พิชิตยุงลายแบบไร้สารเคมี

          ปัญหาโลกร้อนเป็นปัญหาของทุกๆ คนและใกล้ตัวเราเข้ามาทุกที ทำให้โรคบางโรคเริ่มระบาดมากขึ้น เช่น โรคไข้เลือดออก เพราะมียุงเยอะขึ้นนั่นเอง นักวิทยาศาสตร์เชื่อว่าจะทำให้ยุงเยอะขึ้น ที่สำคัญยุงยังมีการพัฒนาสายพันธุ์ได้มากขึ้นอีกด้วย โดยเฉพาะยุงลายตัวเมียนั้น ผสมพันธุ์เพียงครั้งเดียวสามารถวางไข่ได้ตลอดชีวิต และยุงลายยังสามารถวางไข่ได้ครั้งละมากถึง 100 ฟองเลยทีเดียว เนื่องจากยุงลายเป็นอีกตัวการสำคัญที่คร่าชีวิตชาวไทยมาแล้วนับไม่ถ้วน ไม่ว่าจะเป็นเด็ก หรือแม้กระทั่งผู้ใหญ่ ก็อาจจะจบชีวิตเพราะยุงลายได้เช่นกัน

          จากการสำรวจข้อมูลของสำนักระบาดวิทยา กระทรวงสาธารณสุข ล่าสุด พบผู้ป่วยไข้เลือดออกทั่วประเทศแล้ว 1.3 หมื่นราย เสียชีวิตไปถึง 16 ราย โดยมีผู้ป่วยเพิ่มขึ้นประมาณอาทิตย์ละ 1,000 ราย ซึ่งนับว่าสูงที่สุดเมื่อเปรียบเทียบกับช่วงเดียวกันในรอบ 5 ปีที่ผ่านมา และสูงกว่าปีที่ผ่านมาถึง 72 เปอร์เซ็นต์

          ที่น่ากลัวไปกว่านั้น จากสถิติพบว่าโรคไข้เลือดออกมีปริมาณเพิ่มขึ้นในผู้ป่วยที่เป็นผู้ใหญ่ จากที่เมื่อก่อนมักจะเกิดขึ้นเฉพาะในเด็กเล็กเท่านั้น และมีแนวโน้มจะเพิ่มมากขึ้นเรื่อยๆ หากไม่มีการร่วมกันป้องกันที่ดี โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเดือน มิ.ย.–ก.ค. ของทุกๆ ปี ซึ่งถือว่าเป็นช่วงที่ไข้เลือดออกจะระบาดสูงที่สุด

          สัญญาณอันตรายจากหน้าฝนปีนี้มาเร็วกว่าทุกปี เราทุกคนควรหามาตรการเตรียมพร้อมรับมือ ในการยับยั้งและกำจัดบ่อเกิดของยุงลาย ที่พร้อมคร่าชีวิตเราได้ทุกเมื่อหากไม่ระวัง 



5 กลเม็ด ในการพิชิตยุงลายในบ้านได้อย่างง่ายดายไร้สารเคมี


          1.การปิด ฝาภาชนะเก็บน้ำทุกชนิดให้มิดชิดอยู่เสมอ เพราะภาชนะเก็บกักน้ำก็คือ แหล่งเพาะพันธุ์อันดับต้นๆ เลยก็ว่าได้ ซึ่งการปิดสามารถทำได้หลายวิธีไม่ว่าจะเป็น ปิดฝาหรือใช้ผ้าตาถี่ๆคลุมให้มิดชิด

          2.การเปลี่ยน น้ำในแจกันดอกไม้ ขวดหรือภาชนะที่ใส่ไม้ประดับต่างๆ ที่ต้องแช่น้ำทิ้งไว้เป็นสัปดาห์ ส่วนบางบ้านที่มีจานรองขาตู้กับข้าว ถ้าไม่สะดวกเปลี่ยนน้ำก็สามารถเติมเกลือแกง 2 ช้อนชา หรือใส่น้ำส้มสายชู 2 ช้อนชา เพราะถ้าน้ำเปรี้ยวยุงลายจะไม่ชอบวางไข่ หรือสามารถใส่ชันผงแทนการใส่น้ำก็ได้ หรือวิธีที่ง่ายที่สุดคือ การเทน้ำเดือดลงไปทุกๆ 7 วัน ก็สามารถช่วยฆ่าลูกยุงลายได้เหมือนกัน

