ศศิน เฉลิมลาภ นำทีมเดินเท้าคัดค้าน EHIA เขื่อนแม่วงก์ เข้ากรุงเทพฯ

เรียบเรียงข้อมูลโดยกระปุกดอทคอม
ขอขอบคุณภาพประกอบจาก Instagram watcharabul, เฟซบุ๊ก Seub Nakhasathien Foundation, เฟซบุ๊ก Sasin Chalermlarp

          ศศิน เฉลิมลาภ เลขาธิการมูลนิธิสืบนาคะเสถียร นำทีมเดินเท้าคัดค้าน EHIA เขื่อนแม่วงก์ 388 กิโลเมตร จากป่าสู่เมือง คืบหน้า ประชาชนเข้าร่วมคับคั่ง กำหนดถึงหอศิลป์ฯ กรุงเทพฯ 22 กันยายน 2556

          เรียกได้ว่าคืบหน้ามากทีเดียว สำหรับกิจกรรมรณรงค์เดินเท้าคัดค้าน EHIA เขื่อนแม่วงก์ ที่นำทีมโดย นายศศิน เฉลิมลาภ เลขาธิการมูลนิธิสืบนาคะเสถียร เดินเท้า 388 กิโลเมตร จากแม่วงก์มายังกรุงเทพมหานคร คัดค้านการอนุมัติรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ (EHIA) ในการสร้างเขื่อนแม่วงก์ จังหวัดนครสวรรค์ เพื่อสร้างความตระหนักและตื่นตัวของผู้คน เนื่องจากมองว่า ใน EHIA เขื่อนแม่วงก์ ไม่ได้ระบุข้อมูลที่ครอบคลุมทั้งหมด โดยเฉพาะเรื่องผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อมที่จะเกิดขึ้นกับผืนป่า หากมีการสร้างเขื่อนแม่วงก์ ในพื้นที่อุทยานแห่งชาติแม่วงก์ จ.นครสวรรค์

          โดยในเรื่องนี้ ทาง นายศศิน เฉลิมลาภ และมูลนิธิสืบนาคะเสถียร ได้ประกาศไม่เห็นด้วยกับการสร้างเขื่อนแม่วงก์มาโดยตลอด เนื่องจากพบว่า การสร้างเขื่อนแม่วงก์ไม่ได้ช่วยแก้ปัญหาอุทกภัยได้อย่างมีประสิทธิภาพ แต่กลับไปทำลายพื้นที่ป่าธรรมชาติกว่า 1.3 หมื่นไร่ โดยเปล่าประโยชน์ ซ้ำยังกระทบต่อระบบนิเวศในป่าอย่างมหาศาล

ทั้งนี้ กิจกรรมเดินเท้าคัดค้าน EHIA เขื่อนแม่วงก์ ได้เริ่มเดินทางกันตั้งแต่วันที่ 10 กันยายน 2556 จากหน่วยพิทักษ์ป่าแม่เรวา อุทยานแห่งชาติแม่วงก์ จ.นครสวรรค์ โดยมีประชาชนหลายกลุ่ม รวมถึงนิสิต นักศึกษา ทยอยมาเข้าร่วมเดินเท้าในครั้งนี้กันอย่างคับคั่งและเพิ่มมากขึ้นเรื่อย ๆ นอกจากนี้ ยังมีดาราอย่าง นง ทนงศักดิ์ ศุภการ นักแสดงช่อง 3 และ โน๊ต วัชรบูล ลี้สุวรรณ พระเอกช่อง 7 มาเข้าร่วมด้วย โดยล่าสุด (21 กันยายน 2556) กลุ่มเดินเท้าคัดค้าน EHIA เขื่อนแม่วงก์ ได้เดินทางจาก อ.บางปะอิน จ.พระนครศรีอยุธยา เพื่อเข้ามายังเขตดอนเมือง กรุงเทพมหานคร ก่อนจะเดินทางถึงที่หมาย ณ หอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร ตามกำหนดการ ในวันอาทิตย์ที่ 22 กันยายน 2556 พร้อมจัดกิจกรรมอย่างต่อเนื่องตลอดทั้งวัน

อนึ่ง ในวันที่ 19 กันยายน 2556 ซึ่งเป็นวันเดินประท้วงเขื่อนแม่วงก์ วันที่ 10 ได้มีรายงานจากรายการ ที่นี่ Thai PBS ระบุว่า การเดินเท้าของ นายศศิน เฉลิมลาภ ที่ จ.พระนครศรีอยุธยา ยังคงคึกคัก โดยมีเครือข่ายภาคประชาสังคมกลุ่มต่าง ๆ ร่วมเดินมากขึ้น พร้อมจัดกิจกรรมสนับสนุนการเดินเท้าคัดค้าน EHIA เขื่อนแม่วงก์ด้วย

          ทั้งนี้ นายศศิน เฉลิมลาภ ได้ย้ำกับผู้คนที่เขาพบเจอว่า เขื่อนแม่วงก์ จะไม่สามารถแก้ปัญหาน้ำท่วมใหญ่ ให้กับชาวอยุธยาได้ พร้อมเผยว่า ควรไปบริหารจัดการเขื่อนที่มีอยู่แล้วให้ดี ปรับจากเขื่อนชลประทานให้เป็นเขื่อนที่ป้องกันน้ำท่วมด้วย ดีกว่าการสร้างเขื่อนเพิ่ม อย่างไรก็ตาม แม้จะระบุวัตถุประสงค์ในการเดินเท้าคัดค้าน EHIA เขื่อนแม่วงก์อย่างชัดเจน แต่กลับไม่มีกิจกรรมอื่นใดนอกจากการเดินเท้า ทำให้หลายคนสงสัยว่า สังคมจะรับรู้ถึงเจตนาของเครือข่ายอนุรักษ์นี้ได้อย่างไร แต่เมื่อยิ่งเดิน ก็ยิ่งมีคนที่เห็นด้วยกับแนวความคิดนี้เข้าร่วมด้วยตลอดเส้นทาง

