ลักพระศพ ธรรมเนียมที่ปฏิบัติในยามวิกาล เพื่อเคลื่อนพระบรมศพมายังพระเมรุมาศก่อนที่จะเริ่มแห่ขบวนพระบรมราชอิสริยยศ และธรรมเนียมปฏิบัติที่ปรับเปลี่ยนให้สอดคล้องกับยุคปัจจุบัน
วันที่ 26 ตุลาคม 2560 ในงานพระราชพิธีถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ได้มีธรรมเนียมปฏิบัติที่กระทำกันมาแต่เก่าก่อน นั่นก็คือ การลักพระศพ ที่จะกระทำการเป็นการภายใน เพื่ออัญเชิญพระศพไปยังพระเมรุมาศก่อนงานพระราชพิธี โดยที่จะมีการอัญเชิญหีบพระบรมศพออกจากพระตำหนัก หรือวังที่ประทับ ไปยังพระราชยานรถม้า หรือราชยานคนหาม ไปไว้ยังที่ใดที่หนึ่งเป็นการภายใน และรอตั้งริ้วขบวนที่จะมีขึ้นในตอนเช้า หรือเป็นการอัญเชิญพระศพมายังสถานที่ที่สะดวกต่อการจัดริ้วขบวน (อ่านเพิ่มเติม : เปิดตำนาน "ลักพระศพ" ธรรมเนียมที่กระทำในยามวิกาล ก่อนงานพระราชพิธี)
ทั้งนี้ ในธรรมเนียมปัจจุบัน ได้มีการบรรจุพระบรมศพลงไปในหีบพระบรมศพ แทนการใช้พระบรมโกศ ดังนั้นเจ้าพนักงานจะทำการลักพระศพล่วงหน้าในเวลากลางคืน โดยการอัญเชิญหีบพระบรมศพไปยังรถตู้ยนต์พระที่นั่ง จากนั้นจึงตั้งขบวนเคลื่อนไปยังท้องสนามหลวง แล้วจึงชักพระศพขึ้นไปยังพระเมรุมาศ เพื่อรอริ้วขบวนพระราชพิธีต่อไป
ด้านเฟซบุ๊ก คลังประวัติศาสตร์ไทย ได้เผยว่า ในงานพระราชพิธีออกพระเมรุมาศ ของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช อาจจะมีธรรมเนียมเหมือนคราวสมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี และ สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์ ที่จะอัญเชิญพระบรมศพไปประดิษฐานที่ท้องสนามหลวงในเวลากลางดึก โดยที่ "กระทำเป็นการภายใน" และในส่วนของพระโกศที่จะมีการแห่รอบท้องสนามหลวงนั้น จะมีสิ่งที่แทนพระองค์บรรจุอยู่ภายใน เช่น พระเกศา พระขนา ฉลองพระองค์
สาเหตุสำคัญที่ต้องกระทำการลักพระศพนั้น ก็เพื่อย่นเวลาที่จะกระทำในพระราชพิธี เพราะหากอัญเชิญพระบรมศพจากพระบรมหาราชวังไปยังที่ตั้งขบวนในเวลาเดียวกัน ก็อาจจะไม่สะดวกต่อการเตรียมขบวน ที่ต้องใช้เครื่องพระอิสริยยศ และใช้ผู้คนจำนวนมาก และอีกเหตุผลคือ ราชรถที่เป็นของโบราณนั้น ถูกออกแบบมาเพื่อให้วางพระโกศได้เท่านั้น จึงจำเป็นต้องมีการลักพระศพล่วงหน้า
อย่างไรก็ตาม ธรรมเนียมการลักพระศพนั้น ไม่ได้กระทำต่อเจ้านายทุกพระองค์ เช่น สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพัณณวดี นั้น ถูกอัญเชิญประดิษฐานลงยังพระโกศ และเมื่อถึงวันพระราชพิธี เจ้าหน้าที่ก็สามารถอัญเชิญพระโกศขึ้นรถราชยานได้เลย
ภาพและข้อมูลจาก เฟซบุ๊ก คลังประวัติศาสตร์ไทย