          3.การปล่อย ปลากินลูกน้ำอย่างปลาหางนกยูง หรือปลาสอด โดยใส่เฉพาะตัวผู้อย่างเดียว เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดการขยายพันธุ์ ใส่ลงในภาชนะที่ไม่สามารถปิดฝาได้อย่างในห้องน้ำ ห้องส้วม อ่างบัว หรือใส่ทรายกำจัดลูกน้ำที่มีขายอยู่ทั่วไปในอัตรา 1 กรัมต่อน้ำ 10 ลิตร ทรายกำจัดลูกน้ำอาจมาในรูปแบบของถุงชา หรือใช้ผ้าขาวบางในการห่อแบบหลวมๆ

          4.การทำ ด้วยการใช้สวิงช้อนลูกน้ำทิ้ง หรือใช้พืชผักสมุนไพรต่างๆ ในการป้องกันอย่างเช่น มะกรูด โดยการใช้ลูกมะกรูดมาคลึงจนมีน้ำมันออกมาแล้วโยนลงในบ่อเก็บน้ำ น้ำมันของมะกรูดจะมีกลิ่นฉุนทำให้ยุงไม่มาวางไข่ นอกจากนั้น ยังมีพืชผักสมุนไพรอีกมากมายในการไล่ยุง อาทิ ใบยูคาลิปตัส กระเทียม สาระแหน่ ใบแมงลัก ซึ่งพืชเหล่านี้สามารถนำมาปลูกเป็นพืชผักสวนครัวที่นำมาบริโภคในครัวเรือนได้อีกด้วย

          5.การคว่ำและการเท น้ำที่ขังออกจากภาชนะต่างๆ ที่ไม่ใช้แล้วและปล่อยวางทิ้งไว้โดยมีน้ำขัง อาทิ จานรองกระถางอาจใช้ทรายก่อสร้างช่วยดูดซับน้ำ ยางรถยนต์ที่ไม่ได้ใช้อาจมีน้ำขังอยู่ หรือวัสดุอื่นที่น้ำฝนสามารถขังได้ อาทิ ขวดพลาสติกต่างๆ และถึงขยะต่างๆ และการช่วยกันสำรวจตรวจสอบและเทน้ำ จากต้นไม้ที่สามารถเก็บกักน้ำได้อย่างซากต้นมะพร้าว ต้นไผ่ เพียงเท่านี้ก็ไม่ต้องพึ่งพาสารเคมีที่อาจเป็นอันตรายต่อคนในบ้านได้



สาเหตุของไข้เลือดออก

          โรคไข้เลือดออก เป็นโรคติดต่อที่เกิดจากยุงลาย Aedes aegyti ตัวเมีย บินไปกัดคนที่ป่วยเป็นไข้เลือดออก โดยเฉพาะช่วงที่มีไข้สูง เชื้อไวรัสแดงที่จะเพิ่มจำนวนในตัวยุงประมาณ 8-10 วัน เชื้อไวรัสแดงจะไปที่ผนังกระเพาะและต่อมน้ำลายของยุง เมื่อยุงกัดคนก็จะแพร่เชื้อสู่คน เชื้อจะอยู่ในร่างกายคนประมาณ 2-7 วันในช่วงที่มีไข้ หากยุงกัดคนในช่วงนี้ ก็จะรับเชื้อไวรัสมาแพร่ให้กับคนอื่น ซึ่งส่วนใหญ่มักจะเป็นเด็ก โรคนี้ระบาดในฤดูฝน ยุงลายชอบออกหากินในเวลากลางวันตามบ้านเรือนและโรงเรียน ชอบวางไข่ตามภาชนะที่มีน้ำขัง เช่น ยางรถยนต์ กะลา กระป๋อง จานรองขาตู้กับข้าว แต่ไม่ชอบวางไข่ในท่อระบายน้ำ ห้วย หนอง คลอง บึง