          เกี่ยวกับเรื่องนี้ นายศศิน เฉลิมลาภ เผยว่า เขามาจัดกิจกรรมครั้งนี้ ก็ไม่ได้ตั้งใจจะมาบอกอะไรใครอยู่แล้ว แค่มาทำงานในฐานะนักอนุรักษ์ว่า หากเขื่อนแม่วงก์ผ่านไปได้ เรื่องยุ่งของวงการอนุรักษ์ก็จะเกิดขึ้นเยอะ จะมีโครงการต่าง ๆ เข้าไปในป่าง่ายกว่านี้อีกเยอะ ครั้งนี้เขาตั้งใจมาเดิน ไม่ได้ตั้งใจมาพูด เพราะถ้าจะไปบอกข้อมูลกับชาวบ้าน เขาก็จะเชื่อในสิ่งที่เขาอยากฟัง ในสิ่งที่เขาคิดว่ามันมีประโยชน์อยู่แล้ว แต่จะได้จริงหรือไม่ก็ต้องไปรอลุ้นอีก 10 ปีข้างหน้าตอนที่เขื่อนสร้างเสร็จ

          ส่วนการเดินเท้าในครั้งนี้ เป็นการเดินผ่านเส้นทางที่เกี่ยวข้องกับโครงการเขื่อนแม่วงก์และแผนบริหารจัดการน้ำ 3.5 แสนล้านบาทของรัฐบาล มีทั้งเสียงคัดค้านและเสียงสนับสนุนจากผู้คนตลอดเส้นทาง แต่สำหรับเลขาธิการมูลนิธิสืบนาคะเสถียรแล้ว เขาต้องการส่งสัญญาณของการจัดกิจกรรมครั้งนี้ไปยังหน่วยงานพิจารณารายงาน EHIA ซึ่งก็คือ สำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) ที่ถือเป็นหลักหรือมันสมองของเรื่องนี้

          ทางด้าน เลขาธิการสำนักงานนโยบายและแผนทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม (สผ.) ในฐานะประธานคณะกรรมการผู้ชำนาญการ (คชก.) ที่พิจารณารายงาน EHIA เขื่อนแม่วงก์ ได้แจงว่า ในทางกฎหมายแล้ว คชก. ไม่ได้มีอำนาจที่จะพิจารณาเห็นชอบหรือไม่เห็นชอบ รวบทั้งอนุมัติโครงการ อำนาจนี้เป็นของคณะรัฐมณตรี คชก. เพียงแค่ให้ความเห็นประกอบในรายงานเท่านั้น ซึ่งถ้าดูจาก พ.ร.บ.ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ในส่วนของการทำรายงานวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ก็จะเห็นความแตกต่างเรื่องอำนาจของ คชก. ใน 2 มาตราด้วยกัน คือ มาตรา 48 โครงการหรือกิจการทั่วไปของรัฐและเอกชนที่เข้าเกณฑ์ต้องทำรายงานวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม จะต้องทำรายงานเสนอ คชก. ให้พิจารณาเห็นชอบ จึงจะเดินหน้าโครงการได้

          ขณะที่ มาตรา 47 ระบุว่า โครงการหรือกิจการที่ต้องขอรับความเห็นชอบจาก ครม. และเข้าเกณฑ์ต้องทำรายงานผลกระทบสิ่งแวดล้อม ให้จัดทำรายงานดังกล่าว เสนอคณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติเพื่อให้ความเห็นประกอบการพิจารณาของ ครม. ซึ่งไม่ว่าความเห็นนั้นจะออกมาในรูปแบบไหน ท้ายที่สุด อำนาจตัดสินใจทั้งหมดก็อยู่ที่ ครม. อยู่ดี ซึ่งโครงการเขื่อนแม่วงก์นั้น เข้าข่ายมาตราที่ 47 อำนาจการตัดสินใจอยู่ที่ ครม. ซึ่งก็เกิดคำถามตามมาว่า นี่เป็นการขัดต่อเจตนาของรัฐธรรมนูญหรือไม่ เพราะรัฐธรรมนูญมาตรา 67 ระบุชัดว่า โครงการหรือกิจการที่อาจส่งผลกระทบรุนแรงต่อสิ่งแวดล้อมและสุขภาพ ต้องผ่านการทำรายงานวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม ผ่านการรับฟังความคิดเห็นผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย และต้องให้องค์กรอิสระด้านสิ่งแวดล้อมและสุขภาพให้ความเห็นประกอบ การให้ ครม. เป็นผู้อนุมัติโครงการ จึงเท่ากับว่า ความเห็นจากทุกภาคส่วนก่อนหน้านี้ จะกลายเป็นเพียงส่วนประกอบการพิจารณาเท่านั้น

          สำหรับกำหนดการกิจกรรม จากป่า สู่เมือง : 388 กิโลเมตร จากแม่วงก์ ถึงกรุงเทพฯ STOP EHIA Mae Wong ในวันที่ 22 กันยายน 2556 ณ บริเวณด้านหน้าหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร มีดังนี้

ภาคป่า