ปิดงาน งดจ้าง คืออะไร ? หลังไดกิ้น ใช้สิทธิตอบโต้พนักงานประท้วงโบนัส

  
            เปิดข้อกฎหมายปิดงาน งดจ้าง หรือ Lockout คืออะไร หลังโรงงานแอร์ ชลบุรี ใช้สิทธิตอบโต้พนักงานประท้วงโบนัส เจรจา 11 รอบไม่สำเร็จ 


ปิดงานโรงงานแอร์ ชลบุรี
ภาพจากเฟซบุ๊ก มนุษย์โรงงาน   

             จากการณีที่บริษัท ไดกิ้น อินตัสทรีส์ (ประเทศไทย) โรงงานแอร์ชื่อดังในจังหวัดชลบุรีถูกพนักงานประท้วงเรียกร้องโบนัส 8 เดือน พร้อมเงินพิเศษ 24,000 บาท และทองคำ 3 บาทสำหรับพนักงานที่มีอายุงานระหว่าง 10-15 ปี แต่การเจรจาระหว่างฝ่ายบริหารกับสหภาพแรงงานดำเนินมาถึงรอบที่ 11 ยังไม่สามารถบรรลุข้อตกลงใด ๆ ได้

             ต่อมา เมื่อเวลา 12.00 น. ของวันที่ 4 ธันวาคม 2568 ทางบริษัทไดกิ้นจึงตัดสินใจประกาศปิดการเจรจา พร้อมทั้งใช้สิทธิปิดงานและงดจ้างงานสหภาพแรงงานรวมถึงสมาชิกที่เกี่ยวข้อง โดยมีผลบังคับใช้ตั้งแต่เวลา 08.00 น. ของวันที่ 6 ธันวาคม 2568 เป็นต้นไป

             ขณะที่เฟซบุ๊ก ธนา - ธนาธาร ประมูลพงษ์ Thanathan Pramunpong ได้อธิบาย "ปิดงาน - งดจ้าง" (Lockout) คือมาตรการที่นายจ้างหยุดรับพนักงานเข้าทำงานชั่วคราวเพื่อตอบโต้ข้อพิพาทแรงงาน เพราะการเจรจาไม่ลงตัว จึงสั่งห้ามพนักงานเข้าโรงงาน และเมื่อพนักงานไม่ได้ทำงาน ก็จะ ไม่ได้รับเงินเดือน สวัสดิการ หรือค่าจ้างใด ๆ ในช่วงดังกล่าว

ปิดงานโรงงานแอร์ ชลบุรี
ภาพจากเฟซบุ๊ก มนุษย์โรงงาน   
 

             โดยข้อความมีดังนี้ 

             การปิดงาน งดจ้าง (Lockout) คืออะไร ?

             "การปิดงานงดจ้าง" หรือที่ภาษาอังกฤษเรียกว่า Lockout คือ การที่นายจ้างปฏิเสธไม่ให้ลูกจ้างเข้าทำงานเป็นการชั่วคราว โดยมีสาเหตุมาจาก ข้อพิพาทแรงงาน (Labor Dispute) ที่ตกลงกันไม่ได้ เช่น ข้อเรียกร้องเรื่องโบนัส ค่าจ้าง สวัสดิการ หรือสภาพการจ้างงานอื่น ๆ

1. ความหมายและวัตถุประสงค์หลัก

              ผู้ริเริ่ม : เป็นการกระทำที่ริเริ่มโดย นายจ้าง (ตรงข้ามกับการนัดหยุดงาน (Strike) ที่ริเริ่มโดยลูกจ้าง)

              วิธีการ : นายจ้างสั่งปิดสถานประกอบกิจการ หรือปฏิเสธไม่ให้ลูกจ้างกลุ่มที่มีข้อพิพาทเข้าทำงาน

              วัตถุประสงค์ : เพื่อกดดันให้ลูกจ้างยอมรับข้อเรียกร้องของนายจ้าง หรือให้ลูกจ้างถอนข้อเรียกร้องที่เคยยื่นไว้ เพื่อให้เกิดการยุติข้อพิพาท

