ม.ศิลปากร ตอบปมพระพุทธรูปที่พบแม่น้ำโขง ตกลงอายุกี่ปีกันแน่ เผยมีสิ่งหนึ่งน่าเสียดาย

 
          ม.ศิลปากร ตอบแล้วปมพระพุทธรูปที่พบแม่น้ำโขง ตกลงอายุกี่ปีกันแน่ เป็นศิลปะของอะไร พร้อมบอกมีสิ่งหนึ่งที่น่าเสียดาย

          จากความเห็นดังกล่าว ทำให้ทัวร์ลงนักวิชาการคนดังกล่าว จนของดแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับเรื่องนี้อีก

          อ่านข่าว : นักโลหะวิทยา เฉลยให้ พระพุทธรูปกลางแม่น้ำโขง อายุจริงเท่าไร รู้แล้วตบเข่าฉาด ! 

          วันที่ 23 พฤษภาคม 2567 เฟซบุ๊ก ภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร มีการลงข้อมูลแสดงความเห็นเกี่ยวกับเรื่องนี้ว่า ศาสตราจารย์ ดร.ศักดิ์ชัย สายสิงห์ อาจารย์ประจำภาควิชาประวัติศาสตร์ศิลปะ คณะโบราณคดี มหาวิทยาลัยศิลปากร ผู้ซึ่งวิจัยเกี่ยวกับพระพุทธรูปศิลปะล้านนามาอย่างต่อเนื่อง ให้ความเห็นว่า ภาพรวมของกลุ่มพระพุทธรูปเป็นศิลปะล้านนาสกุลช่างเชียงแสน แบ่งเป็น 2 กลุ่มกว้าง ๆ ได้แก่

          1. กลุ่มที่มีพระพักตร์กลม พระวรกายอวบอ้วน กำหนดอายุได้ในต้นพุทธศตวรรษที่ 21 หรืออยู่ระหว่างปี พ.ศ. 2001 ถึง พ.ศ. 2100 หรืออายุอย่างน้อย 566-467 ปีมาแล้ว

          2. กลุ่มที่พระพักตร์ออกเสี้ยมยาว พระวรกายเริ่มแข็งกระด้าง มีอายุในช่วงปลายพุทธศตวรรษที่ 21 ซึ่งกลุ่มหลังนี้อาจมีอิทธิพลต่อศิลปะล้านช้างต่อไปด้วย


          สำหรับพระพุทธรูปที่ค้นพบมาก่อนในเดือนมีนาคม 2567 พิจารณาจากรูปแบบและบริบทร่วมเป็นหลักฐานชั้นต้น อาจจะเกิดจากการพังทลายของวัด ด้วยการกัดเซาะของแม่น้ำโขงและถูกทับถมในชั้นทราย

          ส่วนพระพุทธรูปสำริดองค์ใหญ่ ที่พบในเดือนพฤษภาคม 2567 พุทธศิลป์มีลักษณะเป็นพระพุทธรูปล้านนาปลายพุทธศตวรรษที่ 21 แต่ส่วนฐานมีรูปแบบน่าสงสัยเพราะเป็นการประดับเสาอิงเรียงเป็นแถว ไม่เคยพบในระเบียบพระพุทธรูปล้านนาหรือล้านช้างมาก่อน อาจเป็นไปได้ว่า ถูกเคลื่อนย้ายจากแห่งอื่นหรือไม่ และรัศมีซึ่งมักหล่อแยกชิ้นกับองค์พระก็เป็นโลหะต่างสีชัดเจน

          ว่าด้วยเรื่องวัด อาจมีการใช้งานในพุทธศตวรรษที่ 21 เรื่อยมาถึงพุทธศตวรรษ 22-23 เนื่องจากมีรูปแบบศิลปกรรมหลายสมัย เช่น เสาวิหารที่มีปูนปั้นประดับลวดลายมีเค้าของศิลปะพม่า หรือแม้แต่จารึกที่พบล่าสุดมีผู้ปริวรรต อ่านได้ศักราชตรงกับช่วงต้นพุทธศตวรรษที่ 24 แสดงว่าแม้เมืองเชียงแสนตกอยู่ภายใต้การปกครองของพม่าหรือทิ้งร้างไปแล้ว ชุมชนทางฝั่งดินแดนประเทศลาวยังมีการอยู่อาศัยกันสืบมา

          อย่างไรก็ตาม การค้นพบพระพุทธรูปครั้งสำคัญแบบนี้ เป็นการขุดหาโดยไม่มีกระบวนการโบราณคดีมารองรับ ทำให้ขาดบริบทในการวิเคราะห์ตีความอย่างน่าเสียดาย