เรียบเรียงข้อมูลโดยกระปุกดอทคอม
ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก คุณรักคุณแฟน สมาชิกเว็บไซต์พันทิปดอทคอม, เฟซบุ๊ก "มาปลูกสวนครัว กับรักคุณแฟน"
สมัยนี้จะกินอาหารอะไรก็ต้องระวังให้มาก แม้แต่พืชผักผลไม้ก็ไม่เว้น นั่นเพราะชาวไร่ชาวสวนหลายคนฉีดพ่นสารเคมี ยาฆ่าแมลง ระหว่างการปลูกเป็นว่าเล่น เพื่อให้ได้ผลผลิตงาม ๆ ใบสวย ๆ สีจัด ๆ เห็นแล้วช่างน่ากินเสียจริง ๆ ว่าไหมคะ แต่พิษร้ายที่แฝงมากับพืชผักเหล่านั้นก็สาหัสเอาการเลยล่ะ เพราะแบบนี้ก็เลยทำให้หลายคนหันมาปลูกผักทานกันเอง จะได้มั่นใจว่าปลอดภัยไร้สารพิษชัวร์ แต่เอ...จริง ๆ ก็อยากปลูกผักทานเองเหมือนกันนะ แต่ติดที่ว่าไม่มีพื้นที่ว่างมากพอจะทำแปลงผักนี่สิ จะทำอย่างไรดีล่ะ?
จริง ๆ การปลูกผักทานเองไม่จำเป็นต้องขุดหลุม หาที่ดินอะไรให้วุ่นวายเลยนะคะ ขอแค่พื้นที่เล็ก ๆ ก็ปลูกผักงาม ๆ ได้แล้ว ด้วยการปลูกผักแบบ "ไฮโดรโปนิกส์" ที่ไม่จำเป็นต้องใช้ดิน นอกจากจะไม่ปนเปื้อนสารเคมีในดินแล้ว ยังประหยัดพื้นที่ แถมยังได้ผักที่สดสะอาดอีกต่างหาก ปลูกไม่กี่วันก็ได้ผลผลิตไปรับประทานกันแล้ว ชักสนใจขึ้นมาแล้วใช่ไหมล่ะ แต่ถ้าใครยังไม่รู้ว่าจะเริ่มต้นปลูกผักไฮโดรโปนิกส์จากตรงไหน มาติดตามข้อมูลดี ๆ วิธีการปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ จาก คุณรักคุณแฟน สมาชิกเว็บไซต์พันทิปดอทคอม กันเลย ขอบอกว่าวิธีการที่ คุณรักคุณแฟน แนะนำนั้นละเอียดยิบ แถมยังทำเองได้ง่าย ๆ ด้วย ตามมาปลูกผักไปด้วยกันเลยจ้า
วิธีการปลูกผักไฮโดรโปนิกส์ โดย คุณรักคุณแฟน สมาชิกเว็บไซต์พันทิปดอทคอม สำหรับการปลูกผักไฮโดรโปนิกส์นั้น จริง ๆ มีหลายแบบค่ะ ทั้งแบบที่ต้องใช้ปั๊มน้ำ และแบบน้ำนิ่ง ซึ่งในที่นี้เราจะใช้วิธีที่ปลูกในน้ำนิ่งกัน และการปลูกแบบน้ำนิ่งนี้ก็จะมีทั้งการปลูกในบ่อโฟม และในถัง วันนี้ เราลองมาดูวิธีการปลูกแบบบ่อโฟมตามพร้อม ๆ กับ "คุณวา" เจ้าของล็อกอินรักคุณแฟน กันเลยจ้า
