วิธีแยกพลาสติกขายง่าย ๆ สร้างรายได้ยุค New Normal

          เมื่อน้องพลาสติกเหลือใช้ สามารถสร้างรายได้อย่างเหลือเชื่อ ! งานนี้จะช้าอยู่ไย เรามาดูวิธีแยกพลาสติกขายง่าย ๆ ที่พี่ ๆ ก็ทำได้ พร้อมลองคำนวณรายรับกันแบบเดือนต่อเดือนได้เลย

          หลังจากน้องพลาสติกพาทัวร์ไปดูไอเดียการแยกขยะเจ๋ง ๆ ทั่วโลกกันไปในตอนที่แล้ว (คลิกอ่าน แบบนี้ก็มีด้วย ! ไอเดียจัดการขยะของเมืองนอกสุดเจ๋ง) วันนี้จึงอยากจะชวนพี่ ๆ ไปหารายได้เสริมจากการ “แยกขยะขาย” เพื่อส่งน้องเข้าสู่กระบวนการรีไซเคิล แปรรูปและวนกลับมาใช้งานใหม่อีกครั้ง ถือเป็นการ “ลดขยะ” ให้น้อยลง พร้อม “เพิ่มรายได้” ให้มากขึ้น เอ… ว่าแต่จะมีพลาสติกชนิดไหนที่ขายได้บ้าง เราไปดูพร้อม ๆ กันดีกว่า...

          พลาสติกที่ขายได้ หรือพลาสติกรีไซเคิล จัดอยู่ในกลุ่มเทอร์โมพลาสติก ที่กำหนดขึ้นโดยสมาคมอุตสาหกรรมพลาสติกแห่งสหรัฐอเมริกา (The Society of the Plastics Industry, Inc.) มีทั้งหมด 7 ชนิด เพื่อให้ง่ายต่อการคัดแยกและนำไปแปรสภาพอย่างถูกต้องที่สุด ดังนี้

          1. โพลีเอทิลีน เทอร์ฟะธาเลต (PET) : พลาสติกใส เนื้อเหนียว แข็งแรง ไม่แตกง่าย เช่น ขวดน้ำดื่ม ขวดน้ำมันพืช

          2. โพลีเอทิลีนความหนาแน่นสูง (HDPE) : พลาสติกขุ่น ทึบ เนื้อหนาและเหนียว ทนกรด ทนด่าง ความหนาแน่นสูง เช่น ขวดน้ำกลั่น ขวดแชมพู ถุงพลาสติก ถุงขยะ

          3. โพลีไวนิลคลอไรด์ (PVC) : มีความแข็งแรงมาก ไอน้ำและอากาศซึมผ่านได้พอสมควร ป้องกันไขมันได้ดี เช่น ท่อประปา ฉนวนหุ้มสายไฟ

          4. โพลีเอทิลีนความหนาแน่นต่ำ (LDPE) : โปร่งแสง มีปริมาตรสูงแต่ความหนาแน่นต่ำ เช่น ถุงใส่ของ ถุงซิปล็อก

          5. โพลีโพรพิลีน (PP) : เบาที่สุด แต่มีความแข็งแรง ทนทานต่อแรงกระแทก และความร้อนสูง เช่น ฝาขวด ขวดใส่ยา

          6. โพลีสไตรีน (PS) : โปร่งใส เปราะบาง แต่ทนต่อกรดและด่าง ผลิตเป็นรูปต่าง ๆ ได้ง่าย เช่น ถ้วย จาน ชาม

          7. พลาสติกอื่น ๆ (Other) : พลาสติกที่ไม่ใช่ 6 ชนิดแรก เช่น โพลีคาร์บอเนต (Polycarbonate : PC) เป็นพลาสติกโปร่งใส มีความแข็งแรง ทนต่อความร้อน กรด และแรงกระแทกได้ดี  เช่น ปากกา ขวดนมเด็ก หมวกนิรภัย
 
          เมื่อได้รู้ว่าพลาสติกแบบไหนขายได้บ้างแล้ว ทีนี้ก็ไปดูกันต่อว่าก่อนจะนำไปขายมีขั้นตอนอย่างไร
 