2. ผลกระทบต่อพนักงานในช่วงปิดงาน

              ไม่ได้รับค่าจ้าง : ในช่วงเวลาที่ถูก "ปิดงานงดจ้าง" ลูกจ้างที่ถูกปฏิเสธไม่ให้ทำงานจะ ไม่มีสิทธิได้รับค่าจ้าง จากนายจ้าง เนื่องจากสัญญาจ้างแรงงานถูกระงับชั่วคราว (ลูกจ้างไม่ทำงาน นายจ้างก็ไม่ต้องจ่ายค่าจ้าง)

              สถานะความเป็นลูกจ้าง : ลูกจ้างที่ถูกปิดงาน ยังคงมีสถานะเป็นลูกจ้าง ของนายจ้าง ไม่ได้ถูกเลิกจ้างทันที (เว้นแต่จะมีการดำเนินการเลิกจ้างที่ชอบด้วยกฎหมายตามมาภายหลัง)

              การทำงานที่อื่น : โดยหลักการแล้ว สิทธิและหน้าที่ตามสัญญาจ้างถูกระงับ ลูกจ้างจึงไม่สามารถไปทำงานที่อื่นในช่วงเวลาดังกล่าว (แต่ในทางปฏิบัติอาจมีความยืดหยุ่น ขึ้นอยู่กับการเจรจาหรือข้อบังคับเฉพาะ)

3. พนักงานจะได้กลับมาทำงานอีกหรือไม่ ?

              คำตอบคือ "ส่วนใหญ่จะได้กลับมาทำงาน" แต่มีเงื่อนไข ดังนี้

              เมื่อข้อพิพาทจบลง : การปิดงานงดจ้างเป็นมาตรการ ชั่วคราว ในการเจรจาต่อรอง เมื่อคู่พิพาท (นายจ้างและลูกจ้าง) สามารถตกลงและยุติข้อพิพาทแรงงานได้ นายจ้างจะต้องเปิดงานและให้ลูกจ้างกลับเข้าทำงานตามเดิม

              การเลิกจ้าง (Termination) : การปิดงานงดจ้าง ไม่ใช่ การเลิกจ้าง แต่หากนายจ้างต้องการ "เลิกจ้าง" ลูกจ้างในระหว่างหรือหลังการปิดงาน ต้องดำเนินการตามขั้นตอนและเหตุผลของการเลิกจ้างที่กฎหมายกำหนดไว้อย่างชัดเจนและเป็นธรรม (เช่น การเลิกจ้างโดยจ่ายค่าชดเชย หรือการเลิกจ้างโดยมีเหตุตามกฎหมายแรงงาน)

              ตัวอย่าง : หากข้อพิพาทยังไม่ยุติ และนายจ้างตัดสินใจที่จะปิดกิจการ หรือเลิกจ้างโดยมีเหตุผลทางธุรกิจ (เช่น การปรับโครงสร้าง หรือลดกำลังคน) นายจ้างก็จะต้องจ่าย ค่าชดเชย ให้แก่ลูกจ้างตามกฎหมาย

4. ข้อกำหนดทางกฎหมายที่สำคัญ (อ้างอิง พ.ร.บ. แรงงานสัมพันธ์)

              การปิดงานงดจ้างจะต้องดำเนินการตามขั้นตอนของกฎหมายอย่างเคร่งครัด

              ต้องมีข้อพิพาทแรงงาน : เหตุผลของการปิดงานต้องมาจากข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไม่ได้เท่านั้น

              ต้องแจ้งล่วงหน้า : นายจ้างต้องแจ้งให้พนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงานและลูกจ้างทราบล่วงหน้า อย่างน้อย 24 ชั่วโมง ก่อนการปิดงาน

              ห้ามในบางกรณี : ห้ามปิดงานในระหว่างที่ข้อพิพาทอยู่ระหว่างการพิจารณาของคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ หรือในกิจการที่มีผลกระทบต่อสาธารณชน (เช่น กิจการรถไฟ การประปา การไฟฟ้า) ที่กฎหมายกำหนดห้ามไว้

              สรุปง่าย ๆ คือ การปิดงานงดจ้างเป็นการใช้สิทธิของนายจ้าง เพื่อต่อรองกับลูกจ้างเมื่อตกลงกันไม่ได้ ลูกจ้างจะหยุดทำงานและไม่ได้รับค่าจ้างชั่วคราว แต่โดยทั่วไปจะกลับเข้าทำงานเมื่อข้อพิพาทสิ้นสุดลง เว้นแต่จะมีการตัดสินใจเลิกจ้างที่ชอบด้วยกฎหมายตามมาภายหลัง