สิ่งที่ต้องใช้ในการปลูกผักแบบไฮโดรโปนิกส์
1. เมล็ดผักที่ต้องการปลูก (มือใหม่ วาแนะนำผักสลัดต่าง ๆ ผักกาดขาว กวางตุ้งค่ะ เพราะงอกง่าย) + ฟองน้ำหนา 1 นิ้ว (ฟองน้ำก่อสร้าง)
2. ปุ๋ยไฮโดรโปนิกส์ ทั่วไปเรียกว่าปุ๋ย AB เพราะจะขายเป็นคู่กัน A 1 ขวดและ B 1 ขวด (วาสั่งปุ๋ยแห้งมาผสมเอง แล้วใส่ขวดน้ำเก็บใส่ลังไว้)
3. ภาชนะปลูก จะเป็นถังน้ำ 3-5 ลิตร หรือจะทำบ่อโฟมก็ตามแต่ชอบค่ะ (ถ้าใช้เป็นถัง ซื้อโฟมหนา 1 นิ้วมาทำที่ปิดปากถังด้วยค่ะ ไว้แขวนต้นผัก เพราะต้นผักจะต้องอยู่เหนือน้ำ)
สำหรับบ่อปลูกแบบบ่อโฟม วาทำเองค่ะ ข้อดีของบ่อปลูกแบบโฟมคือ น้ำจะเย็นค่ะ เพราะกันความร้อนได้ดี ทำให้ผักพออยู่ได้ในอากาศเช่นนี้ค่ะ แต่ถ้าถามว่า อากาศร้อนจัดแบบนี้ ผักจะเหี่ยวไหม ? จริง ๆ ก็มีบ้างค่ะ วิธีแก้คือ ใช้สายยางฉีดน้ำพรม ๆ บนผักนิดหน่อย เดี๋ยวผักก็หายคอตกเองจ้า
ทีนี้มาดูวิธีทำบ่อโฟมกัน
วิธีทำบ่อโฟม (ไซส์ 60X60 เซนติเมตร) ต้องใช้อุปกรณ์คือ
- โฟมหนา 1.5 นิ้ว 1 แผ่น (ไซส์มาตราฐาน 60X120 เซนติเมตร) สามารถซื้อได้ตามร้านเครื่องเขียนร้านใหญ่ ๆ
- โฟมหนา 1 นิ้ว 1 แผ่น
- กาวลาเท็กซ์กระป๋องใหญ่ ๆ หน่อย เพราะเราทากาวหนาทั้งบ่อค่ะ ช่วงรอยต่อ
- ไม้เสียบลูกชิ้น 8 นิ้ว ไว้เสียบยึดระหว่างรอกาวแห้ง (24 ชั่วโมง)
- ไม้บรรทัดแข็ง ๆ ถ้าเป็นไม้บรรทัดเหล็กจะดีมาก
- คัตเตอร์ใบมีดคม ๆ
วิธีทำ
2. ตัดขอบนอกสูง 12 เซนติเมตร ความยาวเท่ากับฐานให้พอดี
3. ตัดขอบใน สูง 8 เซนติเมตร เพื่อกันโฟมลงไปอยู่ระดับเดียวกับน้ำ เพราะรากผักต้องมีพื้นที่อากาศไว้ให้ผักด้วย ไม่แช่น้ำทั้งหมด
การประกอบ
- ทากาวลาเท็กซ์ให้ทั่ว ตามแนวที่ต้องประกบกัน แล้วจับประกบ ยึดด้วยไม้เสียบลูกชิ้นค่ะ
- ขอบในและขอบนอก ทากาวให้ติดกันด้วย และอย่าลืมทากาวให้ติดกับฐาน