          อย่างแรกต้องบอกก่อนว่า ยิ่งคัดแยกพลาสติกได้ถูกต้องมากเท่าไหร่ การรีไซเคิลก็จะเกิดเร็วขึ้นเท่านั้น เพื่อน ๆ จึงควรแยกตามสัญลักษณ์บนผลิตภัณฑ์ที่มีทั้งแบบตัวย่อ และหมายเลข 1-7 (ดูสัญลักษณ์ต่าง ๆ คลิกที่นี่) เพราะแต่ละชนิดมีคุณสมบัติและราคาไม่เท่ากัน จากนั้นทำความสะอาดให้เรียบร้อย ก่อนลดขนาดลงด้วยการบีบขวดให้แบน ถ้าเป็นถุงก็พับให้เล็ก หรือวางกล่องซ้อนกัน เพื่อประหยัดพื้นที่ในการจัดเก็บ สุดท้ายแปะป้ายระบุชนิดให้ชัดเจนเตรียมไว้ การนำส่งพลาสติกไปกำจัดก็จะถูกต้องและรวดเร็วมากขึ้น

          จากข้อมูลราคารับซื้อพลาสติกที่สามารถรีไซเคิลได้ ของสมาคมรีไซเคิลขยะและรับซื้อของเก่า พบว่า พลาสติกที่เป็นของใช้ในชีวิตประจำวัน ขายได้ราคาดีกว่าพลาสติกชนิดอื่น ๆ เช่น แก้วกาแฟพลาสติก, ขวดน้ำดื่มใส, ถุงพลาสติกทั้ง LDPE และ HDPE ซึ่ง 10 อันดับที่ขายได้ราคาดีที่สุด มีดังนี้

          ลองคำนวณเล่น ๆ ดูว่า หากเราเก็บพลาสติกเหล่านี้ที่มีแทบทุกบ้าน และใช้กันบ่อย ๆ เช่น เก็บแก้วใส PP ได้สัปดาห์ละ 1 กิโลกรัม เดือนหนึ่งจะได้ 4 กิโลกรัม ขายได้ประมาณ 40 บาท ถ้าทำทุกเดือน ใน 1 ปี ก็จะมีเงินเข้ากระเป๋าอย่างน้อย 480 บาท หรือใครซื้อน้ำดื่มเป็นประจำ ให้ลองเก็บขวดใส PET และแกะฉลากออก สมมุติเก็บได้สัปดาห์ละ 1 กิโลกรัม เดือนหนึ่งจะได้ 4 กิโลกรัม ขายได้ประมาณ 36 บาท ทำทุกเดือนเป็นเวลา 1 ปี ก็จะได้เงิน 430 บาท สะสมไปเรื่อย ๆ เก็บไว้ใช้จ่ายยามที่จำเป็นได้
 

          งานนี้เรียกว่าได้ทั้งเงิน ได้ทั้งช่วยโลก ช่วยลดปริมาณขยะไปในตัว เพราะพลาสติกที่ขายจะถูกนำกลับไปรีไซเคิลต่อนั่นเอง ส่วนใครอยากรู้ว่าพลาสติกชนิดไหนขายได้เท่าไหร่บ้าง สามารถเข้าไปดูราคากลางได้ที่ สมาคมรีไซเคิลขยะและรับซื้อของเก่า

