่บรรจุขวด ซึ่งสะอาดได้มาตรฐาน ถ้าเป็นน้ำประปาก็ควรกรองและต้มให้สุกเสียก่อนก็จะดี แม้ว่าจะโฆษณาว่าดื่มได้ก็เถอะครับ ต้มอีกทีก็ไม่น่าจะเสียหายอะไร
ไปเที่ยวหลบร้อนกันดีกว่า
ร้อนๆ อย่างนี้ แม่บางคนนึกถึงทะเล อยากหลบร้อนไปเที่ยวสักพัก ซึ่งก็ทำได้ ไม่ได้มีการห้ามคุณแม่ตั้งครรภ์เที่ยวแต่อย่างใด ช่วงเวลาที่เหมาะที่สุดที่จะเดินทาง ควรเป็นช่วงที่คุณแม่ตั้งครรภ์ประมาณ 4-6 เดือน ซึ่งเป็นช่วงที่มีการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ของร่างกายและจิตใจ ค่อนข้างคงที่แล้ว อาการแพ้ท้องต่างๆ ก็หายไปแล้ว อีกทั้งท้องก็ยังไม่โตจนเกินไปที่จะทำให้ไปไหนมาไหนลำบาก นอกจากนั้นยังไม่ใช่เวลาใกล้คลอด ซึ่งคุณแม่จะต้องกังวลและระวังตัวอย่างมาก แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นก็ขึ้นกับสุขภาพและความรู้สึกของคุณแม่เองด้วย ถ้าคิดว่าไหวรู้สึกแข็งแรงดี ก็สามารถเดินทางไปท่องเที่ยวได้ครับ
ส่วนการเดินทางนั้นจะไปทางบก ทางน้ำ หรือทางอากาศ คงต้องดูให้เหมาะสม อย่าให้สมบุกสมบัน หรือใช้เวลาเดินทางนานเกินไป เลือกที่พอดีๆ ก็แล้วกันครับ ก่อนจะออกเดินทาง ควรมีการเตรียมตัวบ้างก็จะดี ควรเตรียมเสื้อผ้า และรองเท้า ที่ใส่สบายไม่อึดอัด มีขนมหรือน้ำติดตัวอยู่ด้วยระหว่างการเดินทาง
ที่สำคัญ คือ ขอแนะนำให้คุณแม่ไปพบแพทย์อีกสักครั้งหนึ่งก่อนจะออกเดินทาง เพื่อตรวจร่างกาย ทั้งคุณแม่และคุณลูกในท้อง รวมทั้งเตรียมยาที่จะต้องใช้เป็นประจำให้พอเพียง สำหรับการเดินทาง อีกอย่างที่ลืมไม่ได้เลยก็คือใบบันทึกรายงานการฝากครรภ์ ควรพกติดตัวไปด้วยเสมอ ในกรณีที่อาจเกิดปัญหาฉุกเฉินขึ้นมา
ในกรณีที่เดินทางโดยรถยนต์ ต้องคาดเข็มขัดนิรภัยเสมอ ไม่ต้องกลัวจะไปกดทับลูกในท้องนะครับ เพราะเราจะคาดไว้ใต้ท้อง แล้วลูกในท้องนั้นเขาจะอยู่ในน้ำคร่ำ ซึ่งเปรียบเสมือนเป็นกันชนอย่างดีทีเดียวครับ เอาให้แม่ปลอดภัยไว้ก่อน ลูกก็จะปลอดภัยแน่นอน
ข้อแนะนำอีกอย่างระหว่างการเดินทาง คือ คุณแม่ไม่ควรนั่งอยู่กับที่นานเกินไป อาจทำให้อึดอัด และทำให้ขาบวมมากได้ครับ ถ้าใช้รถยนต์อาจหยุดพักบ่อยๆ เพื่อลงมาเดินยืดเส้นยืดสายบ้าง ถ้าไปทางเครื่องบินคุณแม่ควรเลือกที่นั่งบริเวณทางเดิน เพื่อที่จะเหยียดขาได้สะดวก และลุกเดินไปมาได้ง่ายๆ
เมื่อไปถึงสถานที่ท่องเที่ยวแล้ว ก็ไม่ควรไปลุยเที่ยวจนเหนื่อยเกินไปนะครับ คิดซะว่าแค่มาเปลี่ยนที่อยู่ ที่นอน ชั่วคราวก็พอ และคงต้องระวังเรื่องอาหารและน้ำดื่มเป็นพิเศษ อย่าไปลองของแปลกๆ มากนัก รวมทั้งคำนึงถึงเรื่องความสะอาดไว้ก่อนเสมอ
ผมก็หวังว่าคุณแม่ทุกคงผ่านพ้นหน้าร้อนนี้ไปได้อย่างสบายกายและสบายใจนะครับ
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก
โดย: ผศ.ดร.นพ.ดิฐกานต์ บริบูรณ์หิรัญสาร