- กาวทาให้มาก ๆ เวลาแห้งแล้วจะได้ติดแน่น ๆ ค่ะ เพราะแรงดันน้ำมีมาก
- ตัดแล้วไม่สนิท ไม่เป็นไรค่ะ แค่พยายามให้เรียบที่สุด เพราะเดี๋ยวเราจะซ้อนถุงดำกันน้ำรั่วอีกรอบ ไร้ปัญหาค่ะ
ฝาบน ให้วัดขนาดให้เล็กกว่าขอบอันสูง (พอน้ำลดมันจะไปติดขอบล่าง ทำให้โฟมไม่ติดกับน้ำตลอดเวลา) เจาะช่องปลูกผักห่างกัน 16-25 หลุม หรือน้อยกว่า แล้วแต่ชนิดผัก ผักสลัดควรเว้นช่องห่าง ๆ กันผักจะพุ่มสวยค่ะ ส่วนผักไทยใช้ปุ๋ยมากกว่า กินน้ำมากกว่า หลัง 20 วันต้องเปิดดูระดับน้ำ หากน้ำน้อยเกินให้เติมให้ความสูงไม่ต่ำกว่า 4 เซนติเมตรค่ะ
ส่วนโครงมุ้ง ใช้ท่อพีวีซีทำตามรูปได้เลยค่ะ
มุ้ง ซื้อผ้าตาข่ายแบบตาถี่มาเย็บเอาค่ะ พวกนี้ขอบจะรุ่ยให้ใช้ไฟแช็กเผา หรือม้วนเข้าด้วยกันแล้วเย็บค่ะ
ก่อนลงแปลง เราต้องทำการเพาะเมล็ดผักบนฟองน้ำก่อนค่ะ ใช้ฟองน้ำ หนา 1 นิ้ว (ฟองน้ำก่อสร้าง ก้อนละ 5 บาท) ตัดเป็นลูกเต๋าแล้วใส่ถาด นำน้ำเปล่าใส่ไป บีบ ๆๆๆ ให้ฟองน้ำกินน้ำจนอิ่ม (ฉ่ำน้ำไม่ลอยน้ำ) แล้ววางเมล็ดบนฟองน้ำ (การวางเมล็ด ทำได้กับเมล็ดผักบางชนิดเท่านั้น เพราะผักบางอย่าง เช่น ผักบุ้งจีน รากไม่แทงฟองน้ำค่ะ)
เพียง 2-3 วัน ต้นอ่อนก็จะงอกและมีใบเลี้ยง นำลงน้ำได้เลย
ผักสลัดของวาใช้ปุ๋ย A และ B อย่างละ 3 ซี.ซี. ในการผสม เท่ากับใช้ 120 ซี.ซี.
อีกบ่อปลูกผักไทย ใช้ปุ๋ย A และ B อย่างละ 5 ซี.ซี. ในการผสม เท่ากับใช้ 200 ซี.ซี.
ปุ๋ยมีจำหน่ายหลายที่ แต่ต้องเลือกกันหน่อยค่ะ ถ้าปุ๋ยไม่ได้คุณภาพผักไม่โตค่ะ ของวาสั่งเป็นปุ๋ยแห้งมาผสมน้ำเอง แล้วใส่ขวดเก็บไว้
เราจะเสียบให้ฟองน้ำด้านล่างโฟมต่ำลงกว่าโฟมนิดหน่อยตามรูปค่ะ เพื่อให้ฟองน้ำดูดน้ำมาเลี้ยงต้นอ่อนได้สะดวก
น้ำในบ่อให้ใส่ถึงขอบล่างของบ่อ เพื่อดูดฟองน้ำจะได้จุ่มน้ำปุ๋ยค่ะ
พอเวลาผ่านไป ผักกินน้ำ น้ำก็จะลดระดับลงเองค่ะ