สงสัยจะเป็นไข้เลือดออก

          อาการของไข้เลือดออกไม่จำเพาะ อาการมีได้หลายอย่าง ในเด็กอาจจะมีเพียงอาการไข้และผื่น ผู้ใหญ่อาจจะมีไข้สูง ปวดศีรษะ ปวดตามตัว ปวดกระบอกตา ปวดกล้ามเนื้อ หากไม่คิดโรคนี้ อาจจะทำให้การรักษาช้า ผู้ป่วยอาจจะเสียชีวิต ลักษณะที่สำคัญของไข้เลือกออกคือ ไข้สูงเฉียบพลัน ประมาณ 2-7 วัน เบื่ออาหาร หน้าแดง ปวดศีรษะ ร่วมกับอาการคลื่นไส้อาเจียน และอาจมีอาการปวดท้องร่วมด้วย บางรายอาจมีจุดเลือดสีแดงขึ้นตามลำตัว แขน ขา อาจมีกำเดาออก หรือเลือดออกตามไรฟัน และถ่ายอุจจาระดำเนื่องจากเลือดออก และอาจทำให้เกิดอาการช็อกได้ ในรายที่ช็อกจะสังเกตได้จากการที่ไข้ลดแต่ผู้ป่วยซึมลง ตัวเย็น หมดสติ และเสียชีวิตได้ ตรวจโดยการเจาะเลือดตรวจวินิจฉัย

          การรักษา ไม่มีการรักษาเฉพาะสำหรับโรคไข้เลือดออก การรักษาเพียงประคับประคองอย่างใกล้ชิด โดยการเฝ้าระวังภาวะช็อกและเลือดออก และการให้สารน้ำอย่างเหมาะสมก็จะทำให้อัตราการเสียชีวิตลดลงต่ำกว่าร้อยละ 1

          การป้องกันและการควบคุม วิธีที่จะป้องกันและควบคุมไข้เลือดออกที่ดีที่สุดคือ การควบคุมการแพร่กระจายของยุงลาย

อาการของโรคติดเชื้อไข้เลือดออก

          ผู้ป่วยที่ติดเชื้อไข้เลือดออกอาจจะไม่มีอาการ หรือมีอาการเพียงเล็กน้อย หรืออาจจะเกิดอาการรุนแรงจนเสียชีวิต เมื่อหายร่างกายจะมีภูมิต่อเชื้อนั้นตลอดชีวิต ความรุนแรงของการติดเชื้อขึ้นกับอายุ ภาวะภูมิคุ้มกัน และความรุนแรงของเชื้อ



การดูแลเมื่อสงสัยว่าเป็นไข้เลือดออก

          ระยะที่มีไข้สูงให้เช็ดตัวลดไข้และให้ยาลดไข้ พวกพาราเซตามอล ห้ามใช้ยาพวกแอสไพริน เพราะจะทำให้เลือดออกได้ง่ายขึ้น ให้ดื่มน้ำผลไม้ หรือสารละลายผงน้ำตาลเกลือแร่ (โออาร์เอส) ในรายที่อาเจียนควรให้ดื่มครั้งละน้อยๆ และดื่มบ่อยๆ พาไปพบแพทย์ตามนัด หรือเมื่อมีอาการผิดปกติต่อไปนี้

          - อาเจียนมากไม่สามารถดื่มน้ำได้ 
          - อาเจียนหรือถ่ายอุจจาระเป็นเลือด ปวดท้องมาก ไข้ลดลงแต่มีอาการซึม กระสับกระส่าย มือเท้าเย็นซึ่งเป็นอาการของช็อก


          ดร.สีวิกา ยังทิ้งท้ายเกี่ยวกับการพิชิตยุงลาย และโรคไข้เลือดออกไว้อย่างน่าสนใจว่า เราควรช่วยกันป้องกันอย่าให้ลูกยุงลายเกิด อย่าให้ยุงลายกัด ป้องกันอย่าให้ป่วย และเมื่อป่วยแล้วก็ต้องรีบรักษาอย่าให้ตายและเป็นพาหะไปยังคนอื่นๆ

 

ข้อมูลและภาพประกอบจาก