ปิดงานโรงงานแอร์ ชลบุรี
ภาพจากเฟซบุ๊ก มนุษย์โรงงาน 

              ทางด้านเพจ "คลินิกกฎหมายแรงงาน" ได้โพสต์ชี้แจงประเด็นการปิดงานของโรงงานแอร์ในชลบุรีครั้งนี้ โดยเน้นย้ำว่าการปิดงานไม่ใช่การเลิกจ้าง แต่เป็นสิทธิของนายจ้างในการตอบโต้ลูกจ้างเมื่อเกิดข้อพิพาทแรงงานและไม่สามารถหาข้อยุติได้ตามขั้นตอนที่กฎหมายกำหนด  โดยข้อความมีดังนี้ 

              แกอ่านอย่างมีสติ !!

              การปิดงานของนายจ้าง ไม่ใช่การเลิกจ้าง !! แต่เป็นการใช้สิทธิเพื่อตอบโต้ลูกจ้างในกรณีที่มีข้อพิพาทแรงงานเกิดขึ้นและไม่สามารถตกลงกันได้ตามขั้นตอนที่กฎหมายกำหนด

              การปิดงานของนายจ้างอ้างอิงมาตรา ตามพระราชบัญญัติแรงงานสัมพันธ์ดังนี้ 

              - มาตรา 21 และ 22 ซึ่งเป็นมาตราที่กำหนดขั้นตอนการดำเนินการข้อเรียกร้อง จนนำไปสู่การเป็นข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไม่ได้ ซึ่งเป็นเงื่อนไขสำคัญที่เปิดให้มีการใช้สิทธิปิดงานได้

              - มาตรา 21 กำหนดให้ข้อตกลงเกี่ยวกับสภาพการจ้างมีผลผูกพันคู่กรณี

              - มาตรา 22 กำหนดขั้นตอนเมื่อข้อเรียกร้องไม่ได้รับการยอมรับ นำไปสู่การไกล่เกลี่ยของพนักงานประนอมข้อพิพาท (ถ้าไกล่เกลี่ยไม่สำเร็จ และไม่มีการตกลงตั้งผู้ชี้ขาดข้อพิพาทแรงงาน) จะถือว่าเป็นข้อพิพาทแรงงานที่ตกลงกันไม่ได้ ซึ่งเป็นเงื่อนไขให้ใช้สิทธิปิดงาน รึนัดหยุดงานได้

              ซึ่งการปิดงานตามมาตราห้ามีคำนิยามว่าคือการที่ นายจ้างไม่ยอมให้ลูกจ้างทำงานชั่วคราว เนื่องจากข้อพิพาทแรงงาน

              - มาตรา 34 วรรคสอง กำหนดว่าก่อนการปิดงานหรือการนัดหยุดงาน ให้ฝ่ายที่จะปิดงานหรือนัดหยุดงาน แจ้งเป็นหนังสือให้พนักงานประนอมข้อพิพาทแรงงาน และอีกฝ่ายหนึ่งทราบล่วงหน้าไม่น้อยกว่ายี่สิบสี่ชั่วโมง

ผลของการปิดงาน

              เมื่อนายจ้างดำเนินการปิดงานโดยชอบด้วยกฎหมาย (ทำตามขั้นตอนตามมาตรา 13, 22, และ 34 วรรคสอง) ผลที่ตามมาคือออก

              1. การจ้างแรงงานยังคงอยู่ การปิดงานเป็นเพียงการหยุดทำงานชั่วคราว ไม่ได้เป็นการเลิกจ้าง

              2. นายจ้างไม่ต้องจ่ายค่าจ้าง เนื่องจากสัญญาจ้างแรงงานเป็นสัญญาต่างตอบแทน เมื่อลูกจ้างไม่สามารถทำงานได้เพราะการปิดงานของนายจ้าง (ซึ่งเป็นการใช้สิทธิโดยชอบด้วยกฎหมาย) นายจ้างจึงไม่ต้องจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้างในช่วงเวลานั้น (อ้างอิงแนวคำพิพากษาศาลฎีกา)