จากนั้นเราก็กางมุ้งให้น้องผัก รอกินกันได้เลย 55555
มาแอบเปิดดูข้างในกันหน่อยค่ะ จะเห็นว่ามีที่ว่าง ช่องนั้นสำหรับให้อากาศรากผักค่ะ
บ่อใหญ่ค่ะ รากเค้าจะมีน้ำแช่อยู่ราว 3-4 เซนติเมตรค่ะ ในรูปน้ำเหลือน้อย เพราะช่วงนี้ร้อนจัด พรุ่งนี้วาต้องเติมน้ำผสมปุ๋ยแล้ว พอเก็บผักหมดรุ่น เราก็สามารถล้างทำความสะอาดถุงดำที่เอามาปูกันน้ำรั่วได้โดยสะดวกค่ะ
ซูม ๆ ดูการเพาะเมล็ดบนฟองน้ำค่ะ ฟองน้ำต้องชุ่มน้ำจ้า
ป.ล. เติมน้ำทุกวันให้ระดับน้ำอยู่ที่ครึ่งฟองน้ำ
เพาะกล้าผัก ห้ามยาวแบบนี้ เพราะต้นผักจะไม่แข็งแรง ดังนั้นสังเกตทุกวันนะคะ ความสูงต้นกล้าที่เหมาะสมคือ ไม่เกิน 5 มิลลิเมตรค่ะ
เสร็จสิ้นภารกิจการทำบ่อโฟมขนาดใหญ่สำหรับปลูกผักไปแล้ว แต่หลายคนอาจจะอยากเริ่มจากลองปลูกผักในแปลงขนาดเล็กดูก่อน คุณรักคุณแฟน ก็เลยแนะนำวิธีทำบ่อโฟมขนาดเล็ก พร้อมกับสอนการเพาะเมล็ดบนฟองน้ำให้ด้วยค่ะ จากข้อมูลในกระทู้นี้ "มาปลูกผักไฮโดรฯ กินเองกันเถอะค่ะ ภาค 2" มาดูกันเลยจ้า
วิธีทำบ่อโฟม (ไซส์เล็ก ขนาด 37X60 เซนติเมตร)
ไว้ปลูกผักกวางตุ้งฮ่องเต้ค่ะ เป็นถาดไซส์ 18 หลุม ระยะห่างหลุม 8 เซนติเมตร เราจะปลูกหลุมละ 1-2 ต้นค่ะ
เตรียมอุปกรณ์กันได้เลยค่ะ
1. โฟมหนา 1.5 นิ้ว 1 แผ่น (มีขายตามร้านขายเครื่องเขียนร้านใหญ่ ๆ ค่ะ ขนาดมาตรฐาน 60X120 เซนติเมตร)
2. โฟมหนา 1 นิ้ว 1 แผ่น
3. กาวลาเท็กซ์ 1 กระป๋อง
4. ไม้เสียบลูกชิ้น ยาว 8-10 นิ้ว
5. คัตเตอร์คม ๆ ไม้บรรทัดเหล็ก ปากกาหรือดินสอไว้มาร์กจุด และอะไรก็ได้ไว้รองตัดค่ะ
วิธีตัดโฟม
วัดขนาดที่ต้องการ ขีดเส้นเพื่อเป็นแนวตัด ตัดโฟมโดยวิธีใช้ไม้บรรทัดเหล็กทาบ และกรีดตามไม้บรรทัด กรีดซ้ำ ๆ จนโฟมขาด ห้ามหั่นทีเดียว จะเป็นฟันและเอียง
ชิ้นนี้เป็นชิ้นฐาน ใช้โฟมหนา 1.5 นิ้วค่ะ
ตัดตามขนาดดังนี้ค่ะ
เริ่มประกอบได้ค่ะ
เราใช้กาวลาเท็กซ์ เพราะเจ้าตัวนี้ต่อโฟมดีค่ะ พอแห้งสนิท (เกิน 1 วันขึ้นไป) แข็งโป๊กเลยค่ะ
