รู้ทันอย่างเข้าใจ “ผังเมือง” แถบสีสัญลักษณ์บ่งบอกลักษณะของพื้นที่
หลาย ๆ คนอาจจะยังไม่ทราบว่า “ผังเมือง” ในพื้นที่ที่เราอาศัยอยู่นั้น จะมีสีสัญลักษณ์เพื่อบ่งบอกลักษณะการใช้ประโยชน์ที่ดินของพื้นที่นั้น ๆ ด้วย อาทิ
- เขตสีเหลืองมีเส้นทแยงสีขาว : ที่ดินประเภทอนุรักษ์เพื่อการอยู่อาศัย
- เขตสีเหลือง : ที่ดินประเภทที่อยู่อาศัยหนาแน่นน้อย
- เขตสีส้ม : ที่ดินประเภทที่อยู่อาศัยหนาแน่นปานกลาง
- เขตสีแดง : ที่ดินประเภทพาณิชยกรรมและที่อยู่อาศัยหนาแน่นมาก
- เขตสีม่วง : ที่ดินประเภทอุตสาหกรรมและคลังสินค้า
- เขตสีม่วงอ่อน : ที่ดินประเภทอุตสาหกรรมเฉพาะกิจ
- เขตสีน้ำเงิน : ที่ดินประเภทสถาบันราชการ การสาธารณูปโภคและสาธารณูปการ
- เขตสีเขียว : ที่ดินประเภทชนบทและเกษตรกรรม
- เขตสีเขียวอ่อน : ที่ดินประเภทที่โล่งเพื่อนันทนาการและการรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม
- เขตสีเขียวมะกอก : ที่ดินประเภทสถาบันการศึกษา
- เขตสีน้ำตาลอ่อน : ที่ดินประเภทอนุรักษ์เพื่อส่งเสริมเอกลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมไทย
- เขตสีเทาอ่อน : ที่ดินประเภทสถาบันศาสนา
นายมณฑล สุดประเสริฐ อธิบดีกรมโยธาธิการและผังเมือง กล่าวว่า “ผังเมือง มีความสำคัญและมีส่วนเกี่ยวข้องกับความเป็นอยู่ของประชาชน ซึ่งกรมโยธาธิการและผังเมือง ได้เข้ามาช่วยกำหนดประเภทหรือย่านการใช้ประโยชน์ที่ดินตามสีต่าง ๆ ได้อย่างชัดเจน
ขอยกตัวอย่างที่จังหวัดเชียงใหม่ ถือเป็นอีกหนึ่งจังหวัดที่มีประวัติศาสตร์มายาวนาน ซึ่งกรมโยธาธิการและผังเมืองได้เข้ามาช่วยกำหนดประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดินตามสีต่าง ๆ เพื่ออนุรักษ์และพัฒนาควบคู่กันไป การแบ่งสี การใช้ประโยชน์ที่ดินจึงทำให้จังหวัดเชียงใหม่มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวอย่างมาก เช่น
บริเวณคูเมืองเป็นเขตสีน้ำตาลอ่อน ถือเป็นโซนที่ดินประเภทอนุรักษ์เพื่อส่งเสริมเอกลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมไทยเป็นที่ตั้งของโบราณสถานที่สำคัญไม่ว่าจะเป็น วัดพระสิงห์ วัดเจดีย์หลวง และวัดเชียงมั่น
เมื่อขยับออกมารอบนอกก็จะถูกล้อมรอบด้วยโซนสีแดง ถือเป็นเขตที่ดินประเภทพาณิชยกรรมและที่อยู่อาศัยหนาแน่นมาก พวกห้าง อาคารพาณิชย์ จะส่งเสริมให้สร้างบริเวณนี้
ถัดออกมาอีกก็เป็นโซนสีเหลืองมีเส้นทแยงสีขาว เป็นที่ดินประเภทอนุรักษ์เพื่อการอยู่อาศัย
ถัดออกไปเรื่อย ๆ ก็จะเป็นโซนสีเขียว ที่ดินประเภทชนบทและเกษตรกรรม ก็จะมีหมู่บ้านรอบนอกต่าง ๆ เช่น ชาวบ้าน ชาวพื้นเมือง ชาวบ้านที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม
และโซนสีเขียวอ่อน เป็นที่ดินประเภทที่โล่งเพื่อนันทนาการและการรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม ทำให้รู้สึกถึงความสงบ ความร่มรื่นของธรรมชาติ
ซึ่งจะเห็นได้ว่า ผังเมืองนั้นถือว่ามีความสำคัญและเกี่ยวข้องกับความเป็นอยู่และคุณภาพชีวิตของพวกเราทุกคน”
ขอยกตัวอย่างที่จังหวัดเชียงใหม่ ถือเป็นอีกหนึ่งจังหวัดที่มีประวัติศาสตร์มายาวนาน ซึ่งกรมโยธาธิการและผังเมืองได้เข้ามาช่วยกำหนดประเภทการใช้ประโยชน์ที่ดินตามสีต่าง ๆ เพื่ออนุรักษ์และพัฒนาควบคู่กันไป การแบ่งสี การใช้ประโยชน์ที่ดินจึงทำให้จังหวัดเชียงใหม่มีความเป็นเอกลักษณ์เฉพาะตัวอย่างมาก เช่น
บริเวณคูเมืองเป็นเขตสีน้ำตาลอ่อน ถือเป็นโซนที่ดินประเภทอนุรักษ์เพื่อส่งเสริมเอกลักษณ์ศิลปวัฒนธรรมไทยเป็นที่ตั้งของโบราณสถานที่สำคัญไม่ว่าจะเป็น วัดพระสิงห์ วัดเจดีย์หลวง และวัดเชียงมั่น
เมื่อขยับออกมารอบนอกก็จะถูกล้อมรอบด้วยโซนสีแดง ถือเป็นเขตที่ดินประเภทพาณิชยกรรมและที่อยู่อาศัยหนาแน่นมาก พวกห้าง อาคารพาณิชย์ จะส่งเสริมให้สร้างบริเวณนี้
ถัดออกมาอีกก็เป็นโซนสีเหลืองมีเส้นทแยงสีขาว เป็นที่ดินประเภทอนุรักษ์เพื่อการอยู่อาศัย
ถัดออกไปเรื่อย ๆ ก็จะเป็นโซนสีเขียว ที่ดินประเภทชนบทและเกษตรกรรม ก็จะมีหมู่บ้านรอบนอกต่าง ๆ เช่น ชาวบ้าน ชาวพื้นเมือง ชาวบ้านที่ประกอบอาชีพเกษตรกรรม
และโซนสีเขียวอ่อน เป็นที่ดินประเภทที่โล่งเพื่อนันทนาการและการรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม ทำให้รู้สึกถึงความสงบ ความร่มรื่นของธรรมชาติ
ซึ่งจะเห็นได้ว่า ผังเมืองนั้นถือว่ามีความสำคัญและเกี่ยวข้องกับความเป็นอยู่และคุณภาพชีวิตของพวกเราทุกคน”
บทบาทและหน้าที่ของกรมโยธาธิการและผังเมือง