              3. แต่หากการปิดงานนั้น ไม่ชอบด้วยกฎหมาย (เช่น ปิดงานโดยไม่มีข้อพิพาทแรงงาน, ปิดงานในกิจการที่ห้ามปิด, หรือไม่ได้แจ้งล่วงหน้า) นายจ้างอาจต้องรับผิดชอบจ่ายค่าจ้างให้แก่ลูกจ้างในช่วงที่ปิดงานนั้นได้ (เป็นการจ่ายค่าเสียหาย)

              นอกจากนี้นายจ้างยังมีสิทธิจ้างบุคคลอื่นทำงานแทน ตามมาตรา 35 (3) นายจ้างมีสิทธิจัดให้บุคคลอื่นเข้าทำงานแทนที่ลูกจ้างซึ่งมิได้ทำงานเพราะการปิดงานหรือการนัดหยุดงานได้ โดยนายจ้างต้องยอมให้บุคคลเหล่านั้นเข้าทำงาน และห้ามมิให้ลูกจ้างขัดขวาง

สรุป 

              การปิดงานจะยุติลงเมื่อข้อพิพาทแรงงานได้รับการระงับแล้ว ซึ่งทำได้หลายวิธี เช่น ทั้งสองฝ่ายตกลงกันได้ ทั้งสองฝ่ายตกลงตั้งผู้ชี้ขาดข้อพิพาทแรงงาน ตามมาตรา 26
โดยคณะกรรมการแรงงานสัมพันธ์ (ก.ร.ส.) ชี้ขาดข้อพิพาทแรงงาน ในกรณีที่เป็นกิจการที่สำคัญตามมาตรา 23 (เช่น กิจการรถไฟ, โรงพยาบาล, การประปา) หรือกิจการอื่นๆ ตามมาตรา 25 และมาตรา 36 และจบที่นายจ้างประกาศ ยกเลิกการปิดงาน

              สรุป ปิดงานไม่ใช่เลิกจ้าง 
              และใครอึดกว่าคนนั้นชนะ
 
              จบข่าว
              แยกย้าย 


              กรณีการประท้วงโบนัสของ บริษัทไดกิ้น ที่นำไปสู่การปิดงานครั้งนี้ ชี้ให้เห็นถึงการใช้สิทธิทางกฎหมายของทั้งสองฝ่าย โดยการปิดงานไม่ได้หมายถึงการเลิกจ้าง แต่เป็นมาตรการตอบโต้ชั่วคราวที่นายจ้างสามารถใช้ได้ตามกฎหมาย เมื่อข้อพิพาทแรงงานไม่สามารถตกลงกันได้ หนทอพูดง่าย ๆ คือ พนักงานถูก "แช่แข็ง" ไว้ ไม่ได้ทำงาน ไม่ได้เงิน แต่สัญญาจ้างยังไม่ถูกยกเลิก มาตรการนี้จะคงอยู่จนกว่าการเจรจาจะยุติ ซึ่งอาจเร็วหรือยาวเป็นปี หากทนไม่ไหวก็สามารถลาออกได้ แต่ไม่ถือว่าเป็นการเลิกจ้างโดยนายจ้าง ซึ่งในท้ายที่สุดแล้วฝ่ายใดที่อึดกว่าและยืนหยัดได้นานกว่า ฝ่ายนั้นย่อมมีโอกาสชนะในการเจรจาครั้งนี้

ปิดงานโรงงานแอร์ ชลบุรี


ข่าวที่เกี่ยวข้อง


- สะพัด ! บริษัทแอร์ดัง นิคมชลบุรี แจ้งปิดงานงดจ้าง พนง. เซ่นดราม่าต่อรองโบนัส 11 รอบไม่จบ 
- โบนัสบริษัทแอร์ ยังไม่จบ เปิดยอดข้อเสนอ 2 ฝั่งที่ทำเจรจาถึง 10 รอบ ตัวแปรคือทอง 3 บาท 
- ดราม่า หนุ่มสาวโรงงานดัง ประท้วงขอเพิ่มโบนัส มองได้ 5 เดือน + 12,000 น้อยเกินไป 
 



เรื่องน่าสนใจอื่นๆ
เรื่องที่คุณอาจสนใจ
ปิดงาน งดจ้าง คืออะไร ? หลังไดกิ้น ใช้สิทธิตอบโต้พนักงานประท้วงโบนัส โพสต์เมื่อ 5 ธันวาคม 2568 เวลา 09:04:26 2,179 อ่าน
TOP
x close