ขอบนอก ชิ้นยาว เราทาด้านที่จะประกบฐานด้านเดียวค่ะ
1. ประกอบขอบสูง 12 เซนติเมตรก่อน ทากาวขอบล่างเท่านั้น
3. เสียบยึดด้วยไม้เสียบลูกชิ้นเฉียง ๆ (พอแห้ง ดึงไม้ออกได้ค่ะ)
4. ทำกับด้านยาวของขอบนอกทั้ง 2 ด้านค่ะ
5. ประกอบด้าน 12x31.8 โดยทากาวที่ขอบทั้ง 3 ด้าน ทากาวให้ชุ่ม ๆ เลยค่ะ ไม่ต้องกลัวเยิ้ม
6. ประกอบด้านที่เหลือ แล้วเสียบยึดด้วยไม้เสียบลูกชิ้น
7. ประกอบขอบในกันต่อค่ะ แผ่นที่กว้าง 8 เซนติเมตร เอาอันยาวก่อนค่ะ
9. แนวยาว 2 ด้านเสร็จ ก็ต่อแนวสั้นค่ะ ไม่ต้องเสียบไม้ลูกชิ้นนะคะ ขอบใน
10. เสร็จแล้วจ้า เมื่อประกอบเสร็จก็ผึ่งทิ้งไว้ 1 คืน จะแห้งสนิท ถ้าใครต่อเสร็จแล้วมีรูก็ไม่เป็นไรค่ะ เพราะเดี๋ยวตอนเราจะปลูก เราต้องซ้อนถุงดำกันน้ำรั่วอีกรอบค่ะ โดยตัดเป็นแผ่นแล้วปูค่ะ แค่ให้บ่อสามารถเก็บกักน้ำไว้ได้วย ถุงดำนี้ เราสามารถเปลี่ยนเมื่อไหร่ก็ได้หลังเก็บเกี่ยวค่ะ อายุการใช้งานนานหลายเดือน ส่วนบ่อโฟมอยู่ได้หลายปีค่ะ
11. ตัดชิ้นฝาด้านบน 52x30.5
12. แบ่งเป็นช่องเท่า ๆ กัน ช่องละ 7.5-8 เซนติเมตร เท่ากับได้ 18 หลุม
13. จากจุดที่มาร์กไว้ เจาะเป็นช่องเล็กกว่า 1x1 นิ้วเล็กน้อย
กล่องเสร็จแล้วค่ะ แยกฝาไว้ต่างหากกับกล่องนะคะ เดี๋ยวกาวติด วันเดียวก็แห้งแล้วค่ะ
ถึงเวลาเพาะเมล็ดบนฟองน้ำค่ะ
สิ่งที่ต้องเตรียม
ถาดมีขอบสูง หรือกล่อง
ฟองน้ำก่อสร้างหนา 1 นิ้ว 1 แผ่น
กรรไกร
ที่คีบเมล็ด (จะใช้แหนบก็ไม่ว่ากันค่ะ)
เมล็ดผัก
ฟองน้ำ ตัดตามขวาง หนา 1 นิ้ว แล้วตัดแบ่งเป็น 4 ชิ้นค่ะ
ทำให้เรียบร้อย และเรียงให้เป็นระเบียบค่ะ ระดับน้ำที่ใส่อยู่ ประมาณ 3/4 ฟองน้ำค่ะ บ่อโฟมที่ทำ วาทำ 18 หลุม ดังนั้นเหลือฟองน้ำอีกสอง วาจะวางเมล็ดมะเขือยาวค่ะ ไว้ปลูกในถังเป็นตัวอย่าง
12 ชั่วโมงผ่านไป ไวดังโกหก บางเมล็ดก็เริ่มแตก และแทงรากออกมาแล้วจ้า..........