          เมื่อแยกและขายเรียบร้อยแล้ว น้องพลาสติกจะถูกส่งไปที่โรงงานรีไซเคิลเพื่อแปรรูปเป็นวัตถุดิบตั้งต้น เช่น เม็ดพลาสติก และเดินทางต่อไปยังโรงงานอุตสาหกรรม นำไปขึ้นรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่าง ๆ ที่อาจมีประโยชน์ใช้สอยคล้ายเดิม หรือเปลี่ยนรูปแบบไปโดยสิ้นเชิง ตัวอย่างเช่น การรีไซเคิลพลาสติกของกลุ่ม ปตท. ที่นำมาสร้างมูลค่าเพิ่มให้กลายเป็นสินค้าแฟชั่นและของใช้ชนิดใหม่ จนแทบดูไม่ออกเลยว่ามาจากพลาสติกเหลือใช้ชนิดใด อาทิ กระเป๋าสะพายจากฝีมือแม่บ้านดอยตุง ทำจากเส้นใยรีไซเคิลถุงพลาสติกผสมเส้นใยฝ้าย, เสื้อยืดลายหมีสุดน่ารัก ทำจากเส้นใยรีไซเคิลขวดพลาสติก PET ผสมเส้นใยฝ้าย, ผ้าไตรจีวรของวัดจากแดง ทำจากเส้นใยรีไซเคิลขวดพลาสติก PET 60 ขวด, กล่องเก็บของอเนกประสงค์ลายปลาวาฬ ทำจากขวดพลาสติก 17 ใบ, ที่ใส่แปรงสีฟันลายปะการัง พร้อมปลาการ์ตูนสุดคิวต์ ทำจากขวดพลาสติก 6 ใบ, กระเป๋าใส่ iPad ทำจากถุงพลาสติก PE 36 ใบ และกระเป๋าใส่เหรียญ ทำจากถุงพลาสติก PE 2 ใบ เป็นต้น

          เพราะการคัดแยกขยะที่ถูกต้องจะนำไปสู่การสร้างประโยชน์ได้อีกมากมายและจากหลักการ “NOTHING IS WASTED”  ปตท. ได้นำเทคโนโลยี Blockchain ระบบ “SSHE TOKEN" (Touch Green) รณรงค์คัดแยกและแลกขยะรีไซเคิลลดภาวะโลกร้อน มาพัฒนาร่วมกับการจัดกิจกรรมคัดแยกขยะรีไซเคิลในพื้นที่ ปตท. ประกอบด้วย อาคาร ปตท. สำนักงานใหญ่, อาคารสำนักงานพระโขนง, สถาบันนวัตกรรม ปตท., ศูนย์ปฏิบัติการระบบท่อชลบุรี, โรงแยกก๊าซธรรมชาติระยอง และคลังก๊าซเขาบ่อยา ทำให้ในปี 2562 สามารถนำขยะไปรีไซเคิลลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกได้กว่า 16.566 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า
 

          ซึ่งขยะรีไซเคิลที่ได้จะนำไปขายให้กับผู้ประกอบการรับรีไซเคิล และยังได้นำกล่องนมไปรีไซเคิลกับโครงการ "หลังคาเขียวเพื่อมูลนิธิอาสาเพื่อนพึ่ง (ภาฯ) ยามยาก" และ ปตท. อยู่ระหว่างกำลังพัฒนาถังขยะอัจฉริยะ (Smart Bin) เพื่ออำนวยความสะดวกให้พนักงานแยกขยะได้ถูกต้อง และหากโครงการเหล่านี้ประสบความสำเร็จและถูกหยิบยกมาใช้ได้ในวงกว้าง เชื่อว่าจะสามารถนำมาต่อยอดให้คนไทยได้หันมาใส่ใจการแยกขยะมากขึ้นอย่างแน่นอน

          เรียกได้ว่าเป็นการสร้างรายได้เสริมแบบง่าย ๆ ที่ควรค่าแก่การทดลอง เพราะน้องพลาสติกอยู่รอบ ๆ ตัวเรา หากรู้จักใช้เขาให้เกิดประโยชน์สูงสุด ก็จะถือเป็นการช่วยโลก ช่วยลดปริมาณขยะ และช่วยให้ “มีเงิน” ติดกระเป๋าไปด้วย
 

ขอบคุณข้อมูลจาก
กรมควบคุมมลพิษ, กรมวิทยาศาสตร์บริการ, กลุ่มอุตสาหกรรมพลาสติก, สมาคมรีไซเคิลขยะและรับซื้อของเก่า,
กรมควบคุมมลพิษ, GCcircularlivingshop, pttgcgroup, enchemcom1po, inno2u