39 ชั่วโมงผ่านไป น้องกวางตุ้งบางฟองน้ำเริ่มเดินออกจากฟองน้ำและรากเริ่มเกาะยึดฟองน้ำแล้วค่ะ รากฟู ๆ น่ารักมาก
เมล็ดผักสลัดที่ดีต้องงอกง่าย 15 ชั่วโมงผ่านไป รากงอกแล้วค่ะ ปกติใช้เวลาเพาะบนฟองน้ำ 2-4 วัน แล้วแต่ความสมบูรณ์ของเมล็ดที่ได้มาค่ะ
เมล็ดผักหลายชนิดรากสามารถแทงฟองน้ำได้เองค่ะ จากตัวอย่างจะเห็นว่า รากแทงยึดฟองน้ำแล้ว
เสร็จจากตรงนี้แล้ว ลองดูวิธีนำต้นกล้าลงบ่อไฮโดรฯ แบบโฟมกันบ้าง จากข้อมูลในกระทู้นี้ "มาปลูกผักไฮโดรฯ กินเองกันเถอะค่ะ ภาค 3" ใครที่เตรียมทุกอย่างครบแล้ว ก็ตามมาอ่านวิธีนำต้นกล้าลงบ่อกันต่อเลย
จุดที่วางบ่อปลูก อย่างน้อยต้องได้แดดครึ่งวันเป็นอย่างต่ำ ถ้ามีอะไรบังแดด ต้องตัดให้โล่งค่ะ เพื่อน้องผักจะได้รับแสงเต็มที่ วาเลยจัดการซะ (จะทำบ่อปลูกโชว์หน้าร้าน 1 บ่อ เป็นผักสลัด กวางตุ้งฮ่องเต้ รอพาไปหลังร้าน)
ต้นกล้าแต่ละฟองน้ำโตไม่เท่ากัน ให้นำกล้าที่ได้เวลาลงก่อน ที่เหลือรอให้ได้ที่
ต้นกล้าอายุ 41 ชั่วโมง รอใบเลี้ยงกางก็ลงน้ำได้เลย
ทำโครงมุ้งให้น้องผัก
บ่อโฟม ไม่ควรวางกับพื้นโดยตรง วาขี้เกียจทำโต๊ะวาง เลยรองด้วยกระถาง 6 ใบ
ใช้ถุงดำแบบหนา ตัดแผ่ แล้วปูลงในบ่อปลูก เอาน้ำใส่ และต้องตวงดูด้วยว่าใช้น้ำกี่ลิตร (ใช้เหยือกตวงน้ำ) จากนั้นผสมปุ๋ย A และ B ตามส่วน
เอาต้นกล้าที่ใบเลี้ยงแผ่แล้ว เสียบลงแผ่นโฟม โดยก้นฟองน้ำจะต้องต่ำกว่าแผ่นโฟม เพื่อให้ฟองน้ำกินน้ำได้สะดวก (เลี้ยงต้นอ่อน)
แผ่นโฟมจะต้อง "ลอย" อยู่บนน้ำผสมปุ๋ย
ผักสลัดก็วิธีลงเช่นเดียวกันค่ะ
หลังจากลงไปแล้ว 1-2 วัน รากเค้าจะเริ่มแทงออกทะลุฟองน้ำไปเองค่ะ
จากนี้ไป ฟองน้ำไหนที่โตช้ากว่าเค้า ก็ลงตามได้เลยค่ะเมื่อได้ขนาด และไม่ต้องดูแลอะไรเค้ามากแล้วค่ะ ดูแค่ว่าเหี่ยวหรือตายหรือเปล่า เพราะอาจมาจากสาเหตุอื่น ๆ ที่กล้าตาย และ "รอเก็บเกี่ยว" ได้เลยค่ะ
มาดูการเจริญเติบโตของผักสลัดในแต่ละวันกัน
9 วันค่ะ
11 วันค่ะ
18 วันค่ะ
26 วันค่ะ
30 วันค่ะ
35 วันค่ะ
สำหรับใครที่ไปลองปลูกผักดูแล้วเจอปัญหาที่อยากถาม หรืออยากขอคำปรึกษาเพิ่มเติม ก็เข้าไปสอบถามและพูดคุยได้ที่ เฟซบุ๊ก "มาปลูกสวนครัว กับรักคุณแฟน" ได้เลยจ้า คุณรักคุณแฟน ยินดีตอบทุกคำถามเลย
